Zagadnienia narodowościowe w perspektywie polskich plebiscytów i referendów (1920, 1921, 1946)

• Autorzy: Przemysław Krzywoszyński

Warianty tytułu

Nationality Issues in Perspective of Polish Plebiscites and Referendums (1920, 1921, 1946)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zarówno referendum, jak i plebiscyt są uznawane za najpopularniejsze instytucje demokracji bezpośredniej. W nauce panuje zgodność co do rozumienia pierwszej z nich - określana jest jako zaakceptowanie przez ogół uprawnionych do głosowania na danym obszarze określonego rozwiązania legislacyjnego, zgoda na działania władzy publicznej, zgoda na daną propozycję. Termin plebiscyt w nauce wciąż używany jest dwojako. Na gruncie prawa konstytucyjnego jest traktowany jako synonim referendum, przy czym zwraca się uwagę na wykorzystywanie głosowania, które w rzeczywistości stanowi okazję zamanifestowania zaufania elektoratu. (fragment tekstu)

EN

The article presents some applications of two most popular institutions of direct democracy within nationality issues in Poland. The paper contains analyses of three important direct voting i.e. from 1920, 1921 and 1946 in wide historical, political and. economical contexts. The use of plebiscites on the Warmia, Masuria and Powisle (1920) and Upper Silesia (1921) intensified conflict between Germans and Poles. Moreover, this situation was caused not only by voting results, but also by preceding violent anti-Polish campaigns. The manipulative character of the referendum from 1946 concerning reforms consisted in communists' authorities' presentation of Polish independent opposition (both political parties and resistance) as allies of Nazi Germany. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Referendum; Demokracja; Historia prawa

EN

Referendum; Democracy; Legal history

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius
• Rocznik: 2011
• Tom: 58
• Numer: nr 2
• Strony: 33--42

Twórcy

autor

Przemysław Krzywoszyński

Bibliografia

• Chojnacki E., Polska w obliczu referendum, 1946
• Cornu G., Vocabulaire juridique, Paris 2003, s. 752; E. Zieliński, Referendum w państwie demokratycznym, [w:] Referendum w Polsce współczesnej, pod red. D. Waniek, M. T. Staszewskiego, Warszawa 1995
• Cyrankiewicz J., Zambrowski R., Berman J., Referendum, Warszawa 1946
• Dillon E. J., Konferencja pokojowa w Paryżu 1919, Warszawa 1921
• Dmowski R., Polityka polska. Odbudowanie państwa, Warszawa 1926
• Dobelle J.-F., Référendum et droit à l΄autodétermination, Pouvoirs 77/1996
• Dok. 1, [w:] Plebiscyty na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 roku. Wybór źródeł, P. Stawecki, W. Wrzesiński, Olsztyn 1986
• Dok. 122, [w:] Plebiscyty na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 roku. Wybór źródeł, P. Stawecki, W. Wrzesiński, Olsztyn 1986
• Dok. 124, [w:] Plebiscyty na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 roku. Wybór źródeł, P. Stawecki, W. Wrzesiński, Olsztyn 1986
• Dok. 13, [w:] Plebiscyty na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 roku. Wybór źródeł, P. Stawecki, W. Wrzesiński, Olsztyn 1986
• Dok. 14, [w:] Plebiscyty na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 roku. Wybór źródeł, P. Stawecki, W. Wrzesiński, Olsztyn 1986
• Dok. 306, [w:] Plebiscyty na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 roku. Wybór źródeł, P. Stawecki, W. Wrzesiński, Olsztyn 1986
• Dok. 312, [w:] Plebiscyty na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 roku. Wybór źródeł, P. Stawecki, W. Wrzesiński, Olsztyn 1986
• Evans-Pritchard E., Wódz w lamparciej skórze, [w:] Etnologia. Wybór tekstów, pod red. Z. Sokolewicza, Warszawa 1969
• Farley L. T., Plebiscites and Sovereignty, Londyn 1986
• Figura-Osełkowska E., Koncerty Feliksa Nowowiejskiego w ramach polskiej akcji agitacyjnej przed plebiscytem na Warmii i Mazurach w 1920 roku, [w:] Plebiscyty jako metoda rozwiązywania konfliktów międzynarodowych. W 90. rocznicę plebiscytów na Warmii, Mazurach i Powiślu, pod red. S. Achremczyk, Olsztyn 2010
• Fredro A., Trzy po trzy, Warszawa 1987
• Ks. Zwoliński A., Reduty polskie, Radom 2002
• Lietz Z., Plebiscyt na Powiślu, Warmii i Mazurach, Warszawa 1958
• Lutman R., Plebiscyt górnośląski, "Strażnica Zachodnia" 1931/3
• Łuczak M., Vox populi?, "Wprost", 1998/15
• Maksymowicz S., Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu w polskiej prasie codziennej lat 1919-1920, [w:] Plebiscyty jako metoda rozwiązywania konfliktów międzynarodowych. W 90. rocznicę plebiscytów na Warmii, Mazurach i Powiślu, pod red. S. Achremczyk, Olsztyn 2010
• Malec-Masnyk B., Plebiscyt na Górnym Śląsku (geneza i charakter), Opole 1989
• Marczak T., Propaganda polityczna stronnictw przed referendum z 30 czerwca 1946 r., Wrocław 1986
• Mazowski K., Plebiscyt na Górnym Śląsku. W 60. rocznicę, "WTK - Tygodnik Katolików" 1981, nr 12
• Mirga A., Mróz L., Cyganie. Odmienność i nietolerancja, Warszawa 1994
• Osękowski Cz., Referendum 30 czerwca 1946, Warszawa 2000
• Paczkowski A., Referendum z 30 VI 1946 r. Próba wstępnego bilansu, [w:] Referendum w Polsce współczesnej, pod red. D. Waniek, M. T. Staszewskiego, Warszawa 1995
• Paczkowski A., Zdobycie władzy 1945-1947, Warszawa 1993
• Piasecki A.K., Referenda w III RP, Warszawa 2005
• Pius IX, Alokucja Maxima quidem, [w:] J.-M. Villefranche, Pius IX dzieje, życie, epoka, Warszawa 2001
• Po referendum w sprawie minaretów. Koniec złudzeń, Szwajcario, A. Muschg, wywiad P. Buras, http://wyborcza.pl/1,97738,7381847, html. Dostęp: 21 grudnia 2009
• Popiołek K., Górnośląski plebiscyt, "Poglądy" 1981, nr 6
• Radziwiłłowicz D., Tradycja grunwaldzka w polskiej tradycji plebiscytowej, [w:] Plebiscyty jako metoda rozwiązywania konfliktów międzynarodowych. W 90. rocznicę plebiscytów na Warmii, Mazurach i Powiślu, pod red. S. Achremczyk, Olsztyn 2010
• Roussillon H., Contre le référendum, "Pouvoirs" 77/1996
• Schmitd V. A., Trapped by their ideas: French élites' discourses of European integration and globalization, [w:] France and the European Union: after the referendum on the European Constitution, red. E. Grossman, London - New York 2008
• Szymański M., Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 r., "Wiadomości Historyczne" 1997, nr 4,
• Uwaga Polacy!, Łódź 1946
• Uziębło P., Konstrukcja instytucji demokracji bezpośredniej w konstytucji RP na tle współczesnych rozwiązań ustrojowych, "Gdańskie Studia Prawnicze" 2004, t. XII
• Wyglenda J., Plebiscyt i powstania śląskie, Opole 1966
• Wyszczelski L., Warmia, Mazury i Powiśle w koncepcji przynależności państwowej podczas obrad konferencji paryskiej w 1919 roku, [w:] Plebiscyty jako metoda rozwiązywania konfliktów międzynarodowych. W 90. rocznicę plebiscytów na Warmii, Mazurach i Powiślu, pod red. S. Achremczyk, Olsztyn 2010
• Wyszczelski L., Wilno 1919-1920, Warszawa 2008
• Zieleniewski L., Plebiscyt w prawie narodów, Warszawa 1928