Geneza zasady suwerenności narodu

• Autorzy: Agnieszka Kos

Warianty tytułu

The Origins of the Principle of Sovereignty of the Nation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł został poświęcony genezie zasady suwerenności narodu. Analizując problem suwerenności, należy uwzględnić, że chodzi tu o termin, który występuje w wielu znaczeniach i kontekstach, rodząc spory interpretacyjne. Suwerenność jest kategorią teoretycznoprawną, charakterystyczną dla różnych dziedzin prawa. Wraz z rozwojem cywilizacyjnym następuje jej reinterpretacja, redefinicja oraz zmiana percepcji. We współczesnych, demokratycznych konstytucjach zasada zwierzchniej władzy narodu, albo inaczej mówiąc - suwerenności narodu w państwie, jest nie tylko powszechnie obecna, jest także punktem wyjścia wszelkich konstrukcji demokratycznych systemów władzy. Jednak jego interpretacja nastręcza wiele trudności i należy do szczególnie kłopotliwych. Jaki jest charakter tej formuły, jaka jest jej treść, a przede wszystkim jej prawne i polityczne konsekwencje? Stwierdzenie tego jest utrudnione z uwagi na wieloznaczność samego pojęcia władzy suwerennej - koncepcja suwerenności ma za sobą kilka wieków rozwoju, w ciągu których rozwijały się, nie zawsze harmonijnie, poszczególne jej elementy. Efektem jest sytuacja, w której hasło "suwerenność władzy" obejmuje różne problemy, zasadniczo wymagające odrębnego traktowania i odrębnej terminologii.(abstrakt oryginalny)

EN

This paper is devoted to the origins of the principle of sovereignty of the nation. While analysing this issue, we should bear in mind that it is a term with multiple meanings and contexts, giving rise to its multiple interpretations. Sovereignty constitutes a theoretical category characteristic of various areas of law. In the course of the development of civilisation, it has been subjected to reinterpretations, redefinitions and changes in perception. In modern, democratic constitutions, the principle of the superior power of the nation or, in other words, sovereignty of the people in a country, is not only widely present but also it constitutes a starting point for the construction of democratic systems of government. However, its interpretation poses many difficulties and it is extremely problematic. What is the nature of this formula, what is its content, and, above all, what are its legal and political consequences? The answers to the above questions are problematic due to the ambiguous nature of the concept of sovereign power. The concept of sovereignty has developed over centuries, during which it has evolved, not always harmoniously, into individual elements. This has led to a situation where the slogan 'sovereignty of authority' encompasses a variety of issues, generally requiring individual treatment and separate terminology. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Naród; Suwerenność; Konstytucja; Prawo konstytucyjne; Teoria państwa i prawa

EN

Nation; Sovereignty; Constitution; Constitutional law; Theory of state and law

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 15
• Strony: 35--47

Twórcy

autor

Agnieszka Kos

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy

Bibliografia

• Ajnenkiel A., Polskie konstytucje, Wiedza Powszechna, Warszawa 1983.
• Baaszak B., Prawo konstytucyjne, C.H. Beck, Warszawa 2004.
• Banaszak B., Preisner A., Prawo konstytucyjne - wprowadzenie, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1996.
• Bodin J., Sześć ksiąg o Rzeczypospolitej, PWN, Warszawa 1958.
• Cassirer E., The Question of Jean-Jacques Rousseau, Columbia University Press, New York 1954.
• Changing Perceptions of Sovereignty and Human Rights: Essays in Honour of Cees Flinterman, red. I. Borerefijn, J. Goldschmidt, Intersentia, Antwerp 2008.
• Cobban A., The Crisis of Civilization, Jonathan Cape, London 1941.
• Coleman J., A History of Political Thought: From the Middle Ages to the Renaissance, The Blackwell Publishers, Oxford 2000.
• Derathe R., Jacques Rousseau et la science politique de son temps, Presses Universitaires de France, Paris 1950.
• Dumbauld E., The Life and Legal writings of Hugo Grotius, University of Oklahoma Press, Norman 1969.
• Easton D., A Systems Analysis of Political Life, Wiley, New York 1965.
• Edwards C.S., Hugo Grotius, the Miracle of Holland: a Study in Political and Legal Thought, Nelson-Hall, Chicago 1981.
• Esmein A., Eléments de droit constitutionnel français et comparé, wyd. 8, tom 1, Sirey, Paris 1927.
• Esmein A., Prawo konstytucyjne, tłum. W. Konopczyński, K. Lutostański, wyd. 2, Księgarnia F. Hoesicka, Warszawa 1921.
• Gibb M.A., John Lilburne, the Leveller: A Christian Democrat, Lindsay Drummond, London 1947.
• Gooch G.P., English Democratic Ideas in the Seventeenth Century, Cambridge University Press, Cambridge 1927.
• Granat M., Konstytucja RP na tle rozwoju i osiągnięć konstytucjonalizmu polskiego, "Przegląd Sejmowy" 2007, nr 4, s. 21.
• Granat M., Konstytucyjne zasady ustroju [w:] Polskie prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, VERBA, Lublin 2005.
• Granat M., Pojmowanie zasady suwerenności narodu a członkostwo państwa w Unii Europejskiej, "Państwo i Prawo" 2005, nr 6, s. 91.
• Grzybowski K., Historia doktryn politycznych i prawnych, PWN, Warszawa 1967.
• Grzybowski M., Zasada suwerenności narodu [w:] Prawo konstytucyjne, wyd. 2, red. M. Grzybowski, Temida 2, Białystok 2009.
• Gulczyński M., Wawrzyniak J., Suwerenne prawa narodu do sprawowania władzy zwierzchniej we współczesnych warunkach [w:] Spór o suwerenność, red. W. Wołpiuk, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2001.
• Haakonssen K., Hugo Grotius and the History of Political Thought, "Political Theory" 1985, Vol. 13, No. 2.
• Haakonssen K., Natural Law and Moral Philosophy: From Grotius to the Scottish Enlightenment, Cambridge, New York 1996.
• Hill C., Milton and the English Revolution, Faber & Faber, London 1977.
• Hill C., Professor William B. Hunter, Bishop Burgess, and John Milton, "Studies in English Literature" 1994, Vol. 34, No. 1. Historia doktryn politycznych i prawnych. Wybór źródeł, red. B. Szlachta, Wydawnictwo Prawnicze LEX, Sopot 1997.
• Hobbes T., Lewiatan, PWN, Warszawa 1954.
• Jackson R.H., Suwerenność. Ewolucja idei, Sic!, Warszawa 2011.
• Jamróz A., Demokracja, Temida 2, Białystok 1999.
• Jamróz A., Demokracja współczesna - wprowadzenie, Temida 2, Białystok 1993.
• Komarnicki W., Ustrój państwowy Polski współczesnej. Geneza i system, Drukarnia Świt, Wilno 1937.
• Koncepcja suwerenności. Zbiór studiów, red. I. Gawłowicz, I. Wierzchowiecka, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2005.
• Kordela M., Zasada suwerenności jako kategoria teoretycznoprawna, "Civitas" 2003, nr 7.
• Krawczyk A., Hobbes i Locke - dwoiste oblicze liberalizmu, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2011.
• Lewalski B.K. (K e n a n W.R.), The Life of John Milton: A Critical Biography, Blackwell, Malden 2000.
• Locke J., Dwa traktaty o rządzie, PWN, Warszawa 1992.
• Ludsin H., Returning Sovereignty do the People, "Vanderbilt Journal of Transnational Law" 2013, nr 1.
• Miłkowsk i M., Hobbesa konstrukcja pojęcia wolności, "Przegląd Filozoficzno-Literacki" 2011, nr 1 (30).
• Olszewski H., Ideologia kontrreformacji [w:] Historia doktryn politycznych i prawnych. Podręcznik akademicki, red. H. Olszewski, M. Zmierczak, ARS BONI ET AEQUI, Poznań 2004.
• Pieniążek A., Suwerenność - problemy teorii i praktyki, Książka i Wiedza, Warszawa 1979.
• Polak E., Problem reinterpretacji pojęcia suwerenności państwowej, "Cywilizacje w Czasie i Przestrzeni" 2000, nr 6, s. 37.
• Porębski C., Umowa społeczna. Renesans idei, Wydawnictwo Znak, Kraków 1999.
• Quillet J., La philosophie politique de Marsile de Padove, Librairie Philosophique, Paris 1972.
• Raczyńska A., Reinterpretacja pojęcia suwerenności wobec członkostwa w Unii Europejskiej, "Przegląd Europejski" 2001, nr 1, s. 87.
• Redefining Sovereignty in International Economic Law, red. W. Shan, P. Simons, D. Singh, Hart, Oxford 2008.
• Relocating Sovereignty, red. N. Walker, Ashgate, Aldershot 2006.
• Remec P.P., The position of the Individual in International Law according to Grotius and Vattel, The Hague: Martinus Nijhoff, Den Haag 1960.
• Renan E., Qu' est-ce qu' une nation, Calmann-Lévy, Paris 1882.
• Richards P., John Lilburne (1615-1657): English Libertarian, Libertarian Heritage No. 25, Libertarian Alliance, London 2008.
• Rousseau J.J., Umowa społeczna, PWN, Warszawa 1966.
• Russel l B., A History of Western Philosophy, George Allen & Unwin Ltd., New York 1945.
• Sartori G., Teoria demokracji, PWN, Warszawa 1994.
• Schmitt C., Lewiatan w teorii państwa Thomasa Hobbesa. Sens i niepowodzenie politycznego symbolu, Prószyński i S-ka, Warszawa 2008.
• Seidler G., Groszyk H., Pieniążek A., Wprowadzenie do nauki o państwie i prawie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2003.
• Skrzeczyńska H., Geneza i tryb uchwalenia konstytucji PRL z 1952 roku [w:] Konstytucja. Ustrój Polityczny. System organów państwowych. Prace ofiarowane Profesorowi Marianowi Grzybowskiemu, red. S. Bożyk, A. Jamróz, Wydawnictwo Temida 2, Białystok 2010.
• Sobolewski M., O pojęciu suwerenności ludu [w:] Marek Sobolewski, Pisma nieznane rozproszone, red. K. C hojnicka, M. Jaskólski, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2003.
• Sowiński S., Suwerenność, ale jaka? Spór o suwerenność Rzeczypospolitej w polskiej eurodebacie, "Studia Europejskie" 2004, nr 1, s. 25.
• Spór o suwerenność, red. W. Wołpiuk, Warszawa 2001.
• Strauss L., The Political Philosophy of Hobbes. Its Basis and its Genesis, Oxford University Press, Oxford 1936.
• Tokarczyk R., Hobbes, Wiedza Powszechna, Warszawa 1987.
• Tönnies F., Tomasz Hobbes. Życie jego i nauka, Gebethner i Wolff, Warszawa 1903.
• Tuchowska M., Suwerenność - pojęcie oraz ewolucja idei w oparciu o akty ustrojowe państw europejskich [w:] Konstytucyjno-prawne i polityczne aspekty członkostwa w Unii Europejskiej, red. A. Kustra, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 2009.
• Walter P., Czy samo-posiadamy siebie?, "Racjonalista", http://www.racjonalista.pl/ kk.php/s,2318, dostęp: 1.05.2014 r.
• Wilson A.N., The Life of John Milton, Oxford University Press, Oxford 1984.
• Witkowski W., Pierwsze konstytucje nowożytne, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1995.
• Wójtowicz A., Model władzy państwowej Marsyliusza z Padwy, Uniwersytet Śląski, Katowice 1977.
• Wudel W., Filozofia strachu i nadziei. Teoria społeczna Tomasza Hobbesa, Książka i Wiedza, Warszawa 1971.
• Zieliński E., Nauka o państwie i polityce, wyd. IV, Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa 2006.