Rynek listów zastawnych w Polsce i w państwach Unii Europejskiej

• Autorzy: Mirosław Sołtysiak

Warianty tytułu

Covered Bonds Market in Poland and European Union Countries

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Papiery wartościowe będące dokumentami zawierającymi określone prawa majątkowe zaliczane są do podstawowych instrumentów rynków finansowych. Przez wieki prawa z nich wynikające ich posiadacze mogli realizować jedynie w wypadku gdy dysponowali tymi dokumentami w postaci materialnej. Dopiero w XX w. instrumenty te w obrocie gospodarczym pojawiły się w postaci zdematerializowanej. Nowożytna historia papierów wartościowych ma kilkaset lat, jednak ich pierwowzorów należy poszukiwać znacznie wcześniej - jeszcze przed naszą erą w starożytnym Rzymie. W czasach nowożytnych jako pierwsze do obrotu gospodarczego zostały wprowadzone papiery ułatwiające zapłatę i przekazywanie pieniędzy na odległość (weksle i czeki). Ojczyzną tych papierów wartościowych były Włochy. Kolejnymi papierami, które pojawiły się w Anglii i Holandii, były akcje, ich emisja pozwalała na pozyskiwanie kapitałów niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej. Po nich na rynkach finansowych zaczęto stosować papiery dłużne, do których zalicza się listy zastawne i obligacje. Pierwowzór listów zastawnych pojawił się w XVII w. na Śląsku. W artykule zaprezentowano zagadnienia związane z funkcjonowaniem na rynkach finansowych listów zastawnych. Wraz z końcem XX w. w państwach europejskich nastąpił wzrost zainteresowania emisją tego rodzaju papierów wartościowych. W większości państw europejskich na przełomie XX i XXI w. wprowadzono nowe przepisy prawa dotyczące emisji i obrotu listów zastawnych (covered bonds). W pierwszej części artykułu przedstawiono historię listów zastawnych i banków hipotecznych na ziemiach polskich. Następnie omówiono występujące na europejskim rynku podstawowe modele emisji covered bonds. W dalszej części zamieszczono charakterystykę europejskiego rynku covered bonds oraz polskiego rynku listów zastawnych. (abstrakt oryginalny)

EN

Securities confirming property rights are considered fundamental instruments of financial markets. Over centuries, the securities' holders could execute their rights if possessed these documents in a tangible form. The instruments appeared in a book-entry form for the first time only in the twentieth century. Modern history of securities is a few centuries old, but their prototypes can be traced back to ancient Rome times. In modern era the first securities to have been introduced on the market were the ones which facilitated money payment and distance transfer (bills and checks). Italy was the homeland of these instruments. Further on, shares appeared in England and the Netherlands - issuing shares allowed gaining capital essential to run business. Consequently, debt securities such as bonds and covered bonds emerged on financial markets. A prototype of covered bonds appeared first in Silesia in seventeenth century. The article presents the issues related to the functioning of covered bonds financial markets. At the end of the twentieth century the increased interest in the issue of the securities was noted in the European countries. Majority of them introduced new legal regulations concerning issuing and trading of the covered bonds. In the first part of the article the history of covered bonds and mortgage banks is presented regarding Polish lands. Next, the key models of covered bonds issue are discussed on the European market. Finally, the profiles of European and Polish markets for covered bonds are provided. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Papiery wartościowe; Papiery dłużne; Listy zastawne

EN

Securities; Debt securities; Mortgage bond

• Czasopismo: Humanities and Social Sciences
• Rocznik: 2014
• Tom: 19 (XIX)
• Numer: nr 21 (4)
• Strony: 205--216

Twórcy

autor

Mirosław Sołtysiak

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza

Bibliografia

• Aktywność banków hipotecznych w latach 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, www.ehipoteka.pl.
• Bratkowski S., Papiery wartościowe o stałym oprocentowaniu, kredyt hipoteczny, banki hipoteczne i towarzystwa kredytu hipotecznego, [bm.] 2005 http://studioopinii.pl/wp-content/uploads/2012/04/skryptstefana1.pdf
• European covered bond Fact Book, 8th edition, ECBC Publication September 2013.
• European covered bond Fact Book, 7th edition, ECBC Publication, September 2012.
• Janiak A., Mojak J., Banki hipoteczne i listy zastawne w świetle prawa polskiego, WSZiA w Zamościu, Zamość 2004.
• Milewska K., Hipoteka i listy zastawne, "Rzeczpospolita" 1998/150.
• Pietrasik A., Historia i współczesność długoterminowego kredytu hipotecznego w Polsce, Warszawa 2001.
• Raport z prac Grupy ds. emisji listów zastawnych przez banki, Komisja Nadzoru Finansowego 2013.
• "Rozmaitości" 1825/35.
• "Rozmaitości" 1825/37.
• Stocker O.M., Modele covered bonds w Europie: najistotniejsze element stosowanych struktur prawnych, "Finansowanie nieruchomości" marzec 2012.
• http://mhipoteczny.pl/oferta/listy-zastawne/.
• http://raportroczny2011.brebank.pl/download/raport/krotka-historia-brebanku.pdf.
• http://www.pekaobh.pl/u235/navi/31467.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2014.hss.68