Geneza i etapy rozwoju zabezpieczenia emerytalnego w świecie

• Autorzy: Piotr Zieliński
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Organizowanie systemów emerytalnych stanowi część aktywności państwa polegającą na ingerowaniu w mechanizm rynkowy poprzez stanowienie regulacji emerytalnych ("zakresu podmiotowego, warunków nabywania uprawnień, gwarancji państwa, waloryzacji świadczeń, inwestycji, możliwości transferu uprawnień, funkcjonowania podmiotów zarządzających systemem") w celu zabezpieczenie dochodów na okres starości. Celem artykułu jest dokonanie ogólnej charakterystyki genezy oraz podstawowych etapów i kierunków ewolucji systemów zabezpieczenia emerytalnego rozumianych jako "ogół zinstytucjonalizowanych źródeł zabezpieczenia dochodów na okres starości, mogących składać się z publicznych zakładowych i indywidualnych systemów emerytalnych". Za główną przyczynę powstania i rozwoju ubezpieczeń emerytalnych, które są klasycznym przykładem ubezpieczeń wyrosłych na gruncie rewolucji przemysłowej, uznać należy biedę, czy też jak się ujmuje w literaturze "relatywną biedę rodziny robotniczej". Znaczące zmiany w systemie zabezpieczenia emerytalnego spowodowały, zwłaszcza po II wojnie światowej, trudny do przecenienia wzrost poziomu zabezpieczenia emerytalnego i wynikającą z niego poprawę jakości życia w okresie starości. Jednocześnie rozwój społecznych systemów emerytalnych spotyka się coraz częściej z barierą możliwości finansowania przez państwo (budżet) ich rosnących potrzeb wynikających głównie ze starzenia się społeczeństw, zahamowania tempa wzrostu gospodarczego oraz zmian zachodzących na rynku pracy. Na tym tle coraz częściej pojawiają się pytania (i kontrowersje) co do zasad funkcjonowania systemów zabezpieczenia emerytalnego w przyszłości, ich celów, roli oraz zakresu poszczególnych elementów, sposobów ich finansowania - wprowadzania niezbędnych reform. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Systemy emerytalne na świecie; Zabezpieczenie emerytalne; Reforma systemu emerytalnego; Nabywanie uprawnień

EN

Pension systems in the world; Pension arrangement; Pension system reform; Acquiring rights

• Czasopismo: Polityka Gospodarcza
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 17-18
• Strony: 111--118

Twórcy

autor

Piotr Zieliński

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Banasiński A.: Ubezpieczenia gospodarcze. Poltext, Warszawa 1996.
• Barr N.: Ekonomika polityki społecznej. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1993.
• Czepulis-Rutkowska Z. : Dodatkowe systemy emerytalne w USA, w: Dodatkowe systemy emerytalne w świecie, red. S. Golinowska, "Studia i Materiały" z. 9., IPiSS, Warszawa 1994.
• Dziewięcka-Bokun L., Mielecki J. : Wybrane problemy polityki społecznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1998.
• Golinowska S. : Emerytury dodatkowe w Niemczech /w:/ Dodatkowe systemy emerytalne w świecie. Pod red. S. Golinowskiej, "Studia i Materiały" z. 9, IPiSS, Warszawa 1994.
• Golinowska S.: Polityka społeczna państwa w gospodarce rynkowej. Studium ekonomiczne. PWN, Warszawa 1994.
• Golinowska S.: Ewolucja i kierunki reform bazowych systemów emerytalno-rentowych w świecie /w:/ Bazowe systemy emerytalno-rentowe w świecie. Pod red. S. Golinowskiej, "Studia i Materiały" z. 16, IPiSS, Warszawa 1993.
• Kołodziejczyk K.: Systemy emerytalne w Ameryce Łacińskiej. Od repartycji do kapitalizacji. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. Poznań 2004.
• Kowalewska A. : Prywatyzacja ubezpieczeń społecznych w USA. "Przegląd Ubezpieczeń Społecznych i Gospodarczych" 2000, nr 2.
• Księżpolski M. : Dodatkowe systemy emerytalne w krajach nordyckich, w: Dodatkowe systemy emerytalne w świecie. Pod red. S. Golinowskiej, "Studia i Materiały" z. 9, IPiSS, Warszawa 1994.
• Księżpolski M.: Powszechne emerytury bazowe w krajach nordyckich, w: Bazowe systemy emerytalno-rentowe w świecie. Pod red. S. Golinowskiej, "Studia i Materiały" z. 16, IPiSS, Warszawa 1993.
• Magnuszewska-Otulak G.: Rozwój systemu zabezpieczenia społecznego w Wielkiej Brytanii. Raport Beveridge'a. "Studia i Materiały" z. 3, IPiSS, Warszawa 1992.
• Muszalski W. : Ubezpieczenia społeczne. Podręcznik akademicki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Podoski K., Turnowiecki W.: Polityka społeczna. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1997.
• Stroiński E.: Ubezpieczenia na życie. Teoria i praktyka. Poltext, Warszawa 2003.
• Stroiński S. : Ubezpieczenia na życie. Centrum Kształcenia System Zawodowej Edukacji Ubezpieczeniowej i Bankowej, Warszawa 1996.
• Strzelecka M., Uścińska G. : Bazowe systemy emerytalne we Francji /w:/ Bazowe systemy emerytalno-rentowe w świecie. Pod red. S. Golinowskiej, "Studia i Materiały" z. 16, IPiSS, Warszawa 1993.
• Systemy emerytalne w krajach Unii Europejskiej. Pod red. T. Szumlicza i M. Żukowskiego, Twigger, Warszawa 2004.
• Ubezpieczenia gospodarcze. Pod red. T. Sangowskiego, Poltext, Warszawa 2001.
• Ubezpieczenia gospodarcze. Pod red. T. Sangowskiego, Poltext, Warszawa 1998.
• Ubezpieczenia na życie. Pod red. O. Doan, Poltext, Warszawa 1995.
• Zabezpieczenie społeczne. Pod red. Z. Pisza, Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu, Wrocław 1998.
• Żukowski M.: Wielostopniowe systemy zabezpieczenia emerytalnego w Unii Europejskiej i w Polsce. Między państwem a rynkiem. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Zeszyty Naukowe, seria II, z. 151, Poznań 1997.
• Żukowski M.: Podstawowy system emerytalny w Wielkiej Brytanii - historia, zasady, tendencje, funkcje, w: Bazowe systemy emerytalno-rentowe w świecie, red. S. Golinowska, "Studia i Materiały" z. 16, IPiSS, Warszawa 1993.