Analiza metod równoważenia bilansu handlowego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej

• Autorzy: Henryk Czubek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zestawiając w jednym szeregu wyniki przeprowadzonej analizy na temat metod niwelowania wahań w saldzie bilansu handlowego, jakie były zastosowane na przestrzeni lat 90. XX w. w trzech krajach EŚW, można przedstawić następujące wnioski: • We wszystkich krajach miała miejsce koncentracja uwagi i działań w zakresie środków kontroli importu i tym samym osiągano w tej dziedzinie znacznie lepsze rezultaty niż w obszarze pobudzania eksportu. • Podstawowe narzędzia stosowane przez analizowane kraje to podatek importowy i depozyty importowe w połączeniu ze znaczną dewaluacją waluty. • Tylko Węgry były w stanie spożytkować napływ BIZ jako stały czynnik napędowy wzrostu eksportu. • Skutki podejmowanych działań nie mają jednak charakteru stałego i tendencja do obniżki deficytu bilansu handlowego wygasała zawsze po ok. 2 latach. • Gwałtowne środki ograniczania importu przyczyniły się do znacznie większej zmienności w przypadku węgierskiego i czeskiego salda bilansu handlowego, niż to miało miejsce w Polsce, i może to stanowić czynnik zniechęcający wobec niektórych szczególnie wrażliwych na ryzyko inwestorów zagranicznych. Przedstawione wnioski wskazują na konieczność monitorowania zakresu zmienności salda bilansu handlowego w powiązaniu ze strumieniami BIZ w krajach transformacji gospodarczej w celu dalszego udoskonalania środków polityki handlowej stosowanych w tym obszarze. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper deals with the crucial importance of the share by which the trade balance deficit of the Central-Eastern European economies shall be covered by the FDI inflow. Only maximalisation of that ensures avoidance of the painful adjustment measures necessary to be undertaken in the course of other events developments. The study concerns itself with these types of problems on base of the past experiences of three countries: Czech Republic, Hungary and Poland. There is an attempt to answer following questions: • Are there any similarities or every country has been following its own specific route in this respect? • What have been the official administrative responses of the given governments to the continuously occurring need for the smoothing out the fluctuation of the relation between the trade balance deficits and FDI inflow? The study comes to the following conclusions: • There was a bigger emphasis and better temporary effects in the import control and counteracting measures than in export stimulating activities. • Only Hungary was able to use a FDI inflow as a driving factor of the continuous export increase. • The most common instruments used by the countries in question were the import tax, and the import deposits combined with a substantial currency devaluation. • The results of the adopted measures were not lasting for ever. The trends in the decrease of the foreign trade deficit expired in two years. • The drastic import oppressive measures contributed to the bigger volatility in Hungarian and Czech foreign trade balances than in the Polish case. The purpose of that short study was to present the basic interrelationships of the trade balance deficits and FDI inflow in some of the CEE countries and to sow a thought of a new approach to the problem. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Handel; Bilans handlowy; Instrumenty kredytowe

EN

Trade; Trade balance; Credit instruments

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Rocznik: 2003
• Tom: 3 Państwo, gospodarka, społeczeństwo w integrującej się Europie : materiały konferencyjne
• Strony: 33--50

Twórcy

autor

Henryk Czubek

• Akademia Ekonomiczna w Krakowie

Bibliografia

• Chmielewski T., Kryzysy gospodarcze Czechosłowacji, Czech i Słowacji, [w:] K. Piech, Światowe kryzysy gospodarcze końca XX wieku, ANEKS: Wybrane kraje transformacji systemowej, badania własne Katedry Polityki Gospodarczej SGH pod kier. nauk. prof, dr hab. Jana Kaji, Warszawa 1999, URL= http://akson.sgh.waw.pl/kpg/kryzysy.
• Czubek H., Molendowski E., Załamanie równowagi gospodarczej w Polsce, Czechach i na Węgrzech. Podobieństwa i Różnice, [w:] K. Budzowski, S. Wydymus, Handel Międzynarodowy'. Materiały IX Konferencji Naukowej, AE Kraków, Katedra Handlu Zagranicznego, Kraków 2001, s. 436-451.
• Drzyzga K. , Kryzys gospodarczy na Węgrzech, [w:] K. Piech, Światowe kryzysy gospodarcze końca XX wieku, ANEKS: Wybrane kraje transformacji systemowej, badania własne Katedry Polityki Gospodarczej SGH pod kier. nauk. prof, dr hab. Jana Kaji, Warszawa 1999, URL= http://ak- son.sgh.waw.pl/kpg/kryzysy.
• Gola M., Transformacja Gospodarcza w Polsce i Czechach w latach 1989-1998 w perspektywie członkostwa w Unii Europejskiej, www.expor- ter.pl, maj 2003.
• Kamiński B. , How Accession to the European Union Has Affected External Trade and Foreign Direct Investment in Central European Economies, Policy Research Working Paper 2578. World Bank, Development Research Group, Washington, D.C. 2001.
• Komai J., Stabilizacja i wzrost w procesie transformacji. Przypadek gospodarki węgierskiej, Akademia Ekonomiczna, Poznań 1998.
• Krugman P., Wracają problemy kryzysu gospodarczego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.