Ryzyko i zarządzanie ryzykiem w jednostkach samorządu terytorialnego

• Autorzy: Mirosław Sołtysiak

Warianty tytułu

Risk and Risk Management in Local Government Units

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Od setek lat niepewność i ryzyko są nieodłącznym elementem każdej działalności człowieka zarówno w sferze prywatnej, jak i w sferze gospodarczej. Zagadnienia te od ponad stu lat stanowią przedmiot szczegółowych badań w różnych dyscyplinach naukowych. W naukach ekonomicznych pierwotnie główne kierunki badań związane były z występowaniem ryzyka w działalności podmiotów gospodarczych. Do dziś znaczny odsetek społeczeństwa właśnie tam upatruje możliwości występowania tego zjawiska. MODERN MANAGEMENT REVIEW 2014 MMR, vol. XIX, 21 (4/2014), pp. 211-220 October-December W literaturze przedmiotu można odnaleźć wiele różnych definicji tego zjawiska w zależności od obszaru sytuacji decyzyjnej i sposobu jego analizy. Tak więc w teorii zarządzania przyjęto, że ryzyko stanowi możliwość nieosiągnięcia założonego celu. W XX wieku w Stanach Zjednoczonych pojawiła się nowa dyscyplina naukowa określana mianem zarządzania ryzykiem. Pierwotnie miała ona stanowić jedynie element zarządzania ubezpieczeniami. Aktualnie zarządzanie ryzykiem, zorientowane na ograniczanie niepewności, jest procesem, który na trwałe został powiązany z prawie wszystkimi sferami działalności człowieka. Kolejną taką sfera, która jeszcze na początku XXI wieku nie była analizowana pod kątem związanego z jej działalnością ryzyka, jest działalność jednostek samorządu terytorialnego. W artykule zaprezentowano zagadnienia związane z problematyką ryzyka w jednostkach samorządu terytorialnego. Zagadnienia te w polskich warunkach stały się przedmiotem szczegółowych badań w ostatnim okresie w związku z wprowadzeniem przepisów nakładających na jednostki samorządu terytorialnego podjęcia działań w zakresie zarządzania ryzykiem. Wcześniej jednostki samorządowe miały jedynie obowiązek podjęcia działań związanych zminimalizowaniem ryzyka finansowego poprzez wdrożenie standardów i systemowego podejścia do kontroli zarządczej. W pierwszej części artykułu przedstawiono definicję i klasyfikację ryzyka występującego w jednostkach samorządu terytorialnego. W dalszej części omówiono zagadnienia związane z zarządzaniem ryzykiem w tych podmiotach. (abstrakt oryginalny)

EN

For centuries uncertainty and risk have been inherent in human activity in private and economic spheres. They became the subject of detailed studies in a variety of scientific disciplines one century ago. Originally the main research was related to risk in business activity. Until now, majority of people identify the risk right there. In the literature several risk definitions are found depending on a decision-making situation and the analysis method. Thus, according to the management theory, risk can be defined as the possibility of not achieving the assumed goal. In the USA a new scientific discipline known as risk management emerged in the 20th century. Initially, it was only treated as a part of insurance management. More recently the risk management, as focused on reducing uncertainty, has been seen as the process inextricably linked to almost all spheres of human activity. Surprisingly enough, it was only local government activities that were not explored from such perspective till the early 21st century. The article presents issues related to risk in local government units. In Poland, managing risk in local governments has become the subject of detailed studies more recently due to the introduction of law imposing some risk management activities on local government units. Previously, the local government units were obliged merely to minimizing financial risk by implementing standards and systemic approach to management control. The first part of the paper presents the definition and typology of risk in local governments. Next, it provides the issues related to risk management in these entities. Keywords: risk, risk management, local government units. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ryzyko; Zarządzanie ryzykiem; Samorząd terytorialny

EN

Risk; Risk management; Local government

• Czasopismo: Modern Management Review
• Rocznik: 2014
• Tom: 19 (XIX)
• Numer: nr 21 (4)
• Strony: 211--220

Twórcy

autor

Mirosław Sołtysiak

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza

Bibliografia

• Ehrlich A., Ryzyko gospodarcze, [w:] Encyklopedia organizacji i zarządzania, PWE, Warszawa 1981.
• Jedynak P., Polityka ubezpieczeń w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999.
• Jędralska K., Zachowania przedsiębiorstw w sytuacjach niepewnych i ryzykownych, Wydawnictwo AE w Katowicach, Katowice 1992.
• Knight F.H., Risk, Uncertainty and Profit, University on London, London 1921.
• Koźminski A.K., Piotrkowski W., Zarządzanie. Teoria i Praktyka, PWN, Warszawa 1998.
• Landy F., Quick J.C., Kasl S., Work, Stress, and Well-Being, "International Journal of Stress Management" 1994/1.
• Ocena sytuacji samorządów lokalnych, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, http://m.mac.gov.pl/files/ocena-sytuacji-samorzadow-lokalnych.pdf.
• Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU nr 157, poz. 1240, ze zm.
• Komunikat nr 6 Ministra Finansów z 6 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowych wytycznych dla sektora finansów publicznych w zakresie planowania i zarządzania ryzykiem. Dziennik Urzędowy Ministra Finansów 2012, poz. 56.
• Międzynarodowe Standardy Profesjonalnej Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego, Załącznik do komunikatu nr 1 Ministra Finansów z 19 lutego 2009 r., Dziennik Urzędowy Min. Fin. z 2009 r., nr 2, poz. 12.
• Międzynarodowe Standardy Profesjonalnej Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego, Załącznik do komunikatu nr 8 Ministra Finansów z 20 kwietnia 2010 r. w sprawie standardów audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych, Dziennik Urzędowy Min. Fin. z 2010 r., nr 5, poz. 24.
• Pfeffer J., Insurance and Economic Theory, Irvin Inc., Homewood, Illinois 1956.
• Pritchard C.L., Zarządzanie ryzykiem w projektach. Teoria i praktyka, WIG-Press, Warszawa 2001.
• Podręcznik audytu wewnętrznego w administracji publicznej, Ministerstwo Finansów, Warszawa 2003, www.mf.gov.pl.
• Schmoll A., Risikomanagement in Kreditgeschäft, Wien 1993.
• Sołtysiak M., Niepewność jako element procesów gospodarczych, "Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej" 260, "Zarządzanie i Marketing Kwartalnik" 16/3 (2009).
• Sołtysiak M., Wprowadzenie do teorii skutecznego zarządzania ryzykiem, [w:] Dylematy zarządzania organizacjami we współczesnej gospodarce, red. A. Adamik, S. Lachiewicz, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2010.
• Vaughan E.J., Risk Management, J. Wiley & Sons Inc., New York 1997.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2014.mmr.57