Model wspomagania planowania potrzeb materiałowych w kopalni węgla kamiennego

• Autorzy: Katarzyna Jakowska-Suwalska , Maciej Wolny

Warianty tytułu

Support Planning Model of Demand for Materials in Coal Mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule zaprezentowano wielokryterialny model zapotrzebowania materiałowego w kopalni węgla kamiennego. Model zbudowano opierając się na historycznych wielkościach zużycia materiałów i przyjęto dwa kryteria decyzyjne. W artykule założono, że zużycie każdego z materiałów jest ciągłą zmienną losową o znanym rozkładzie prawdopodobieństwa. Założono, że całkowite koszty materiałowe są ograniczone. Zagadnie-nie rozwiązano za pomocą programowania celowego. W rezultacie otrzymano dwa rozwiązania niezdominowane. Do wyboru ostatecznego rozwiązania zastosowano podejście teorii gier. Przedstawiono model problemu wielokryterialnego w postaci gry niekooperacyjnej oraz przeanalizowano ją pod względem rozwiązania stabilnego, rozumianego w różnym sensie.(abstrakt oryginalny)

EN

The multicriterial model of demand for materials in coal mine is presented in the work. The model is built on basis of historical data of material consumption (per ton of coal production) and there are considered two criteria. There is presumed in the work that volume of i-th material consumption is a continuous random variable with known distribution. In proposed model it is also assumed that costs of materials order volume are limited. Considered problem with the two criteria is solved by using goal programming and as a result two non-dominated solutions are received. The game-theoretical approach to multicriteria decision problems is used to choose the final solution. This part of work deals with multicriteria discrete (finite) decision problem as a game between the criteria - the game is played in DM's mind. The game is analyzed using non-cooperative stability definitions and concept of risk dominance.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Koszty zaopatrzenia materiałowego; Teoria gier; Zaopatrzenie materiałowe; Górnictwo węgla kamiennego

EN

Costs of supply material; Game theory; Material supply; Hard bituminous coal mining

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2013
• Numer: z. 64
• Strony: 73--89

Twórcy

autor

Katarzyna Jakowska-Suwalska

• Politechnika Śląska

autor

Maciej Wolny

• Politechnika Śląska

Bibliografia

• 1. Brams S.J., Wittman D. (1981): Nonmyopic equilibria in 2 x 2 games," Conflict Management and Peace Science (6) 1, p. 39-62.
• 2. Branke J., Deb K., Miettinen K., Słowiński R. (eds.) (2008): Multiobjective Optimalization Interactive and Evolutionary Approaches Interative and Evolutionery Approaches. Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
• 3. Brans J.P. (1982): L'ingéničrie de la décision; Elaboration d'instruments d'aide ŕ la décision. La méthode PROMETHEE, [w:] R. Nadeau and M. Landry, (red.), L'aide ŕ la décision: Nature, Instruments et Perspectives d'Avenir, pp. 183-213. Presses de l'Université Laval.
• 4. Chang N.B., Wen C., and Chen Y. (1997): A fuzzy multi-objective programming approach for optimal management of the reservoir watershed. European Journal of Operational Research, 99, p. 289-302.
• 5. Fang L., Hipel D.M., Kilgour D. M. (1993): Interactive decision making: the graph model for conflict resolution, New York: Wiley.
• 6. Figueira J., Greco S., Ehrgott M., (red.) (2005): Multiple Criteria Decision Analysis. State of the art Surveys. Springer Science.
• 7. Findeisen W., (red.) (1985): Analiza systemowa - podstawy i metodologia. PWN, Warszawa.
• 8. Fraser N. M., Hipel K. W. (1984): Conflicts analysis: models and resolutions, New York: North-Holland.
• 9. Giarlotta A. (1998): Passive and active compensability multicriteria analysis (PACMAN). Journal of Multi-Criteria Decision Analysis, 7(4): p. 204-216.
• 10. Harsanyi J.C., Selten R. (1992): A general Theory of Equilibrium Selection in Games, Cambridge-London: MIT Press.
• 11. Howard N. (1971): Paradoxes of Rationality: Games, Metagames, and Political Behavior, Cambridge: MIT Press.
• 12. Jacquet-Lagrčze E., Siskos Y. (1982): Assessing a set of additive utility functions for multicriteria decision making: The UTA method. European Journal of Operational Research, 10(2), p. 151-164.
• 13. Jakowska-Suwalska K., Sojda A., Wolny M. (2011): Wspomaganie planowania wielkości zamówień w kopalni węgla kamiennego za pomocą modelu wielokryterialnego przy ograniczeniach kosztowych, materiały konferencji Górnictwo Zrównoważonego Rozwoju 2011.
• 14. Keeney R.L., Raiffa H. (1976): Decision with Multiple Objectives - Preferences and value Tradeoffs. Wiley, New York.
• 15. Kilgour D.M., Hipel K.W., Fraser N.M. (1984): Solution concept in non-cooperative games, Large Scale Systems 6, p. 49-71.
• 16. Kofler E. (1967): O zagadnieniu optymalizacji wielocelowej, Przegląd statystyczny 1/1967.
• 17. Madani K., Lund J.R. (2011): A Monte-Carlo game theoretic approach for Multi-Criteria Decision Making under uncertainty, Advances in Water Resources 34, p. 607-616.
• 18. Matarazzo B.(1988): Preference global frequencies in multicriterion analysis (PRAGMA). European Journal of Operational Research, 36(1), p. 36-49.
• 19. Miller D.W., Starr M.K. (1971): Praktyka i teoria decyzji, PWN.
• 20. Nash J.F. (1951): "Non-cooperative games," Annals of Mathematics, Vol. 54, No. 2, p. 286-295.
• 21. Ogryczak W. (1997): Wielokryterialna optymalizacja liniowa i dyskretna. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• 22. Roubens M. (1982): Preference relations on actions and criteria in multicriteria decision making. European Journal of Operational Research, 10, p. 51-55.
• 23. Roy B. (1985): Méthodologie Multicritére d'aide a la Décision. Economica, Paris (Wielokryterialne wspomaganie decyzji, WNT, Warszawa 1990).
• 24. Saaty T.L. (1980): The Analytic Hierarchy Process. McGraw-Hill, NewYork.
• 25. Vincke Ph. (1992): Multicriteria Decision-Aid. John Wiley & Sons, New York.
• 26. von Neumann J., Morgenstern O. (1947): Theory of Games and Economic Behavior. Princeton University Press.
• 27. Wolny M. (2007): Wspomaganie decyzji kierowniczych w przedsiębiorstwie przemysłowym. Wieloatrybutowe wspomaganie organizacji przestrzennej komórek produkcyjnych z zastosowaniem teorii gier. Wyd. Pol. Śl., Gliwice.
• 28. Wolny M. (2000): Wielokryterialny dyskretny problem decyzyjny jako gra celów, ZN Pol. Śl., s. Organizacja i Zarządzanie nr 2, Gliwice.
• 29. Wolny M. (2008): Decision making problem with two incomparable criteria - game theory solution [in:] T. Trzaskalik (ed.), Multiple Criteria Decision Making '07, Wyd. AE Katowice.
• 30. Zagare F. C. (1984): Limited-move equilibria in 2 x 2 games, Theory and Decision 16, p. 1-19.