Struktura wielkościowa wiejskich jednostek osadniczych w województwie świętokrzyskim

• Autorzy: Wioletta Kamińska

Warianty tytułu

Size Structure of Rural Settlement Units in the Świętokrzyskie Voivodeship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza współczesnych zmian struktury wielkościowej wiejskich osiedli w województwie świętokrzyskim, identyfikacja czynników kształtujących te zmiany oraz typologia wsi ze względu na charakter zmian ludnościowych. Badaniem objęto wszystkie miejscowości wiejskie w granicach obecnego województwa świętokrzyskiego w dwóch przekrojach czasowych: 1988 i 2002. Praca oparta jest na danych, które pochodzą z niepublikowanych wyników spisów powszechnych z lat 1988 i 2002. (abstrakt oryginalny)

EN

The objective of the paper is to analyze the contemporary changes in the size structure of rural settlements in the Świętokrzyskie Voivodship, to identify factors which shape these changes and to introduce typology of the rural settlements units based on the character of the changes in the population. The research involved all rural towns within the present Świętokrzyskie Voivodship in two times segments: 1988 and 2002. The analysis has shown that the size structure of the rural settlement in this voivodship is stable and has been shaped under the influence of mainly environmental, economic and political factors. The new factors (the development of non-agricultural activity, tourism and settlement function, etc.) have not had a significant impact on the process. Presumably, longer period of time is needed to observe any changes in the statistics. Taking dynamic index as a criterion in the structure of the rural settlement networks of the Świętokrzyskie Voivodship, one can distinguish villages such as: the progressive, characterized by the increase in population (dynamic index higher than 105 %), the stagnant (dynamic index from 95 to 105%), the regressive, characterized by the decrease in the population and lastly, the disappearing-i.e. the villages that have been included into the other towns or villages due to urbanization processes.

Słowa kluczowe

PL

Sieć osadnicza; Obszary wiejskie; Zróżnicowanie przestrzenne; Narodowy Spis Powszechny

EN

Settlement network; Rural areas; Spatial differentiation; National census

• Czasopismo: Studia Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2009
• Tom: 18 Miejsce obszarów wiejskich w zagospodarowaniu przestrzennym = Rural Areas in Spatial Planning
• Strony: 89--105

Twórcy

autor

Wioletta Kamińska

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bibliografia

• Bański J., (red.), 2004, Polska przestrzeń wiejska: procesy i perspektywy, Studia Obszarów Wiejskich, 6, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Bański J., 2006, Geografia polskiej wsi, PWE, Warszawa.
• Bański J., Stola W., 2002, Przemiany struktury przestrzennej i funkcjonalnej obszarów wiejskich w Polsce, Studia Obszarów Wiejskich, 3, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Chilczuk M., 1972, Wiejskie ośrodki usługowe typu ponadpodstawowego w Polsce na tle wyników NSP 1970, Miasto, 2, s. 7-16.
• Ciok S., 1992, Urbanizacja wsi w strefie podmiejskiej Wrocławia, [w:] Miasta polskie w procesie przemian, Acta Universitatis Wratislaviensis, Wrocław, s. 131-150.
• Dobrowolska M., 1959, Przemiany struktury społeczno-gospodarczej wsi małopolskiej. Przegląd Geograficzny, 1, s. 3-32.
• Drobek W., Heffner K., 1992, Infrastrukturalne i funkcjonalne czynniki przemian wiej-skiej sieci osadniczej Śląska Opolskiego, Instytut Śląski w Opolu, Opole.
• Eberhardt P., 1989, Regiony wyludniające się w Polsce, Prace Geograficzne, 148, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Falkowski J., 1979, Wpływ urbanizacji na zmiany w strukturze przestrzennej osadnictwa wiejskiego (na przykładzie aglomeracji dolnej Wisły), Miasto, 7, s. 32-33.
• Falkowski J., 1993, Przekształcenia funkcjonalno-strukturalne i przestrzenne obszarów wiejskich Polski (ujęcie diagnostyczno-modelowe), Wydawnictwo UMK, Toruń.
• Golachowski S., 1965, Proces semiurbanizacji w województwie opolskim, Kwartalnik Opolski, 2, s. 54-58.
• Górz B., 2002, Współczesne przemiany na obszarach wiejskich Podhala, Przegląd Geograficzny, 74, 3, s. 451-468.
• Górz B., Guzik Cz. (red.), 2003, Współczesne przekształcenia i przyszłość wsi polskiej, Studia Obszarów Wiejskich, 4, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Heffner K., 2008, Problematyka związana z procesami semiurbanizacji w woj. oplskim, [w:] T. Markowski, Z. Strzelecki, (red.), Obszary urbanizacji i semiurbanizacji wsi polskiej a możliwości ich rozwoju w ramach PROW2007-2013, Studia KPZK PAN, 119, Warszawa, s. 57-71.
• Jakóbczyk-Gryszkiewicz J., 1988, Niektóre aspekty urbanizacji wsi w strefie podmiej-skiej Łodzi, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geogr, 9, Łódź, s. 35-52.
• Jezierska-Thole A., Kozłowski L. (red.), 2008, Gospodarka przestrzenna w strefie kontinuum miejsko-wiejskiego w Polsce, Wydawnictwo Nauk UMK, Toruń.
• Jędrzejczyk D., Wilk W., 1992, Urbanizacja wsi w strefie podmiejskiej Warszawy, WGiSR UW, Warszawa.
• Jurek J., 1991, Zmiany struktury społeczno-ekonomicznej wsi w strefie podmiejskiej Poznania, Ser. Geogr., 52, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Kamińska W. (red.), 2002, Wielofunkcyjna gospodarka na obszarach wiejskich, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce.
• Kamińska W., 2008, Obszary wiejskie objęte semiurbanizacją w województwie świętokrzyskim [w:] T. Markowski, Z. Strzelecki (red.), Obszary urbanizacji i semiurbanizacji wsi polskiej a możliwości ich rozwoju w ramach PROW 2007-2013, Studia KPZK PAN, 119, Warszawa, s. 72-89.
• Kuciński K., 1977, Przestrzenne zróżnicowanie infrastruktury wsi a uprzemysłowienie, PWN Warszawa.
• Kulikowski R., 2003, Obszary problemowe rolnictwa w Polsce, [w:] A. Ciołkosz (red.), Charakterystyka rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski, GUS, Warszawa.
• Liszewski S., 1989, Przemiany osadnictwa w regionie miejskim Lodzi, [w:] P. Korcelli, A. Gawryszewski (redj, Współczesne przemiany regionalnych systemów osadniczych tu Polsce, Prace Geograficzne, 152, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Markowski T., Strzelecki Z. (red.), 2008, Obszary urbanizacji i semiurbanizacji wsi polskiej a możliwości ich rozwoju w ramach PROW2007-2013, Studia KPZK PAN, 119, Warszawa.
• Maik W., 1974, Procesy urbanizacji wsi w podregionie kalisko-ostrowskim, Kronika Wielkopolski, 2, s. 9-57.
• Rakowski W., 1975, Procesy urbanizacji wsi na przykładzie województwa warszawskiego, Studia KPZK PAN, 50, Warszawa.
• Rogacki H., 1976, Uprzemysłowienie jako czynnik urbanizacji (na przykładzie regionu poznańskiego), Ser. Geogr., 14, Wydawnictwo UAM, Poznań.
• Rosner A. (red.), 2007, Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian, IRWiR PAN, Warszawa.
• Rydz E., 2008, Przekształcenia osadnictwa wiejskiego na Pomorzu Środkowym ze szczególnym uwzględnieniem stref podmiejskich, [w:] A. Jezierska-Thole, L. Kozłowski, (red.), Gospodarka przestrzenna w strefie kontinuum miejsko-wiejskiego w Polsce, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
• Sokołowski D., 1999, Zróżnicowanie zbioru małych miast i większych osiedli wiejskich w Polsce w ujęciu koncepcji kontinuum wiejsko-miejskiego, Wydawnictwo UMK, Toruń.
• Stasiak A. (red.), 2006, Wieś polska dwa lata po wstąpieniu do Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem tzw. ściany wschodniej. Biuletyn KPZK PAN, 228, Warszawa.
• Tkocz J., 2005, Empiryczna charakterystyka ludności wsi zurbanizowanej województwa śląskiego w 2000 roku. Wydawnictwo UŚ, Katowice.
• Tkocz J., 1998, Organizacja przestrzenna wsi w Polsce, Wydawnictwo UŚ, Katowice.