Zjawisko zagrabiania ziemi w kontekście praw własności

• Autorzy: Aldona Zawojska

Warianty tytułu

The Phenomenon of Land-Grabbing in the Context of Property Rights

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rosnący światowy popyt na żywność i energię odnawialną wzmógł presję na globalne zasoby ziemi i słodkiej wody. Liczne rządy i korporacje nabywają na wielką skalę stosunkowo tanią, produktywną ziemię położoną w obcych krajach. Bezprecedensowy wzrost tych transgranicznych transakcji prowadzonych często z pogwałceniem praw człowieka i praw własności rdzennej ludności oraz w sprzeczności z ideami zrównoważonego rozwoju stanowi w istocie proces globalnego zawłaszczania (grabienia) ziemi. Celem pracy jest przedstawienie istoty, skali i skutków tego zjawiska oraz promowanie debaty na temat zawłaszczania ziemi w krajach UE (w tym w Polsce) w kontekście praw własności lokalnej ludności. Implikacją istnienia różnych teorii praw własności może być trudność zdefiniowania i efektywnej ochrony praw do ziemi rolniczej. Podstawą analizy jest przegląd literatury przedmiotu, doniesień medialnych oraz dane liczbowe z różnych źródeł.(abstrakt oryginalny)

EN

Growing worldwide demand for food and renewable energy has recently caused pressure on land resources. Governments and corporations partcipate in large-scale land acquisitions in foreign countries. Exceptional growth of these cross-border transactions often accompanied by violation of the human and property rights of indigenous people and threateningthe sustainable development, is in fact a global process of land grabbing. The aim of this paper is to present the nature, scale and consequences of this phenomenon and promote a debate on land appropriation in EU countries in the context of property rights of the local population. The existence of different theories of property rights arises difficulty in defining and enforcing the rights to agricultural land.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo własności; Prawa człowieka; Rdzenni mieszkańcy

EN

Ownership; Human rights; Indigenous peoples

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 361 Agrobiznes 2014 Rozwój agrobiznesu w okresie 10 lat przynależności Polski do Unii Europejskiej
• Strony: 269--280

Twórcy

autor

Aldona Zawojska

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• Bezpieczna Energia, 2013, Przerośl walczy z wiatrakami, http://www.bezpiecznaenergia.eu/aktualnosci-wiatrakowe/34-przerosl-walczy-z-wiatrakami.html (24.01.2014).
• Białous A., 2013, CBA przy wiatrakach, "Nasz Dziennik", nr 258 (4797).
• Borras S., Jr., Franco J., 2010, From threat to opportunity? Problems with the idea of a ''Code of Conduct" for land-grabbing, "Yale Human Rights and Development Law Journal", nr 13(2), s. 507-523.
• Coase R., 1960, The problem of social cost, "Journal of Law and Economics", nr 3(2), s. 1-44.
• Cotula L., Vermeulen S., Leonard R., Keeley J., 2009, Land Grab or Development Opportunity? Agricultural Investment and International Land Deals in Africa, IIED/FAO/IFAD, London/Rome.
• Demsetz H., 1967, Toward a theory of property rights, "American Economic Review", nr 57(2), s. 347-359.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, Dz. U. UE, L 140/16.
• Farber D., 1997, Parody lost/pragmatism regained: The ironic history of the Coase theorem, "Virginia Law Review", nr 83(2), s. 397-498.
• Felińska M., 2009, Wystawieni do wiatru, "Rolnik Dzierżawca", nr 1, s. 31-33.
• Food & Water Europe, 2010, Przejmowanie ziemi uprawnej w krajach rozwijających się godzi w ich bezpieczeństwo żywnościowe, "Problemy Globalne. Arkusz Informacyjny".
• Fox G., 2012, The origins, nature, and content of the right to property: Five economic solitudes, "Canadian Journal of Agricultural Economics", nr 60(1), s. 11-32.
• Geary K., 2012, Our land, our lives. Time out on the global land rush, Oxfam Briefing Note, http://www.oxfam.org/sites/www.oxfam.org/files/bn-land-lives-freeze-041012-en_1.pdf (10.02.2014).
• GRAIN, 2010, Land Grab Deals dataset, http://www.grain.org/article/entries/4479-grain-releases-data-set-with-over-400-global-land-grabs (12.12.2013).
• Hands of the Land, 2013, Land concentration, land grabbing and people's struggles in Europe, http://www.tni.org/sites/www.tni.org/files/download/land_in_europe-jun2013.pdf (12.02.2014).
• Instytut Globalnej Odpowiedzialności (IGO), 2011, Zawłaszczanie ziemi. Przegląd typów i studia przypadków, Warszawa.
• Iwanek M., Wilkin J., 1997, Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii, Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych, Warszawa.
• Land Matrix, http://www.landmatrix.org.
• Locke J., 1967, Two Treatises of Government, Cambridge University Press, Cambridge, UK.
• Nelson R., 2001, Economics as Religion: From Samuelson to Chicago and Beyond, Pennsylvania State University Press, University Park, PA.
• NIK, 2013, Wystąpienie pokontrolne P/13/195 - Sprzedaż nieruchomości rolnych ZWRSP przez Oddziały Terenowe Agencji Nieruchomości Rolnych w: Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu, LSZ-4101-05-01/2013.
• Nozick R., 2010, Anarchia, państwo i utopia, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
• Nozick R., 1974, Anarchy, State, and Utopia, Basic Books, New York.
• Paul H., 2013, A foreseeable disaster: The European Union's agroenergy policies and the global land and water grab, Transnational Institute, FDCL and Econexus.
• Perkowska K., 2010, Energetyczne spięcie, "Rolnik Dzierżawca", nr 3, s. 32-34.
• Petrick M., Wandel J., Karsten K., 2013, Rediscovering the virgin lands: Agricultural investment and rural livelihoods in a Eurasian frontier area, "World Development", nr 43, s. 164-179.
• Reardon T., Barrett C.B., Berdegué J.A., Swinnen J.F.M., 2009, Agrifood industry transformation and small farmers in developing countries, "World Development", nr 37(11), s. 1717-1727.
• UNCTAD, 2009, World Investment Report 2009. Transnational Corporations, Agricultural Production and Development, United Nations, New York.
• Von Braun J., Meinzen-Dick R., 2009, "Land Grabbing" by Foreign Investors in Developing Countries: Risks and Opportunities, IFPRI Policy Brief, nr 13.
• Wysocka H., 2010, Suwalszczyzna. Rolnicy przeciwni budowie kolejnych wiatraków, http://www.podlaskie.strefabiznesu.pl/artykul/suwalszczyzna-rolnicy-przeciwni-budowie-kolejnych-wiatrakow (10.01.2014).
• Zawojska A., 2007, Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej z perspektywy teorii wyboru publicznego, "Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu", nr 9(1), s. 574-579.
• Zegar J.S., 2010, Racjonalność w rachunku ekonomicznym rolnictwa, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio H. Oeconomia", nr 44, s. 249-262.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2014.361.27