Międzynarodowe kontrowersje wokół Arktyki i Spitsbergenu

• Autorzy: Włodzimierz Anioł

Warianty tytułu

International controversies over the Arctic and Spitsbergen

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Nasilające się w ostatnim okresie globalne zmiany klimatyczne powodują szczególny wzrost międzynarodowego zainteresowania rejonem arktycznym. Wynika to z faktu, że ocieplanie klimatu w tym regionie postępuje dwa razy szybciej niż w innych częściach świata, a jednocześnie wiąże się z potencjalnym otwarciem nowych możliwości zagospodarowania tych terenów przez człowieka. Chodzi przede wszystkim o eksploatację bogatych zasobów gazu ziemnego i ropy naftowej (szacowanych przez amerykańską agencję geologiczną US Geological Survey na 25% nieodkrytych światowych złóż tych surowców), o udrożnienie starych i powstanie nowych szlaków komunikacyjnych w transporcie morskim (w tym między Atlantykiem a Pacyfikiem), o spodziewane wzbogacenie i poszerzenie obszaru łowisk czy też o bardzo prawdopodobny rozwój arktycznej turystyki. (fragment tekstu)

EN

The Svalbard Archipelago, located in an area of particularly accelerated climate changes and near to enormous, and as yet untapped, oil and gas resources, would appear to be worthy of significantly greater interest than shown hitherto both in terms of politics and science. The province's geographic location and specific legal and political status (as defi ned in the 1920 Treaty of Paris) have led to various interests coming into conflict in the area and prompted numerous controversies and tensions. However, they have also resulted in the province being a unique laboratory for various forms of advanced international collaboration. The once rather academic debate concerning the exercise of sovereignty and control over the vast sea areas in the region of the archipelago is taking on increasing significance. The Norwegian government's policy in relation to Svalbard is an element of its wider strategy for what is known as the High North. Recent years have also seen renewed Russian activity in the Arctic region, including Svalbard. It is worth noting that for over fifty years there has been a Polish scientific and research presence in the area in the form of a polar station on Spitsbergen run by the Polish Academy of Sciences. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Stosunki międzynarodowe; Prawo międzynarodowe; Gospodarka surowcowa; Surowce mineralne; Międzynarodowe prawo morza

EN

International relations; International law; Raw materials economy; Mineral resources; International law of the sea

• Czasopismo: Stosunki Międzynarodowe
• Rocznik: 2010
• Tom: 41
• Numer: nr 1/2
• Strony: 91--107

Twórcy

autor

Włodzimierz Anioł

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• O. Schram Stokke, O. Tunander (red.), The Barents Region. Cooperation in Arctic Europe, London 1994
• O. Schram Stokke, G. Hoenneland (red.), International Cooperation and Arctic Governance. Regime Effectiveness and Northern Region Building, London 2007.
• W. Underhill, Gorączka złota na biegunie, "Newsweek" z 29 kwietnia 2007 r.
• M. Kacewicz, Zamrożona fortuna, "Newsweek" z 27 maja 2007 r.
• Toffler: Rusza gra o Arktykę (rozmowa z A. Tofflerem), "Dziennik" z 11-12 października 2008 r.
• P. Cieśliński, Gorączka arktycznego złota, "Gazeta Wyborcza" z 29-30 listopada 2008 r.
• A. Kublik, Cel: bogactwa Arktyki, "Gazeta Wyborcza" z 16 lutego 2009 r.
• M. Potocki, Wszystkie skarby krainy lodu, "Dziennik" z 4-5 kwietnia 2009 r.
• J. Winiecki, Rozbiór czubka świata, "Polityka" 2009, nr 51/52.
• Russian Ship Reaches Port, Pursued by Norwegians, "International Herald Tribune" z 20 października 2005 r.
• J. Pawlicki, Wielka ucieczka rosyjskiego kutra, "Gazeta Wyborcza" z 20 października 2005 r.
• K. Kubiak, Interesy i spory państw w Arktyce, Wrocław 2009.
• "Aftenposten" z 28 października 2005 r.
• O. Riste, Norway's Foreign Policy. A History, Oslo 2001
• "Dagens Noeringsliv" z 10 maja 2007 r.
• "Aftenposten" z 16 czerwca 2006 r.
• "Aftenposten" z 16 lutego 2006 r.
• J. Symonides, Szelf kontynentalny w konwencji o prawie morza z 1982 roku, "Sprawy Międzynarodowe" 1984, nr 11
• D.A. Colon, The Delimitation of the Outer Continental Shelf Between Neighboring States, "The American Journal of International Law" 2003, nr 1.
• J. Symonides, Status prawny i roszczenia do Arktyki oraz Bieguna Północnego, "Państwo i Prawo" 2008, nr 1.
• The Norwegian Government's High North Strategy, Oslo/Tromsoe, 1 grudnia 2006 r.,
• Opportunities and Challenges in the North. Report No. 30 (2004-2005) to the Storting, 15 kwietnia 2005 r.
• New Building Blocks in the North. The Next Step in the Government's High North Strategy, Oslo/Tromsoe, 12 marca 2009 r.
• "Aftenposten" z 5 lutego 2008 r.
• "Aftenposten" z 8 sierpnia 2008 r.
• "Aftenposten" z 25 października 2007 r.
• A. Kublik, Rosyjska bezpieka na złoża Arktyki, "Gazeta Wyborcza" z 28-29 marca 2009.
• "Aftenposten" z 28 marca 2008 r.
• J.A. Jania, Rok Polarny po polsku, "Gazeta Wyborcza" z 23 marca 2009 r.
• XXI wiek rozstrzygnie o losie ludzkości, wywiad z A. Giddensem, "Europa" dodatek do "Dziennika" z 26 lipca 2006 r.