Nowa metoda wartościowania stanowisk pracy

• Autorzy: Wiktor Adamus

Warianty tytułu

A New Method for Job Evaluation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest opracowanie nowej metody mierzącej jakościowe cechy pracy w sposób prosty, transparentny, uniwersalny i ponadczasowy. Przy ocenie jakiejkolwiek cechy, czynnika, przedmiotu, podmiotu ważymy różne kryteria jakościowe i ilościowe, odnosząc je do przyjętego wzorca lub wartości w danej organizacji, społeczności lub kulturze. Budując system wartości stanowisk pracy w organizacji, przyjęto 7 kryteriów syntetycznych: wiedza, doświadczenie, mądrość, wysiłek psychofizyczny, wysiłek intelektualny, odpowiedzialność i współpraca. Każdemu kryterium syntetycznemu przydzielono kilka kryteriów analitycznych. Z kolei każdemu kryterium analitycznemu nadano przymiotnikowe werbalne stopnie natężenia. Do rozwiązania problemu wykorzystano wielokryterialną metodę rozwiązywania problemów decyzyjnych AHP (Analytic Hierarchy Process). Metoda ta odróżnia się od wszystkich poprzednich między innymi tym, że ostateczna waga (priorytet) dla danego czynnika analitycznego jest wielkością multiplikatywną, przenoszącą wartości z kryteriów syntetycznych na analityczne, a te na oceny punktowe. Opracowana metoda ma wartość uniwersalną w tym sensie, że można za jej pomocą wartościować pracę zarówno bezpośrednio produkcyjną (usługową), jak również na stanowiskach administracyjnych i menedżerskich. Ponadto może być wykorzystywana w różnych organizacjach, kulturach, społeczeństwach i państwach. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper aims to develop a new method to measure and assess qualitative parameters of a job in a simple, transparent, universal and timeless way. When evaluating a given feature, factor, object or subject, we weigh various quality and quantity criteria relative to the accepted pattern or value in a given organization, society or culture. When building a system of job evaluation in the organization, seven synthetic criteria were considered: knowledge, experience, wisdom, psychological and physical effort, intellectual effort, responsibility and cooperation. Each synthetic criterion was assigned a handful of analytical criteria, which in turn were assigned a verbal, adjective level of intensity. To solve the problem, the AHP (Analytic Hierarchy Process) method was used. Our method differs from all its predecessors by the fact that the final weight (priority) for a given analytical factor constitutes a multiplicative value, transferring values from the synthetic criteria onto the analytical ones, and transferring those, in turn, into point assessments.The developed method has a universal value in the sense that with its use, one can both evaluate jobs that rely on direct manufacturing (services) as well as indirect jobs - managerial or administrative. Moreover it can be used in various organizations, cultures, societies or states. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Metody wartościowania pracy; Wartościowanie stanowisk pracy; Stanowisko pracy; Analityczny proces hierarchiczny

EN

Methods of job evaluation; Job evaluation; Work-stand; Analytic Hierarchy Process (AHP)

• Czasopismo: Problemy Zarządzania
• Rocznik: 2009
• Tom: 7
• Numer: nr 4 (26) Metody ilościowe w zarządzaniu
• Strony: 250--269

Twórcy

autor

Wiktor Adamus

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie; Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie

Bibliografia

• Adamus, W. (red.) 2008. The Analytic Hierarchy & Network Processes. Application in Solving Multicriteria Decision Problems, Kraków: Jagiellonian University.
• Adamus, W. i A. Gręda. 2005. Wspomaganie decyzji wielokryterialnych w rozwiązywaniu wybranych problemów organizacyjnych i menedżerskich. Badania Operacyjne i Decyzje, nr 2, s. 5-37.
• Armstrong, M. 2005. Zarządzanie zasobami ludzkimi, wyd. 3 poszerzone, Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
• Armstrong, M., Cummins, A., Hastings, S. i W. Wood. 2008. Wartościowanie stanowisk pracy, Kraków: Oficyna Wolters KI u wer Business.
• Banfield, P. i R. Kay. 2008. Introduction to Human Resource Management, New York: Oxford University Press.
• Baszyński, A. 2000. Ile za jeden punkt. Personel, nr 13/14.
• Blumenthal, A.L. 1977. The Process of Cognition, Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
• Borkowska, S. 2006. Strategie wynagrodzeń, Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
• Czajka, Z., Jacukowicz, Z. i M. Juchnowicz. 1998. Wartościowanie pracy a zarządzanie placami, Warszawa: Difin.
• Erev, I. i B. Cohen. 1990. Verbal versus numerical probabilities: Efficiency, biased, and the preference paradox. Organizational Behavior and Human Decision Processes, nr 5, s. 1-18.
• Gugala, K. 1998. Wartościowanie stanowisk. Personel, nr 2.
• Jachnowicz, M. 1988. Wartościowanie pracy a polityka plac, Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
• Jacukowicz, Z. 1999. Jak to robią w Unii? Personel, nr 7/8.
• Jacukowicz, Z. 2002. Praca i jej opłacanie, Gdańsk: Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr.
• Juchnowicz, M. i Ł. Sienkiewicz. 2006. Jak oceniać pracę? Wartość stanowiska i kompetencji, Warszawa: Difin.
• Kabaj, M. (red.) 1979. Metody wartościowania pracy, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Kahneman, D., Slovic, P. i A. Tversky (red.) 1982. Judgment under Uncertainty: Heuristics and Biases, Cambridge: Cambridge University Press.
• Kocój, M., i in. 2000. Określenie relatywnej wartości stanowisk pracy w zakresie opieki zdrowotnej metodą UMEWAP-95 na przykładzie Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Przeworsku. Antidotum, nr 7.
• Kopertyńska, W. 1996. Od oceny do wyceny. Personel, nr 1.
• Król, H. i A. Ludwiczyński (red.) 2006. Zarządzanie zasobami ludzkimi, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kwiecień, K, 2004. Czy wartościowanie stanowisk pracy jest konieczne, aby zbudować motywacyjny system wynagrodzeń zasadniczych?, http://www.kadry.info.pl, z dnia 1.11.2004.
• Larichev, O.I. 1984. Psychological validation of decision methods. Journal of Applied Systems Analysis, nr 11, s. 37-46.
• Larichev, O.I. i H.M. Moshkovich. 1997. Verbal Decision Analysis for Unstructured Problems, Boston: Kluwer Academic Publishers.
• Larichev, O.I., Moshkovich, H.M. i S.B. Rebrik. 1998. Systematic research into human behavior in multiattribute object classification problems. Acta Psychologica, Vol. 68, s. 171-182.
• Martyniak, Z. 1998. Metodologia wartościowania pracy, Kraków: Antykwa.
• Miller, H.A. 1956. The magical number seven, plus or minus two: Some limits on our capacity for processing information. Psychological Review, Vol. 63, nr 2, s. 81-97.
• Moshkovich, H.M., Mechitov A.L. i D.L. Olson. 2005. Verbal Decision Analysis, w: Figueria, J., Greco, S. i M. Ehrgott (red.), Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys, Springer, s. 609-637.
• Neumann Management Institute. 2004. Wartościowanie stanowisk czy kompetencji?, http:// studenci.pl, z dnia 2.11.2004.
• Oleksyn, T. 2001. Praca i płace w zarządzaniu, Warszawa: Wydawnictwo Międzynarodowej Szkoły Menedżerów.
• Pocztowski, A. 2003. Zarządzanie zasobami ludzkimi. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Poels, F. 2000. Wartościowanie stanowisk pracy i strategie wynagrodzeń - jak wprowadzać efektywny system, Kraków: Oficyna Wydawnictw Ekonomicznych.
• Ratajczyk, Z. 1991. Elementy psychologii pracy, Katowice: Uniwersytet Śląski.
• Rosa, M. 2004. Szacowanie stanowisk i kompetencji, http://www.personel.infor.pl, z dnia 2.11.2004.
• Rostkowski, T. i W. Zieliński. 2008. Z biznesu do służby cywilnej (4). Proces wartościowania stanowisk pracy w urzędzie. Personel i Zarządzanie, nr 2, s. 40-43.
• Saaty, T.L. 2001. Decision Making with Dependence and Feedback. The Analytic Network Process, Pittsburgh: RWS Publications.
• Saaty, T.L. 2006. Fundamentals of Decision Making and Priority Theory with the Analytic Hierarchy Process, Vol. VI of the AHP Series, Pittsburgh: RSW Publications.
• Simon, H. 1960. The New Science of Management Decision, New York: Haper and Row.
• Tversky, A. 1971. Elimination by aspects: A probabilistic theory of choice. Michigan Mathematical Psychology Program MMP 71-12, Michigan: The University of Michigan.
• Wartościowanie stanowisk pracy w służbie cywilnej - poradnik. 2007. Warszawa: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Departament Służby Cywilnej.