Groźba recesji a monetarystyczna ortodoksja w ekonomii i polityce gospodarczej

• Autorzy: Roman Goryszewski

Warianty tytułu

Debt Problems of European Countries

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Monetaryzm, do którego najbardziej znanych przedstawicieli zaliczani są Milton Friedman, Allan Meltzer, Karl Brunner, David Laidler i Philip Cagan, już w latach sześćdziesiątych XX wieku zakwestionował "keynesistowską" politykę gospodarczą, w tym zwłaszcza pieniężną. Przeciwstawił jej swoją bardzo wyrazistą koncepcję całokształtu polityki pieniężnej, wyrastającą z własnej, aczkolwiek głęboko historycznie zakorzenionej, teorii pieniądza. Monetarystyczna teoria pieniądza (zwana też teorią pieniądza szkoły z Chicago) mieści się w nurcie od dawna rozwijanej w nauce ekonomii ilościowej teorii pieniądza. Jej najgłośniejszym reprezentantem jest oczywiście sam Milton Friedman (1912-2006). W jego ujęciu "teoria ilościowa jest przede wszystkim teorią popytu na pieniądz. Nie jest teorią produkcji, czy dochodu pieniężnego, czy też poziomu cen" (Friedman 1968: 68; cyt. za Fedorowicz 1999: 73). Czyżby więc Friedman porzucił silnie obecny w tradycji klasycznej i neoklasycznej dogmat o monokauzalnym wzroście ogólnego poziomu cen w zależności od wzrostu podaży pieniądza, na rzecz ujęcia popytowego uzależniającego wzrost masy pieniądza od faktycznych potrzeb rozwojowych gospodarki? Na pierwszy rzut oka tak by się wydawało. Głębszy jednak wgląd w tę materię przekonuje, że konkluzja o domniemanym zerwaniu przez Friedmana z odnośną tradycją ortodoksji ekonomicznej byłaby niesłuszna. (fragment tekstu)

EN

Milton Friedman and other monetarists advocate a macroeconomic theory and policy that diverge significantly from those of the Keynesian school. The monetarist approach became influential during the 1970s and early '80s. One monetarist policy conclusion is the rejection of fiscal policy (which is strongly advocated by the Keynesians) in favour of a "monetary rule". Despite much opposition, "Monetarist experiments" were conducted in the late 1970s and early 1980s in several Western countries - notoriously, the US and the UK. In 1979, soon after the ascendancy of Paul Volcker as chairman of the Federal Reserve in the United States and Margaret Thatcher as Prime Minister in Great Britain, interest rate targets were dropped in favor of money supply targets and "disinflation" was begun. The critics of Friedman's policy (including Paul Samuelson) turned out to be correct: there was a long, painful recession with double-digit unemployment - by far the worse recession since the 1930s - and inflation seemed to survive.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teorie monetarne; Monetaryzm; Chicagowska szkoła ekonomii; Teoria monetarna Keynes'a; Polityka gospodarcza

EN

Monetary theories; Monetarist; Chicago School; J.M. Keynes monetary theory; Economic policy

• Czasopismo: Zarządzanie. Teoria i Praktyka / Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 1 (9)
• Strony: 59--66

Twórcy

autor

Roman Goryszewski

• Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie

Bibliografia

• Belka M., Doktryna ekonomiczno-społeczna Miltona Friedmana, PWN, Warszawa 1986.
• Belka M, Pruski J., Naturalna stopa bezrobocia a neutralność pieniądza, [w:], "Ekonomista" 1988, nr 2.
• Bremond J., Salort M-M., Odkrywanie ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• Domańska E., Wokół interwencji państwa w gospodarkę (Keynes, Friedman, Laffer, Kennedy, Reagan i inni), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
• Duwendag D. et al., Teoria pieniądza i polityka pieniężna, Poltext, Warszawa 1995,
• Fedorowicz Z., Teorie pieniądza, Poltext, Warszawa 1999.
• Filipowicz L., Amerykańska ekonomia podaży, Polska Akademia Nauk, Instytut Nauk Ekonomicznych, seria: MONOGRAFIE, nr 1, Poltext, Warszawa 1992.
• Friedman M., The Quantity Theory of Money - a Restatement, Random House, New York 1968.
• Galbraith James K., Komentarz, w: R. M. Solow, J. B. Taylor, Inflacja, bezrobocie a polityka monetarna, pod redakcją i z wprowadzeniem B. L. Friedmana, CeDeWu, Warszawa 2002.
• Goryszewski R., Koncepcja neutralności pieniądza i jej implikacje dla polityki pieniężnej. Przegląd wybranych stanowisk w teorii ekonomii, Oficyna Wydawnicza WSM, Warszawa 2002.
• Goryszewski R., Wokół poglądów na rolę pieniądza w gospodarce w historii i teorii ekonomii (Część IV: Koncepcje pieniądza wybranych ekonomistów klasycznych), [w:], "Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie", Tom V, Zeszyt 1-4, Ciechanów 2011.
• Knakiewicz Z, Jurek M, Marszałek P., Teorie pieniądza i ich wykorzystanie (od pieniądza kruszcowego do fiducjarnego), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2011.
• Levinson M., Nie tylko rynek. Odrodzenie aktywnej polityki gospodarczej, PWE, Warszawa 1992.
• Kwiatkowski E., Bezrobocie. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Luttwak E., Turbokapitalizm. Zwycięzcy i przegrani światowej gospodarki, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2000.
• Morawski W., Kronika kryzysów gospodarczych, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2003.
• Robinson J., Herezje ekonomiczne, PWE, Warszawa 1973.