On Language Communication. A Formal-Logical Approach

• Autorzy: Urszula Wybraniec-Skardowska , Jacek Waldmajer

Warianty tytułu

O komunikacji językowej. Podejście formalnologiczne

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In the paper, a general formal-logical theory of language communication is presented. The theory accounts for three aspects: 1) the cognitive-communicative function of any natural language, according to its genesis, 2) the so-called functional approach to logical analysis of this language and, relating to it: 3) two understandings of a manner of using and a manner of interpreting language expressions in communication. According to the token-type distinction by Peirce, any language is formalized on two levels: as a language of ro£en-objects (understood as material, empirical objects that last through time and space) and as a language of r>>/>e-objects (understood as abstract, ideal objects - classes of tokens). The basic notions of the theory, i.e. the concept of language communication and the related concepts: meaning and interpretation of well-formed expressions employed in communication are formalized on the type-level, by utilizing some notions introduced on the token-level, such as: using tokens, interpreting tokens and act of communication. The conceptual apparatus of the theory allows to: - define the phenomenon of language communication and consider the problem of its adequacy, i.e. address the question: What are the general rules for communicating efficiently and correctly? - answer the question: What is language communication as such? - and consider the problem of its adequacy, i.e.: What are the conditions for correct language communication? The theory assumes that sign-tokens are primitive linguistic entities. It is based on two theories built by the first co-author of the paper: the theory of syntax, formalized on two levels: the token-level and the type-level, and on the semantic-pragmatic theory of meaning and interpretation developed as an expansion of the former. The theory allows the second co-author to address the issue of adequacy of language communication, which is raised and discussed in the following sections. In particular, the conditions can be identified and formulated under which understanding, misunderstanding and non-understanding occur in an empirical act of communication. It is also possible to define some conditions for correct language communication in general. (original abstract)

Artykuł jest poświęcony prezentacji pewnej ogólnej, formalno-logicznej teorii komunikacji językowej. Teoria ta bierze pod uwagę trzy aspekty: 1) kognitywno-komunikatywną funkcję języka naturalnego, zgodnie z jego genezą, 2) funkcjonalne podejście do logicznej analizy tego języka i związane z tym: 3) dwa rozumienia sposobu użycia i sposobu interpretowania wyrażeń językowych w komunikacji werbalnej. Zgodnie ze znanym rozróżnieniem Peirce'a: token-type, język jest formalizowany na dwóch poziomach: najpierw jako język wyrażeń-egzemplarzy, język obiektów tokens (materialnych, empirycznych, umiejscowionych jakoś w czasie i przestrzeni obiektów), a następnie - jako język wy rażeń- typów, język obiektów typów (obiektów abstrakcyjnych, idealnych, klas wyrażeń-egzemplarzy). Podstawowe pojęcia prezentowanej teorii, tj. komunikacja językowa, znaczenie i interpretacja wyrażeń poprawnie zbudowanych pośredniczących w komunikacji językowej są formalizowane na poziomie type. Formalizacja tych pojęć wykorzystuje przy tym takie pojęcia wprowadzane na pierwszym poziomie rozważań (na poziomie token), jak: użycie wyrażeń-egzemplarzy, interpretowanie wyrażeń-egzemplarzy, akt komunikacji. Aparat pojęciowy teorii pozwala: - zdefiniować samo zjawisko komunikacji językowej i odpowiedzieć na pytanie: Jakie są ogólne zasady poprawnego, empirycznego, werbalnego komunikowania się? - odpowiedzieć na pytanie: Czym w ogóle jest komunikacja językowa jako taka? - rozważyć problem adekwatności tej komunikacji, tj. odpowiedzieć na pytanie: Jakie są ogólne warunki poprawnej komunikacji językowej? Przedstawiana teoria zakłada, że pierwotnymi lingwistycznymi bytami są obiekty tokens. Jest ona oparta na dwóch teoriach zbudowanych przez autorkę tej pracy: teorii składni (formalizowanej na wzmiankowanych dwóch poziomach) i semantyczno-pragmatycznej teorii znaczenia i interpretacji, będącej rozszerzeniem tej pierwszej. Omawiana teoria komunikacji językowej pozwala udzielić pewnych odpowiedzi dotyczących problemów adekwatności dyskutowanych przez współautora tej pracy. W szczególności pozwala określić, kiedy w empirycznym akcie komunikacji zachodzi porozumienie, a kiedy - nieporozumienie lub niezrozumienie. Pozwala ona również sformułować pewne ogólne warunki poprawności komunikacji językowej. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Linguistics; Communication; Theory of communication

PL

Językoznawstwo; Komunikowanie; Teoria komunikowania

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 10
• Strony: 181--201

Twórcy

autor

Urszula Wybraniec-Skardowska

autor

Jacek Waldmajer

Bibliografia

• Ajdukiewicz K. [1935], 'Die syntaktische Konnexität', Studia Philosophica, Leopoli, vol. 1, 1-27. English translation: 'Syntactic Connection', in: McCall S. (ed.): Polish Logic 1920-1939, Oxford: Clarendon Press, 207-231.
• Bar-Hillel Y. [1950], 'On Syntactical Categories', Journal of Symboloc Logic 15, 1-16. Reprinted in: Bar-Hillel Y.: 1964, 19-37.
• Bar-Hillel Y. [1953], 'A Quasi-arithmetical Notation for Syntactic Description', Language 29, 47-58. Reprinted in: Bar-Hillel Y.: 1964, 61-74.
• Bar-Hillel Y. [1964], Language and Information. Selected Essays on their Theory and Application, Reading, Mass.: Addison-Wesley Publishing co.
• Buszkowski W. [1988], 'Three Theories of Categorial Grammar', in: Buszkowski W., Marciszeweski W., van Ben then J. (eds.), 57-84.
• Buszkowski W., Marciszeweski W., van Benthen J. (eds.) [1988], Categorial Grammar, Amsterdam-Philalelphia: John Benjamis Publishing Company.
• Buszkowski W. [1989], Logiczne Podstawy Gramatyk Kategorialnych Ajdukiewicza-Lambeka {Logical Foundations of Ajdukiewicz 's-Lambek's Categorial Grammar), Logika i jej Zastosowania, Warsaw: PWN.
• Cresswell M.J. [1973], Logics and Languages, London: Methuen and Co. Ltd.
• Cresswell M.J. [1977], 'Categorial Languages', Studia Logica 36, 257-269.
• Lambek J. [1958], 'The Mathematics of Sentence Structure', American Mathematical Monthly 65, 154-170.
• Lambek J. [1961], 'On the Calculus of Syntactic Types', in: Jakobson R. (ed.) Structure of Language and Its Mathematical Aspects I, Providence: AMS.
• Marciszewski W. [1988], 'A Chronicle of Categorial Grammar', in: Buszkowski W., Marciszewski W., van Benthem J. (eds.), 7-22.
• Montague, R. [1970a], 'Pragmatics and Intensional Logic', Synthese 22, 68-94.
• Montague, R. [1970b], 'English as a Formal Language', in Visentini B. (ed.), Linguaggi nella societa e nella tecnica, Edizioni di Comunita, Milano, pp. 189-224.
• Montague R. [1970c], 'Universal Grammar', Theoria 36, 373-398.
• Montague R. [1974], Formal Philosophy: Selected Papers, ed. and introd. Thomason R.H., New Haven, Conn,: Yale University Press.
• Peirce S.Ch. [1931-35], Collected Papers of Charles Sanders Peirce, Hartshorne C, Meiss P. (eds.), vols. 1-5, Cambridge, Mass: Harvard University Press.
• Pelc J. [1971], Studies in Functional Logical Semiotics of Natural Languages, Janua Linguarum Series Minor 90, The Hague-Paris: Mouton.
• Pelc J. [1979], 'A Functional Approach to the Logical Semiotics of Natural Language', in: Pelc J. (ed.) Semiotics in Poland 1894-1969, Synthese Library, Studies in Epistemology, Logic and Methodology of Science, vol. 119, Dortrecht-Boston: PWN/Reidel, 342-375.
• Waldmajer J. [2005]: 'On the Problem of the Adequacy of Representation of Knowledge', in: Beziau J. Y., Costa-Lei te A. (eds.) Handbook of the First World Congress and School on Universal Logic UNILOG'05, Switzerland, April 2005, 102-103.
• Wybraniec-Skardowska U. [1991], Theory of Language Syntax. Categorial Approach, Dordrecht - Boston - London: Kluwer Academic Publisher.
• Wybraniec-Skardowska U. [2007a], 'Meaning and Interpretation', Studia Logica 85, No 1: 105-132.
• Wybraniec-Skardowska U. [2007b], 'Meaning and Interpretation', Studia Logica 85, No 2: 261-274.
• Wybraniec-Skardowska U., Waldmajer J. [2006], 'Language communication and its adequacy', in: Book of abstracts, 37th Poznań Lingustic Meeting, 20-23 April, 2006, 87-88.