Ocena wartości i zagrożeń krajobrazów kulturowych Polski. Perspektywa Europejskiej Konwencji Krajobrazowej

• Autorzy: Urszula Myga-Piątek

Warianty tytułu

Assessment of the Value of and Threats to Poland's Cultural Landscape. Perspective of the European Landscape Convention

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Mija 10 lat od podpisania przez Polskę Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. W tym czasie wzrosło zainteresowanie władz samorządowych i administracji publicznej kwestią krajobrazu. W artykule autorka podkreśla, że wdrożenie przepisów Konwencji wymaga odpowiedniego planowania i przygotowania strategii rozwoju przestrzennego, opracowania zasad zarządzania krajobrazem we wszystkich jego poziomach (materialnym, fizjonomiczno-estetycznym, symbolicznym), a przede wszystkim wprowadzenia racjonalnej polityki kształtowania i ochrony krajobrazów. Współczesna polityka przestrzenna musi uwzględniać zasady rozwoju zrównoważonego. W odniesieniu do krajobrazu nie da ich się jednak urzeczywistnić bez zasadniczych zmian prawnych i zmian w mentalności obywateli. (abstrakt oryginalny)

EN

10years have passed since Poland signed the European Landscape Convention. The interest of the authorities of territorial self-government and public administration in the issue of the landscape has increased over this time. In the article, the authoress emphasizes that the implementation of the provisions of the Convention requires the appropriate planning and preparation of a spatial development strategy, the development of the principles of landscape management at all levels (material, physiognomic/aesthetic, symbolic) and, above all, the introduction of a rational policy of shaping and protecting landscapes. Modern spatial policy needs to take into account the principles of sustainable development. However, they cannot materialize with respect to the landscape without fundamental legal changes and changes in the mentality of the citizens. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Krajobraz kulturowy; Samorząd terytorialny; Administracja lokalna; Planowanie przestrzenne; Zagospodarowanie przestrzenne; Europejska Konwencja Krajobrazowa

EN

Cultural landscape; Local government; Local administration; Spatial planning; Spatial development; European Landscape Convention

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 12
• Strony: 7--19

Twórcy

autor

Urszula Myga-Piątek

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• J. Solon, Wybrane podejścia do typologii krajobrazu w Polsce i ich przydatność dla implementacji Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, w: Identyfi kacja i waloryzacja krajobrazów - wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, Warszawa 2013, s. 17-25.
• G. Olejniczak, J. Hernik, Polityka rozwoju przestrzennego Unii Europejskiej w aspekcie krajobrazów kulturowych, "Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich" 2012/3, s. 49-60.
• U. Myga-Piątek, Przemiany krajobrazów kulturowych w świetle idei zrównoważonego rozwoju, "Problemy Ekorozwoju" 2010/1, s. 95-108.
• P. Śleszyński, J. Bański, M. Degórski, T. Komornicki, M. Więckowski, Stan zaawansowania planowania przestrzennego w gminach, Warszawa 2007.
• A. Böhm, Między mandatem a partycypacją społeczną, "Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego" 2008/10, s. 515-524.
• U. Myga-Piątek, Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, Katowice 2012, s. 35.
• A. Richling, Kompleksowa geografi a fi zyczna, Warszawa 1992.
• K. Pawłowska, Zanim wybuchnie konfl ikt. Idea i metody partycypacji społecznej w ochronie krajobrazu i kształtowaniu przestrzeni, Kraków 2010.
• J. Rylke, Ocena krajobrazu kulturowego, w: J.T. Królikowski, B. Rothimel, K. Juśkiewicz (red.), Kultura przestrzeni gminy, Warszawa 2010, s. 121-127.
• T. Bajerowski, Ocena i wycena krajobrazu, Olsztyn 2007.
• A. Richling, A. Dąbrowski, Mapa typów krajobrazów naturalnych Polski. Atlas Rzeczpospolitej Polski, Warszawa 1995.
• A. Richling, Jednostki krajobrazowe, ich istota i przydatność, w: Identyfi kacja i waloryzacja krajobrazów - wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, Warszawa 2013, s. 28-37.
• U. Myga-Piątek, Spór o pojęcie krajobrazu w geografii i dziedzinach pokrewnych, "Przegląd Geograficzny" 2001/1-2, s. 163-176.
• W. Andrejczuk, The evolution of globasteme and contemporary geography, "Dissertations of Cultural Landscape Commission" 2014/23, s. 9-38.
• W. Krajewski (red.), Słownik pojęć fi lozofi cznych, Warszawa 1996, s. 207.
• P. Śleszyński, Nowa metoda oceny atrakcyjności wizualnej krajobrazu, w: M. Pietrzak (red.), Geoekologiczne podstawy badania i planowania krajobrazu rekreacyjnego, "Problemy Ekologii Krajobrazu" 1999/5, s. 37-55.
• P. Śleszyński, Ocena atrakcyjności wizualnej mezoregionów Polski, w: Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. Profesorowi Andrzejowi Richlingowi w 70. rocznicę urodzin i 45-lecie pracy naukowej, Warszawa 2007, s. 697-714.
• P. Filar, P. Kubicki (red.), Miasto w działaniu. Zrównoważony rozwój z perspektywy oddolnej, Warszawa 2012.
• J. Sepioł, Przestrzeń życia Polaków, http://www.sarp.org.pl/pliki/1908_53fdc64bb3140- -pzp_spistresci_1.pdf, s. 7.
• D. Chylińska, J. Łach (red.), Studia krajobrazowe a ginące krajobrazy, Wrocław 2009, s. 320.
• U. Myga-Piątek, Directions and prospects of transformation in cultural landscapes of Poland - considerations and attempts of evaluation, "Acta Geographica Debrecina. Landscape & Environment Series" 2010/2, s. 45-58.
• F. Springer, Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni, Warszawa 2013, s. 246
• J. Solona, Identyfi kacja i ocena krajobrazów - metodyka oraz główne założenia, Warszawa 2014.
• T.J. Chmielewski, Systemy krajobrazowe. Struktura - funkcjonowanie - planowanie, Warszawa 2012, s. 408.
• T.J. Chmielewski, B. Sowińska-Świerkosz, A. Kułak, S. Chmielewski, Krajobrazy Roztocza. Dziedzictwo natury i kultury, Lublin 2014, s. 194.
• U. Myga-Piątek, J. Nita, Ocena walorów widokowych drogi S1 [E75] na odcinku Częstochowa-Sosnowiec, "Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego" 2012/18, s. 181-193.
• A. Górka, Zarządzanie krajobrazem w czasach konsumpcji, "Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego" 2008/10.
• J. Plit, U. Myga-Piątek, The degree of landscape openness as a manifestation of cultural metamorphoses, "Quaestiones 014/3, s. 145-154.
• M. Pietras, U. Myga-Piątek, Własność prywatna, własność publiczna: o znaczeniu posiadania dla kształtowania krajobrazu oraz relacji człowieka z miejscem i przestrzenią, "Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego" 2005/4, s. 78-89.
• E. Raszeja, Przegląd europejskich metod i instrumentów ochrony krajobrazu, "Biuletyn Parków Krajobrazowych Wielkopolski" 2003/9, s. 9-29.