Czasopismo
Tytuł artykułu
Autorzy
Warianty tytułu
The Partitioners and Their Policy Towards Poland in the Realist Party Views
Języki publikacji
Abstrakty
Ocena państw zaborczych i ich polityki wobec Polski była jedną z najważniejszych kwestii wpływających na polską myśl polityczną przełomu XIX i XX wieku oraz na programy poszczególnych stronnictw, wśród których istotne miejsce zajmowali "realiści". Była to początkowo niezbyt liczna grupa liberalno-konserwatywnej petersburskiej i warszawskiej inteligencji, pozostającej pod wpływem myśli politycznej Włodzimierza Spasowicza, skupionej wokół wychodzącego od 1882 r. w Petersburgu tygodnika "Kraj", redagowanego przez Erazma Piltza. Pod koniec lat 90. XIX wieku baza społeczna ugrupowania poszerzyła się o krąg burżuazji Królestwa Polskiego oraz ziemiaństwa - głównie kresowego, w wyniku czego powstało nieformalne ogólnozaborowe stronnictwo "ugodowe". Najważniejszym założeniem programowym stronnictwa była określająca stosunek do zaborców teza, że wyzwolenie spod ich władzy jest niemożliwe, gdyż - co oczywiste - nie zrezygnują oni dobrowolnie ze zdobytych polskich terytoriów, ani też nie uczynią tego wskutek nacisku ze strony innych państw. (fragment tekstu)
The Realist fraction that was created by the group of Polish liberal-conservative intelligence gathered around the weekly newspaper "Kraj" which was published in Petersburg since 1882. The fraction emerged at the end of the 19th century and in 1905 transformed into the political party called Stronnictwo Polityki Realnej (Real Politics Party). Convinced that the loss of independence is definitive, the "realists" advised the Poles under the rule of the partitioning powers the loyalty to the governments and taking actions that would aim at ensuring the most beneficial conditions of living for the nation. The evaluation of each of the partitioning powers included in the programme of the party resulted from an analysis of the situation of the Poles under their rule and from the policy applied to the Polish people. When it comes to Austria the party reckoned that just after the partitions it pursued the roughest germanisation, however, after the reforms in the second half of the 19th century that gave autonomy to particular countries, the situation, not only when referring to protecting but also to developing Polishness, was the most favourable out of all the three partitions. Significantly worse was a situation in Germany where the ruthless denationalisation became a reason of state and there was no chance for any positive change. It was much worse than in Russia, since Germany as a strong and modern, efficiently administrated state utilised all the legal and economic resources to germanise the Poles. Russia - retrograded - have never pursued a rational policy on the possessed Polish land limiting the actions to bloodshed repressions after the uprisings and permanent russification. The realists, however, hoped that after the expected democratisation of Russian. (original abstract)
Rocznik
Tom
Numer
Strony
7--28
Opis fizyczny
Twórcy
autor
Bibliografia
- A. Szwarc, Od Wielopolskiego do Stronnictwa Polityki Realnej (1864-1905), Warszawa 1990
- E. Piltz, "Wobec wojny. Głos z Warszawy, przez Swojaka, Kraków 1904
- E. Piltz, Bismarck, Rosja i Polacy, Petersburg 1895
- E. Piltz, Nasze stronnictwa skrajne, Kraków 1903
- E. Piltz, O naszem stronnictwie, Warszawa 1910
- E. Piltz, Obrachunek, Poznań 1908
- E. Piltz, Polityka rosyjska w Polsce. List otwarty do kierowników polityki rosyjskiej, Warszawa 1909
- J. Talko-Hryncewicz, Wspomnienia z lat ostatnich (1908-1932), Warszawa 1932
- Jerzego Moszyńskiego po czterdziestu latach. Szkic polskiej polityki o chwili obecnej, [w:] Pisma, t. IX, Warszawa 1908
- L. Straszewicz, Obrachunki polityczne. Polska wobec Rosyi. Skreślił Publicysta z Warszawy, Kraków 1896
- L. Straszewicz, Rysy charakterystyczne programu Stronnictwa Polityki Realnej, Warszawa 1907
- Pamiętniki I. Baranowskiego (1840-1862), Poznań 1923
- S. Krzywoszewski, Długie życie. Wspomnienia, t. 1, Warszawa 1947
- W. Feldman, Dzieje polskiej myśli politycznej 1864-1914, Warszawa MCMXXXIII
- W. Spasowicz, Etyka egoizmu, [w:] Pisma, t. IX, Warszawa 1908
- W. Spasowicz, Fantazje polskie na tematy słowianofilskie, [w:] Pisma, t. 2, Petersburg 1892
- W. Spasowicz, Jubileusz Kraszewskiego, [w:] Pisma, t. VI, Petersburg 1892
- W. Spasowicz, Książę P.A. Wiaziemski, jego polskie znajomości i stosunki, [w:] Pisma, t. 6, Petersburg 1892
- W. Spasowicz, Polityka samobójstwa. Uwagi nad pisemkiem "Polska i Rossya w 1872 przez b. Członka Rady Stanu Królestwa Polskiego", Poznań 1872
- W. Spasowicz, Z powodu polemiki prof. Kostomarowa z prof. Aleksandrem Gradowskim, [w:] Pisma, t. 2, Petersburg 1892
- W. Spasowicz, Życie i polityka margrabiego Wielopolskiego. Epizod z dziejów kwestii polskiej w Rosji, [w:] Pisma, t. 3, Petersburg 1892
- Wspomnienie moje o Józefacie Ohryzce, [w:] Pisma, t. 9, Warszawa 1908
- Z. Markwart, Kwestia niepodległości Polski w myśli politycznej petersburskich realistów, ZN WSI w Radomiu 1989, nr 29
- Z. Markwart, Program grupy politycznej związanej z tygodnikiem "Kraj" w latach 1882-1892, ZN WSI w Radomiu 1987, nr 15
- Z. Markwart, Stronnictwo realistów w okresie kryzysu imperium rosyjskiego w latach 1904-1905. [w:] Dziedzictwo rewolucji 1905-1907, pod. red. A. Żarnowskiej, Muzeum Niepodległości w Warszawie, Warszawa - Radom 2007
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171365773