Ograniczenia analizy skupień metodą k-średnich w tworzeniu typologii obiektów

• Autorzy: Jerzy Wierzbiński

Warianty tytułu

Limitations of K-means Cluster Analysis in Creating Typologies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Łatwość, z jaką za pomocą odpowiedniego programu komputerowego można dokonać skomplikowanych analiz danych, nie idzie niestety w parze ze zrozumieniem przez badaczy istoty wykonywanych analiz. Celem artykułu jest pokazanie ograniczeń analizy skupień (cluster analysis) metodą k-średnich, używanej powszechnie w badaniach marketingowych do segmentacji rynku, w psychologii do wykrywania różnic indywidualnych, stosowanej także do kategoryzacji krajów. Tok wywodu został zilustrowany wynikami własnych analiz wskaźników religijności w badaniach ISSP prób reprezentatywnych pochodzących z 32 krajów. Pokazano, że na podstawie tych samych danych możemy stworzyć za pomocą analizy skupień różne, spełniające kryteria statystyczne, kategoryzacje. Aby stworzyć użyteczną merytorycznie klasyfikację, trzeba testować różne warianty rozwiązań, pamiętając, że ważniejsza od istotności statystycznej, którą w przypadku analizy skupień można bardzo łatwo uzyskać, jest istotność merytoryczna. (abstrakt oryginalny)

EN

The ease with which one can use computer program to conduct complex data analysis is not, unfortunately, coupled with the researchers' comprehension of the nature of the analyses being conducted. The aim of the article is to show the limitations of k-means cluster analysis, commonly used in market research to partition the consumers into segments, in psychology to detect individual differences, in cross-cultural research to categorize countries. The limitations of this method has been illustrated with the Author's own analyses of religiosity level in 32 countries based on the data collected by International Social Survey Program (ISSP). It was shown that, using k-means clustering of the same data, one could create different categorizations that fulfill statistical criteria. The Author points out recommendations that allow to get more valid results of cluster analysis keeping in mind that theoretical importance of the solution is equally or even more important than statistical significance. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Analiza danych; Analiza skupień; Badania marketingowe; Segmentacja rynku; Typologia; Testowanie hipotez

EN

Data analysis; Cluster analysis; Marketing research; Market segmentation; Typology; Hypothesis testing

• Czasopismo: Problemy Zarządzania
• Rocznik: 2009
• Tom: 7
• Numer: nr 4 (26) Metody ilościowe w zarządzaniu
• Strony: 224--233

Twórcy

autor

Jerzy Wierzbiński

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Aldenderfer, M.S. i R.K. Blashfield. 1984. Cluster analysis, Thousand Oaks-London-New Delphi: Sage Publications.
• Bailey, K.D. 1994. Typologies and Taxonomies. An Introduction to Classification Techniques, Thousand Oaks-London-New Delphi: Sage Publications.
• Giddens, A. 2005. Socjologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Hartigan, J.A. 1975. Clustering Algorithms, New York: John Wiley & Sons.
• Johnston, M. 2005. Syndromes of Corruption: Wealth, Power, and Democracy, Cambridge: Cambridge University Press.
• Kacprzak-Choińska, A. 2009. Spoleczno-kulturowe determinanty segmentacji rynku młodzieżowego, Warszawa: Wydział Zarządzania, Uniwersytet Warszawski, niepublikowana praca doktorska.
• Lewicka, M. 2004. Gdybym miał milion... Marzenia Polaków u progu XXI wieku. Kolokwia Psychologiczne, nr 12, s. 218-237.
• Marody, M. i S. Mandes. 2007. Religijność a tożsamość narodowa Polaków, w: Marody, M. (red.) Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku. Wydanie nowe, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Torgerson, W.S. 1958. Theory and Methods of Scaling, New York: John Wiley & Sons.
• Wieczorkowska, G. 1987. Skalowanie wielowymiarowe jako metoda badania percepcji. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Wieczorkowska, G. i J. Wierzbiński. 2007. Statystyka. Analiza badań społecznych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wierzbiński, J. 2009. Badanie zaufania do organizacji: problemy metodologiczne, Warszawa: Wydawnictwa Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.