Niedostatki ujęcia etyki zawodowej w regulacjach współczesnej rachunkowości

• Autorzy: Ewa Wanda Maruszewska

Warianty tytułu

Deficiencies of Professional Ethics in the Regulations of Modern Accounting

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel - Celem artykułu jest wykazanie, że w sytuacji braku jednoznacznych i precyzyjnych zapisów prawa bilansowego konieczne jest szersze wprowadzenie etyki do regulacji rachunkowości. Braki ujęcia etyki zawodowej w regulacjach prawnych rachunkowości stwarzają zagrożenie nietycznego postępowania skutkującego nieprawidłową prezentacją informacji zamieszczanych w sprawozdaniach finansowych. Metodologia badania - Badanie ankietowe przeprowadzono w 2013 roku na grupie osób zajmujących się zawodowo rachunkowością i ubiegających się o certyfikat księgowy uprawniający do świadczenia usług rachunkowości. W badaniu zebrano dziewięćdziesiąt siedem ankiet, które poddano analizie statystycznej, głównie wykorzystując miary opisowe. Wynik - W wyniku przeprowadzonego badania ustalono, że ponad 1/3 respondentów nie sprzeciwiłaby się manipulacjom w dokumentacji zasad (polityce) rachunkowości, mimo dobrej znajomości regulacji prawnych. Niepokojące są wyniki badania, które wskazują, że najbardziej skłonne do zachowań nieetycznych są osoby zajmujące kierownicze stanowiska oraz te z najdłuższym stażem zawodowym. Oryginalność/wartość - Wyniki przeprowadzonego badania wskazują, że profesjonalizm w zawodach związanych z rachunkowością nie może opierać się wyłącznie na regulacjach prawnych. Artykuł podkreśla konieczność zwiększenia roli etyki w regulacjach rachunkowości. Zdaniem autorki niniejszej pracy podniesienie rangi etyki zawodowej w rachunkowości jest prostym i jednocześnie najwłaściwszym rozwiązaniem służącym doprecyzowaniu elastycznych regulacji rachunkowości. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose - Article aims at demonstrating that encompassing ethics into the accounting principles is a must when accounting legislation is neither explicit nor precise. Deficiencies of professional ethics in accounting are posing a threat of unethical behaviour that might result in unfair presentation of financial information disclosed in financial reporting. Design/methodology/approach - A questionnaire survey was conducted among accounting professionals applying for accounting certificate in 2013. There were 97 questionnaires collected in the study. The analysis of data collected was mainly based on descriptive statistical measures. Findings - The main finding is that more than 1/3 of respondents indicated that they would manipulate accounting policy, despite of proper knowledge of accounting legislation. Another worrisome finding shows that accountants with management responsibilities and senior employees are willing to manipulate more often. Originality/value - The findings show that professionalism in accounting shall encompass ethical conduct. Legal regulation is not enough in order to achieve a success in financial reporting, so ethics should be wider included into the theory of accounting. Professional ethics is the only "sealing" for flexible regulations that lack explicit and precise solutions in many areas. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Etyka zawodowa; Sprawozdawczość finansowa

EN

Accounting; Professional ethics; Financial reporting

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 71 Współczesne wyzwania w obszarze sprawozdawczości finansowej
• Strony: 109--120

Twórcy

autor

Ewa Wanda Maruszewska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Donaldson T., Werhane P.H. (2008), Ethical Issues in Business. A Philosophical Approach, Prentice Hall.
• Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 "Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe".
• Krasodomska J. (2010), Rachunkowość a idea społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w dobie kryzysu ekonomicznego, w: Rachunkowość wobec kryzysu gospodarczego, red. B. Micherda, Warszawa.
• Ład informacyjny. Praktyki informacyjne stosowane przez instytucje finansowe oraz media działające na polskim rynku kapitałowym w porównaniu z praktykami występującymi na wybranych rynkach zagranicznych, Rada Ładu Informacyjnego, Warszawa, 31 października 2009, s. 1-168.
• Maruszewska E.W. (2014), Etyka we współczesnej rachunkowości a wiarygodność informacji w niej tworzonych, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, s. 1-177.
• Pendse S.G. (2012), Ethical Hazards: A Motive, Means, and Opportunity to Curbing Corporate Unethical Behavior, "Journal of Business Ethics" no. 107, s. 265-279.
• Piosik A., Strojek-Filus M. (2013), An Assessment of the Application of Earnings Management Objectives And Instruments in Financial Reporting - Evidence of Survey Research Results, "Scientific Annals of the Alexandru Ioan Cuza University - Economics" no. 60 (2), s. 148-173.
• Raport z analizy rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych, sporządzonych za rok obrotowy 2007 przez emitentów papierów wartościowych, pod kątem ich zgodności z wymogami MSR, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Departament Emitentów - Wydział Rachunkowości, styczeń 2009, s. 1-28.
• Rose J.M. (2007), Corporate Directors and Social Responsibility: Ethics versus Shareholder Value, "Journal of Business Ethics" no. 73, s. 319-331.
• Scott W.R. (2003), Financial Accounting Theory, Prentice Hall.
• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, DzU 2013, poz. 330.
• Van Quaquebeke N., Zenker S., Eckloff T. (2008), Find Out How Much It Means to Me! The Importance of Interpersonal Respect in Work Values Compared to Perceived Organizational Practices, "Journal of Business Ethics" no. 89, s. 423-431.
• Wpływ zakresu ujawnianych informacji na poprawę ochrony inwestorów oraz pozycję konkurencyjną emitentów papierów wartościowych (2010), red. G.K. Świderska, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
• Wpływ zakresu ujawnianych informacji na zaufanie do rynków kapitałowych i organizacji gospodarczych (2011), red. G.K. Świderska, Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie, Warszawa.
• Zgodność sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych w MSR. Analiza przeprowadzona w 2009 r., Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. Departament Emitentów - Wydział Rachunkowości, luty 2010, s. 1-29.