Rola kredytu bankowego w finansowaniu przedsiębiorstw w Polsce w latach 1995-2011

• Autorzy: Anna Białek-Jaworska , Natalia Nehrebecka

Warianty tytułu

The Role of Bank Loan in Business Financing in Poland in the Years 1995-2011

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest weryfikacja aplikowalności teorii hierarchii źródeł finansowania do skłonności polskich przedsiębiorstw niefinansowych do finansowania kredytem oraz wskazanie determinantów wykorzystania kredytu bankowego długoterminowego i krótkoterminowego z uwzględnieniem wpływu polityki monetarnej i efektu roku. Badanie na próbie ponad 800 000 obserwacji za lata 1995-2011 przeprowadzono metodą systemową GMM. Wśród determinant finansowania kredytem bankowym długo- i krótkoterminowym zbadano wpływ własności zagranicznej i państwowej, udziału eksportu, rentowności, płynności, zabezpieczenia na majątku trwałym oraz polityki monetarnej. Dla małych i średnich przedsiębiorstw uzyskano ujemną zależność między rentownością a finansowaniem kredytem długoterminowym i krótkoterminowym oraz między płynnością a finansowaniem kredytem krótkoterminowym, zgodnie z teorią pecking order. Wykazano ujemny wpływ restrykcyjnej polityki monetarnej za pośrednictwem kanału stopy procentowej oraz kursu walutowego na skłonność przedsiębiorstw w Polsce do finansowania się kredytem krótkoterminowym. Wskazanie wpływu zatorów płatniczych w małych i średnich przedsiębiorstwach w bieżącym i poprzednim okresie na finansowanie krótkoterminowymi kredytami bankowymi powinno pomóc bankom dostosować ofertę kredytową do potrzeb MSP. Dodatni wpływ ryzyka bankructwa na skłonność dużych przedsiębiorstw do zaciągania krótkoterminowych kredytów bankowych, a ujemny w przypadku MSP powinien wpłynąć na decyzje komitetów kredytowych banków co do kształtu procedur analizy zdolności kredytowej i weryfikacji wniosków kredytowych. Oryginalność artykułu dotyczy zastosowania metody panelowej (S)VAR do badania reakcji poziomu wykorzystania kredytów bankowych w finansowaniu na zaburzenie (szok) stopy procentowej, kursu walutowego i ryzyka kredytowego. Wartość dodaną stanowi empiryczne uzasadnienie, że wyższy udział płynnych papierów wartościowych w aktywach zmniejsza wykorzystanie kredytów krótkoterminowych, a w małych firmach ich poziom w poprzednim okresie dodatnio wpływa na finansowanie krótkoterminowymi kredytami bankowymi.(abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the paper is to verify the applicability of the pecking order theory to Polish non-finance companies' inclination to loan-based financing, as well as to indicate the long-term and short-term bank loan use determinants, including the monetary policy impact and the time effect. The analysis covers a sample of 800,000 observations across the period 1995-2011, using the GMM system method. The impact of foreign and government ownership, the share of exports, profitability, liquidity, fixed assets collateral and monetary policy are the determinants of the long-term and short-term bank loan in business financing investigated in the study. For small and medium size enterprises, a negative correlation is found between profitability and both long- and short-term loan financing, as well as between liquidity and short-term loan financing, according to what the pecking order theory assumes. A negative impact of restrictive monetary policy effected via interest rate and rate of exchange channels on Polish firms' decisions as regards financing their business with short-term bank loan is found. The effect of the current and previous period payment gridlocks on short-term bank loan financing experienced by small and medium size enterprises should help banks adjust their loan offer to SME's needs. The correlation between the bankruptcy risk level and companies' short-term borrowing decisions - positive in the group of large firms and adverse among SMEs - should guide banks' loan committees when modifying their creditworthiness analysis and verification procedures of loan applications. The use of the (S)VAR panel method for investigating the response of the bank loan financing level to the interest rate, exchange rate and credit risk disturbance (shock) are the original aspects of the study. The empirical evidence that a higher share of liquid securities in assets reduces the use of short-term loan and that in small firms its level in the previous period is positively correlated with the use of short-term bank loan financing is the added value of the paper.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kredyt długoterminowy; Kredyt; Kredyt bankowy; Kredyt krótkoterminowy; Finansowanie przedsiębiorstwa

EN

Long-term credit; Credit; Bank credit; Short-term credit; Financing enterprises

• Czasopismo: Nauki o Finansach / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 3 (20)
• Strony: 61--101

Twórcy

autor

Anna Białek-Jaworska

• Uniwersytet Warszawski

autor

Natalia Nehrebecka

• Narodowy Bank Polski; Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Acharya V., Almeida H., Campello M., 2010, Aggregate risk and the choice between cash and lines of credit, NBER Working Paper Series, http://www.nber.org/papers/w16122 [12.04.2013].
• Alonso P., Iturriaga L.F., Sanz R.J., Gonzalez V.E., 2005, Determinants of bank debt in a continental financial system: Evidence from Spanish companies, "The Financial Review, Eastern Finance Associatio" n, vol. 40, no. 3, s. 305-333.
• Arellano M., Bover O., 1995, Another look at the instrumental variable estimation of error-components models, "Journal of Econometrics", vol. 68, no. 1, s. 29-51.
• Berlin M., Loeys J., 1988, Bond covenants and delegated monitoring, "The Journal of Finance", vol. 43, no. 2, s. 397-412.
• Blundell R., Bond S., 1998, Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models, "Journal of Econometrics", Elsevier, vol. 87, no. 1, s. 115-143.
• Boguszewski P., Kocięcki A., 2000, Wpływ polityki pieniężnej na zachowania przedsiębiorstw w świetle danych GUS i badań ankietowych - wybrane zagadnienia, "Bank i Kredyt", lipiec-sierpień.
• Boot A.W., Thakor A.V., Udell G.F., 1991, Credible commitments, contract enforcement problems and banks: Intermediation as credibility assurance, "Journal of Banking and Finance", vol. 15, s. 605-632.
• Bougheas S., Mizen P., Yalcin C., 2004, Access to External Finance: Theory and Evidence on the Impact of Firm-Specific Characteristics, The Central Bank of the Republic of Turkey, Research Department Working Paper no. 04/06.
• Brown M., Kirschenmann K., Ongena S., 2010, Foreign Currency Loans-Demand or Supply Driven?, Swiss National Bank.
• Brown M., Ongena S., Yesin P., 2011, Foreign currency borrowing by small firms, "Journal of Financial Intermediation", vol. 20, no. 3, s. 285-302.
• Brown M., Ongena S., Popov A., Yesin P., 2012, Who Needs Credit and Who Gets Credit in Eastern Europe?, European Central Bank Working Paper Series no. 1421.
• Carbo-Valvrde S., Degryse H., Rodriguez-Fernandez F., 2011, Lending Relationships and Credit Rationing: The Impact of Securitization, Australasian Finance and Banking Conference.
• Cole R., 2008, Who Needs Credit and Who Gets Credit? Evidence from the Surveys of Small Business Finances, MPRA Paper no. 24691, http://mpra.ub.uni-muenchen.de/24691/ [dostęp: 11.03.2013].
• Cole R., 2010, Bank Credit, Trade Credit or No Credit: Evidence from the Surveys of Small Business Finances, MPRA Paper no. 24689, http://mpra.ub.uni-muenchen.de/24689/ [dostęp: 10.03.2013].
• Cole R., Dietrich A., 2012, SME Credit Availability Around the World, Evidence from World Bank's Enterprise Survey, Midwest Finance Association 2013 Annual Meeting Paper.
• Demchuk O., Łyziak T., Przystupa J., Sznajderska A., Wróbel E., 2012, Mechanizm transmisji monetarnej w Polsce. Co wiemy w 2011 roku?, NBP, Materiały i Studia, zeszyt nr 270.
• Demiroglu Ch., Kizilaslan A., 2012, Bank lending standards and access to lines of credit, "Journal of Monetary, Credit and Banking", vol. 44, no. 6, s. 1063-1089.
• Departament Systemu Finansowego NBP, 2011, Sytuacja na rynku kredytowym - wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, I kw. 2011 r.
• Departament Systemu Finansowego NBP, 2010, Sytuacja na rynku kredytowym - wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, IV kw. 2010 r.
• Detragiache E., 1994, Public versus private borrowing: A theory with implications for bankruptcy reform, "Journal of Financial Intermediation", vol. 3, no. 4, s. 327-354.
• Detragiache, E., Tressel T., Gupta P., 2008, Foreign banks in poor countries: Theory and evidence, "Journal of Finance", vol. 63, s. 2123-2160.
• Dewaelheyns N., Van Hulle C., 2007, Internal Capital Markets and Capital Structure: Bank versus Internal Debt, Department of Accountancy, Finance and Insurance, Katholieke Universiteit Leuven.
• Gelos G., 2003, Foreign currency debt in emerging markets: Firm-level evidence from Mexico, "Economics Letters", vol. 78, no. 3, s. 323-327.
• Ghosh S., 2010, Firm characteristics, financial composition and response to monetary policy: Evidence from Indian data, "Journal of Indian Business Research", vol. 2, no. 4, s. 198-215.
• Ghosh S., Sensarma R., 2004, Does monetary policy matter for corporate governance? Firm-level evidence from India, [w:] M. Hirschey, J. Kose, A.K. Makhija, Corporate Governance, "Advances in Financial Economics", vol. 9, s. 327-353.
• Guo K., Stepanyan V., 2011, Determinants of Bank Credit in Emerging Market Economies, IMF Working Paper.
• Holtz E.D., Newey W., Rosen H., 1988, Estimating Vector Autoregression with Panel Data, Econometrica, vol. 56, s. 1371-1395, http://www.jstor.org/stable/pdfplus/1913103.pdf [dostęp: 10.03.2013].
• Huyghebaert N., Van de Gucht L., Van Hulle C., 2007, The choice between bank debt and trade credit in business start-ups," Small Business Economics", vol. 29, no. 4, s. 435-452.
• Jiménez G., Ongena S., Peydró J., Saurina J., 2010, Credit Supply: Identifying Balance-Sheet Channel with Loan Applications and Granted Loans, European Central Bank Working Paper Series no. 1179/April.
• Jiménez G., Ongena S., Peydró J., Saurina J., 2012, Credit Supply versus Demand: Bank and Firm Balance-Sheet Channels in Good and Crisis Times, European Banking Center Discussion Paper, 2012-003.
• Jiménez G., Ongena S., Peydró J., Saurina J., 2013, Macroprudential Policy, Countercyclical Bank Capital Buffers and Credit Supply: Evidence from the Spanish Dynamic Provisioning Experiments, European Banking Center Discussion Paper, 2012-011.
• Kokoszczyński R., Łyziak T., Pawłowska M., Przystupa J., Wróbel E., 2002, Mechanizm transmisji polityki pieniężnej - współczesne ramy teoretyczne, nowe wyniki empiryczne dla Polski, NBP, Materiały i Studia, zeszyt nr 151.
• Kraus A., Litzenberger R.H., 1973, A state - preference model of optimal financial leverage, "The Journal of Finance", vol. 28, no. 4, s. 911-922.
• Leeth J.D., Scott J.A., 1989, The incidence of secured debt: Evidence from the small business community, "Journal of Financial and Quantitative Analysis", vol. 24, no. 3, s. 379-394.
• Liberti J., Sturgess J., 2012, The Anatomy of a Credit Supply Shock: Evidence from an Internal Credit Market, Working Paper.
• Love M., Peria M., 2012, How Bank Competition Affects Firm's Access to Finance, Midwest Finance Association 2013, Annual Meeting Paper, http://ssrn.com/abstract=2144888 [10.03.2013].
• Myers S.C., Majluf N.S., 1984, Corporate financing and investment decisions when firms have information investors do not have, "Journal of Financial Economics", vol. 13, s. 187-222.
• Myers S.C., 1984, The capital structure puzzle, "The Journal of Finance", vol. 39, no. 3, s. 574-592.
• Nehrebecka N., Dzik A., 2012, Konstrukcja miernika szans na bankructwo firmy, Materiały i Studia NBP, zeszyt nr 280, s. 26.
• Petersen M.A., Rajan R.G., 1994, The benefits of lending relationships: Evidence from small business data, "The Journal of Finance", vol. 49, no. 1, s. 3-37.
• Scholtens B., 1999, Analytical issues in external financing alternatives for SBEs, "Small Business Economics", vol. 12, no. 2, s. 137-148.
• Sufi A., 2009, Bank lines of credit in corporate finance: An empirical analysis, "The Review of Financial Studies", vol. 22, no. 3, s. 1057-1088.

Identyfikatory

DOI

10.15611/nof.2014.3.04