Kryzys studiów regionalnych (area studies) i próby jego przezwyciężenia

• Autorzy: Marcin F. Gawrycki

Warianty tytułu

The crisis in area studies and attempts to resolve it

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Studia regionalne (area studies), pomyślane jako interdyscyplinarne badania poszczególnych obszarów świata, mają stosunkowo niedługą historię. Mimo to jednak zdążyły zyskać popularność w zachodnim świecie naukowym (co najlepiej widać po liczbie ośrodków identyfikujących się z takim podejściem badawczym), ale i równie szybko utracić swoje dotychczasowe znaczenie. Obecnie studia regionalne przeżywają kryzys tożsamości, poszukują nowych paradygmatów, starają się na nowo spojrzeć na przyjętą metodologię. Studia regionalne objęły swoim zainteresowaniem badawczym obszar dotąd niemal wyłącznie zarezerwowany dla antropologów, archeologów i geografów. Dzięki temu nie-zachodnimi regionami świata zaczęli interesować się ekonomiści, politolodzy czy specjaliści od stosunków międzynarodowych. Zatem identyfikacja studiów regionalnych, ich krytyczna analiza oraz próba odpowiedzi na pytanie o ich przyszłość stanowi przedmiot niniejszego artykułu. (fragment tekstu)

EN

Area studies - interdisciplinary studies of particular regions of the world - have been conducted since the end of the Second World War. They originated in the USA and quickly became popular in the western academic world. However, they were used as part of the ideological weaponry of the Cold War, and as a result they were sharply criticized after the fall of communism both in moral terms (considered as a tool of imperialism and neocolonialism), and with regard to their academic value as a research method. This article describes the history of area studies, the crisis which developed within the field following the Cold War, and the attempts which have been made to resolve this. The author focuses on the development of new paradigms for area studies and analyzes area studies from the perspective of post-colonial criticism. As a case study he uses area studies on Latin America. The author also considers the future of area studies. In his view, a prerequisite for the discipline's development is a radical change in how it treats non-European countries. There are four conditions that need to be fulfilled in order to ensure that the area studies of these countries are free from previous distortions. Firstly, there needs to be a rejection of Eurocentrism as the starting point for studies of non-European countries. Secondly, interdisciplinary studies must be deepened, and this at a time when the boundaries between the various academic disciplines are becoming increasingly blurred. Thirdly, more emphasis should be placed on the comparative study of regions. The attempt should be made to draw universal conclusions from studies conducted on a given region, and related to other parts of the world. The posited correlations can then be checked to see if they indeed apply elsewhere and if the research findings can actually be universalized. Fourthly, area studies should be protected by the principles of academic freedom, and should not be used as a tool in the hands of particular governments and business groups. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Geografia regionalna; Region; Badania naukowe

EN

Regional geography; Region; Scientific research

• Czasopismo: Stosunki Międzynarodowe
• Rocznik: 2009
• Tom: 40
• Numer: nr 3/4
• Strony: 51--67

Twórcy

autor

Marcin F. Gawrycki

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• M. Farish, Archiving Areas: The Ethnogeographic Board and the Second World War, "Annals of the Association of American Geographers" 2005, t. 95, nr 3
• M.W. Lewis, K. Wigen, A Maritime Response to the Crisis in Area Studies, "Geographical Review" 1999, t. 89, nr 2
• R. Hall, Area Studies: With Special Reference to Their Implications for Research in the Social Sciences, w: Social Science Research Council, Pamphlet 3, New York 1947.
• R. Lambert, Beyond Growth: The Next Stage in Language and Area Studies, Washington 1984
• B. Cumings, Boundary Displacement: Area Studies and International Studies during and after the Cold War, w: C. Simpson (red.), Universities and Empire: Money and Politics in the Social Sciences during the Cold War, New York 1998
• I. Wallerstein, The Unintended Consequences of Cold War Area Studies, w: N. Chomsky (red.), The Cold War at the University: Toward an Intellectual History of the Postwar Years, New York 1997
• D. Szanton, Introduction: The Origin, Nature, and Challenges of Area Studies in the United States, w: D. Szanton (red.), The Politics of Knowledge. Area Studies and the Disciplines, Berkeley-Los Angeles 2004
• V.L. Rafael, The Cultures of Area Studies in the United States, "Social Text" 1994, t. 12, nr 4
• A. Appadurai, Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, Kraków 2005.
• R.H. Bates, Letter from the President: Area Studies and the Discipline, "APSA-CP: Newsletter of the APSA Organized Section on Comparative Politics" 1996, t. 7, nr 1
• R.H. Bates, Area Studies and the Disciplines: A Useful Controversy?, "Political Science and Politics" 1997, t. 30, nr 2
• I. Wallerstein, Open the Social Sciences, "Items" 1996, t. 50, nr 1.
• F. Fanon, Wyklęty lud ziemi, Warszawa 1985
• Ch. Achebe, Krytyka kolonialistyczna, "Literatura na Świecie" 2008, nr 1-2
• E. Said, Orientalizm, Poznań 2005.
• L. Gandhi, Teoria postkolonialna. Wprowadzenie krytyczne, Poznań 2008
• H. Bhabha, The Other Question: Difference, Discrimination and the Discourse of Colonialism, w: F. Barker, P. Hulme, M. Iversen (red.), Literature, Politics&Theory, London 1986
• N. waThiong'o, Decolonising the Mind. The Politics of Language in African Literature, London 1986.
• E. Domańska, Historiografia insurekcyjna, "Literatura na Świecie" 2008, nr 1-2
• G. Prakash, Subalterniści a krytyka postkolonialna, "Literatura na Świecie" 2008, nr 1-2
• J. Dyduch, P. Mikiewicz, S. Rzeszótko, Krytyczne wprowadzenie do teorii stosunków międzynarodowych, Wrocław 2006
• K.A. Appiah, Postmodernizm, postkolonializm. O róźnicy w przedrostku, "Literatura na Świecie" 2008, nr 1-2.
• N. Richard, Intersectando Latinoamérica con el latinoamericanismo: discurso académico y crítica cultural, w: S. Castro-Gómez, E. Mendieta (red.), Teorías sin disciplina (latinoamericanismo, poscoloniali- dady globalización en debate), México 1998.
• A. Dembicz, Filozofia poznawania Ameryki, Warszawa 2006
• O. Fals-Borda, Ciencia propia y colonialismo intelectual: Los nuevos rumbos, Bogota 1971
• W.D. Mignolo, The Geopolitics of Knowledge and the Colonial Difference, "The South Atlantic" 2002, t. 101, nr 1
• Latin American Subaltern Studies Group, Founding Statement, "Boundary 2" 1993, t. 20, nr 3
• I. Rodríguez, Is There a Need for Subaltern Studies?, "Disposition" 2005, t. 52, nr 25
• W.D. Mignolo, Postoccidentalismo: el argumento desde América Latina, w: S. Castro-Gómez, E. Mendieta (red.), Teorías sin disciplina (latinoamericanismo, poscoloniali- dady globalización en debate), México 1998.
• A. Moreiras, Fragmentos globales: latinoamericanismo de segundo orden, w: S. Castro-Gómez, E. Mendieta (red.), Teorías sin disciplina (latinoamericanismo, poscoloniali- dady globalización en debate), México 1998.
• S. Castro-Gómez, Latinoamericanismo, modernidad, globalización. Prolegómenos a una crítica poscolonial de la razón, w: S. Castro-Gómez, E. Mendieta (red.), Teorías sin disciplina (latinoamericanismo, poscoloniali- dady globalización en debate), México 1998.
• N. Richard, Mediaciones y tránsitos académico-disciplinarios de los signos culturales entre Latinoamérica y el latinoamericanismo, "Disposition" 1997, t. XXII, nr 49
• I. Wallerstein, Eurocentrism and Its Avatars: The Dilemmas of Social Science, "New Left Review" 1997, nr 226, s. 93
• E. Dussel, Posmodernidad y transmodernidad: Diálogos con lafilozofía de Gianni Vatimo, México 1999
• E. Dussel, Eurocentrism and Modernity (Introduction to the Frankfurt Lectures), w: J. Beverley, J. Oviedo, M. Aronna (red.), The Postmodernism Debate in Latin America, Durnham 1995
• A. Quijjano, Coloniality of Power, Eurocentrism, andLatinAmerica, "Nepantla: View from South" 2000, nr 1
• A. Escobar, La invención del tercer mundo: Construcción y Deconstrucción del Desarrollo, Bogotá 1998.
• D. Chakrabarty, Postkolonialność a postęp historii: kto wypowiada się w imieniu przeszłości Indii?, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa" 2003, nr 3-4
• I. Wallerstein, Europejski uniwersalizm. Retoryka władzy, Warszawa 2007.
• B. Anderson, Wspólnoty wyobrażone: rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, Kraków 1997.
• S. Smith, P. Owens, Teorie stosunków międzynarodowych - podejścia alternatywne, w: J. Baylis, S. Smith, Globalizacja polityki światowej. Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych, Kraków 2008