Ocena ilościowa i wartościowa emisji związków azotu z działalności rolniczej na podstawie bilansów zlewni

• Autorzy: Jerzy Bieńkowski , Janusz Jankowiak

Warianty tytułu

Quantitative and Valuable Assessment of Nitrogen Emission from Agricultural Activities Based on Balances of the Catchment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przeprowadzone badania na grupie 101 gospodarstw (1522 pól produkcyjnych) wykazały zależność wielkości uwalnianych nadwyżek azotu do środowiska od typu produkcyjnego gospodarstwa. Największe salda N generowały gospodarstwa typu trzodowego i następnie połączonej produkcji trzody chlewnej i bydła mlecznego, a najmniejsze - typu roślinnego. Wielkość salda zależała od obsady zwierząt. Średnia nadwyżka N z gospodarstw inwentarzowych w zlewni wynosiła 91,9 kg N/ha, a z gospodarstw bezinwentarzowych - 26,7 kg N/ha. Emisja form gazowych N stanowiła 45,3% salda w gospodarstwach inwentarzowych i ok. 2% w gospodarstwach bezinwentarzowych. Wartość ekonomiczna strat gazowych azotu obliczona metodą utraconych korzyści wynosiła 141 zł/ha. (abstrakt oryginalny)

EN

Nitrogen surpluses emitted into the environment, included gaseous nitrogen, were studied in the group of 101 farms within "Rów Wyskoć" microcatchment, in Wielkopolska region, for the years 2006-2008. The highest N amounts were emitted by farms of pig production type and combining pig and cattle production type and the lowest amounts by farms of crop farming type. The size of N balance was strongly dependent on livestock density. The weighted average of N surpluses in the catchment was 91.9 kg N/ha in the animal production farms and 26.7 kg N/ha in farms which do not keep farm animals. Nitrogen gaseous losses within the catchment were 45.3% of N balance from the animal production farms and about 2% from farms which do not keep farm animals. Economical value of nitrogen gaseous losses, conducted with a method of the benefits lost was 141 PLN/ha AL. The value for the studied catchment was 27 6790 PLN. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarstwa rolne; Emisja gazów

EN

Arable farm; Gas emissions

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2011
• Tom: 13
• Numer: z. 4
• Strony: 13--17

Twórcy

autor

Jerzy Bieńkowski

• Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu

autor

Janusz Jankowiak

• Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu

Bibliografia

• Communication from the Commission to the Council and the European Parliament. Thematic Strategy on Air Pollution. COM (2005) 446 final, Commission OF THE European Communities, Brussels.
• Directive 2001/81/EC of the European Parliament and the Council of 23 October 2001 on national emission ceilings for certain atmospheric pollutants. OJ. 44. L 309, 22-30.
• EMEP/CORINAIR Emission Inventory Guidebook. 2007: EEA Technical Report No. 16/2007. European Environment Agency, Copenhagen, [www.reports.eea.europa.eu].
• Famielec J., Mojżesz G. 1989: Straty ekologiczne. Próba szacunku na przykładzie Polski i woj. krakowskiego. Aura, 9, 23-25.
• Graczyk A. 1990: Ocena strat powodowanych zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego w Polsce. Przyroda Polska, 7, 10.
• Jankowiak J., Bieńkowski J., Jaworska J. 2010: Zagrożenie emisją azotu z gospodarstw w strefie OSN w wybranej gminie Wielkopolski. Fragm. Agron., 27(1), 44-52.
• Kopiński J. 2008: Określenie kryteriów do obliczania sald głównych składników nawozowych w ujęciu wojewódzkim. Ekspertyza, IUNG-PIB, 3.
• Krupa S. V. 2003: Effects of atmospheric ammonia (NH3) on terrestrial vegetation: a review. Environ. Pollut., 124, 179-221.
• Pietrzak S. 2000: Szacowanie emisji amoniaku z produkcji zwierzęcej. Problemy intensyfikacji produkcji zwierzęcej z uwzględnieniem ochrony środowiska i przepisów UE. IMBER, Warszawa, 177-184.
• Pinder R. W., Adams P. J., Pandis S. N., Gilliland A. B. 2006: Temporally resolved ammonia emission inventories: Current estimates, evaluation tools, and measurement needs. J. Geophys. Res., 111.
• Radosz M. 2001: Metody ograniczenia emisji amoniaku w budynkach inwentarskich. Wiad. Melior. Łąk., 44(2), 72-74.
• Sapek A. 1995: Emisja amoniaku z produkcji rolnej. Post. Nauk Rol., 2, 3-23.
• Smil V. 1999: Nitrogen in crop production: an account of global flows. Global Biogeochem. Cycles, 13, 647-662.
• Terres J. M., Campling P., Vandewall S., Van Orshoven J. 2000: Calculation of agricultural nitrogen quantity for EU river basins. Final Report: EUR20256en, European Commission, JRC-Ispra, 85.
• Van Beek C. L., Brouwer L., Oenema O. 2003: The use of farmgate balances and soil surface balances as estimator for nitrogen leaching to surface water. Nutr. Cycl., Agroecosyst. 67, 233-244.
• Wrzaszcz W. 2009: Bilans nawozowy oraz bilans substancji organicznej w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym, 7, IERiGŻ-PIB, Warszawa, 90.
• [www.wir.org.pl], 2011.