Kwestia koncentracji ziemi w polskim rolnictwie indywidualnym

• Autorzy: Józef S. Zegar

Warianty tytułu

The Concentration of Land in the Polish Private Agriculture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono dwa wymiary koncentracji w rolnictwie, a mianowicie: relację przedsiębiorstw rolnych (wielkiej własności) i gospodarstw rodzinnych oraz strukturę agrarną rolnictwa indywidualnego. W zakresie pierwszego wymiaru historia nie dostarcza jednoznacznych sygnałów, ponieważ miała miejsce pewna przemienność tych form własności rolnictwa. Natomiast w odniesieniu do struktury agrarnej ma miejsce tendencja polegająca na koncentracji ziemi w malejącej liczbie gospodarstw rodzinnych, aczkolwiek w wielu krajach rozwijających się trend w tym zakresie nadal ma kierunek przeciwny. W Polsce Konstytucja stanowi o dominacji rodzinnych gospodarstw rolnych. Struktura agrarna rolnictwa indywidualnego jest jednak rozdrobniona i jak się powszechnie uważa pozostaje w zastoju. Nie do końca odpowiada to faktom, aczkolwiek przyspieszenie koncentracji do pewnych granic jest wskazane. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper aims to present two dimensions of the concentration process in agriculture, namely: the relation of agricultural holdings and family farms, as well the agrarian structure of individual farming. The first dimension, history don't provide explicit information, because there were same kind of land ownerships relocation. In relation to agrarian structure, there was observed the tendency of land concentration in small number of family agricultural farms, although in many developing countries this trend has the opposite direction. The Constitution of the Republic of Poland highlights the mining of family agricultural farms. The agrarian structure of private agriculture is fragmented and it is popularly considered as being in stagnation. This general opinion inaccurately illustrates facts, although acceleration of concentration within limits is desirable. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rolnictwo; Gospodarstwa rolne; Struktura agrarna

EN

Agriculture; Arable farm; Agrarian structure

• Czasopismo: Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G, Ekonomika Rolnictwa
• Rocznik: 2009
• Tom: 96
• Numer: z. 4
• Strony: 256--266

Twórcy

autor

Józef S. Zegar

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• Birner R., Resnick D. 2005: Policy and Politics for Smallholder Agriculture. [W:] The Future of Small Farms. Proceedings of a Research Workshop. Wyd. UK, June 26-29. s. 283-311.
• Chołaj H. 1963: Procentjako kategoria ekonomiczna w gospodarce chłopskiej. PWE, Warszawa.
• Chołaj H. 1975: Marks i Engels o kształtowaniu socjalistycznego ustroju agrarnego. Ekonomista, nr 6, s. 1171-1198.
• Czajanow A.W. 1924: Oczierki po ekonomikie trudowogo sielskogo choziajstwa. Izd. "Nowaja Dieriewnia", Moskwa.
• Gałaj D. 1973: Chłopi i społeczność chłopska. Wieś Współczesna, nr 10, s. 69-83.
• Gałęski B. 1963: Chłopi i zawód rolnika. Studia z socjologii wsi. PWN, Warszawa.
• Harclow H.G. 1984: Agricultural Policy Analysis. Mc Grow-Hill Book Co.
• Hayami Y, Ruttan V.W. 1985: Agricultural Development: An Internationale Perspective. The John Hopkins University Press, Baltimore and London.
• Hazel P., Poulton C., Wiggins S., Dorward A. 2007: The Future of Small Farms for Poverty Reduction Growth. 2020 Discussion Paper 42. IFPRI, Washington DC, May.
• Johnston B.F., Mellor J. 1961: The Role of Agriculture in Economic Development. American Economic Review, vol. 51, no 4, s. 566-593.
• Kautsky K. 1958: Kwestia rolna. KiW, Warszawa, s. 402.
• Lewis W.A. 1954: Economic development with unlimited supplies of labour. Manchester School of Economic and Social Studies, nr 22, s. 139-191.
• Lewis W.A. 1955: The Theory of Economic Growth. JL. Richard D. Irwin, Homewood.
• Lipton M. 2005: Can Small Farms Survive Prosper, or be the Key Channel to Cut Mass Poverty? Presentation to FAO Symposium on Agricultural Commercialization and the Small Farmer. Rome 4-5, May.
• Marks K. 1959: Kapitał, t. III, cz. 2. KiW, Warszawa.
• Ménard C., Klein P.G. 2004: Organizational Issues in the Agrifood Sector: Toward a Comparative Approach. American Journal of Agricultural Economics, vol. 86, no 3, s. 750-755.
• Müller A., Woś A. (red.) 1966: Rolnictwo a wzrost gospodarczy. Praca zbior. PWRiL, Warszawa.
• Ochmański W. 1959: Gospodarowanie na roli na ziemiach polskich w rozwoju dziejowym. LSW, Warszawa.
• Poulton C., Dorward A., Kydd J. 2005: The Future of Small Farms: New Directions for Services, Institutions and Intermediation. [W:] The Future of Small Farms. Proceedings of a Research Workshop. Wye, UK, June 26-29, s. 223-251.
• Ranis G., Fei J.C.H. 1961: A theory of economic development. The American Economic Review, nr 51, s. 533-565.
• Rifkin J. 2003: Wiek dostępu. Nowa kultura hiperkapitalizmu, w której płaci się za każdą chwilę życia. Wyd. Dolnośląskie, Wrocław.
• Schmitt G. 1991: Why is the agriculture of advanced Western economies still organized by family farms? Will this continue to be so in the future? European Review of Agricultural Economics, vol. 18, no. 3-4.
• Schultz T.W. 1964: Transforming Traditional Agriculture. Yale Univ. Press, Haven, s. 37-38.
• Steffen G. 2004: Przedsiębiorstwa rolnicze w Europie Zachodniej. Postępy Nauk Rolniczych, nr 3, s. 97-110.
• Strużek B. 1970: Lenin o kwestii rolnej i chłopskiej a współczesne problemy wsi polskiej. LSW, Warszawa.
• The Economist, 1996: Small farms, big portions. The Economist, no. 7993, November 23rd
• Turowski G., Warunki i drogi rozwoju gospodarczego wsi polskiej. Wyd. drugie. Nakładem "Gospodarki narodowej" Spółdzielni z o.o. Warszawa (bez daty).
• Wojtaszek Z. 1997: Problemy optymalizacji struktury obszarowej gospodarstw rolniczych. W: Gospodarstwo rolnicze wobec wymogów współczesnego rynku i Unii Europejskiej. SGGW, Warszawa, s. 136-148.
• Woś A., Zegar J. 2002: Rolnictwo społecznie zrównoważone. IERiGŻ, Warszawa.
• Zegar J.S. 2000: Dochody ludności chłopskiej. IERiGŻ, Warszawa.