Dylematy kwestii agrarnej w panoramie dziejów

• Autorzy: Andrzej Czyżewski , Anna Matuszczak

Warianty tytułu

Dilemmas of the Agrarian Question in the Panorama of History

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zasadne jest twierdzenie, że rolnictwo wszystkich krajów świata od zarania dziejów boryka się z kwestią agrarną, różnie się objawiającą w kolejnych okresach. Istota problemu polega na tym, że ziemia jest czynnikiem niekonkurencyjnym w stosunku do dwóch pozostałych - pracy i kapitału. Zważyć trzeba, że dzieje się to w warunkach przymusu konsumpcji żywności. Ci natomiast, którzy gospodarują ziemią, by zaspokoić potrzeby żywnościowe innych, są skazani na permanentny dysparytet dochodów, wynikający przede wszystkim z braku mobilności owego czynnika. Autorzy wskazują na przejawy kwestii agrarnej na przestrzeni wieków, podejmując próbę udowodnienia, iż był to ten sam uniwersalny dylemat, ale jego symptomy były różnorakie. (fragment tekstu)

EN

The article presents the universal dilemmas of the agrarian question. The outset there has been historical references relating to the management of land, reaching antiquity. In turn pointed to attempts to define and solve the agrarian question, with particular emphasis on the views of agrarists. At the same time contains the parallel reference to the present, the substitution money by land, food security, income disparity issues and seek alternative sources of income. Historical dilemmas were brought to the ground today, by showing their timelessness. You can now conclude that the agrarian question is lasting, and relatively recent problem of conscious sustainability of agriculture, seen as an organic whole, which itself is not followed and will not reconcile the interests of economic, social and environmental impacts. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rolnictwo; Historia gospodarcza

EN

Agriculture; Economic history

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 90
• Strony: 5--23

Twórcy

autor

Andrzej Czyżewski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Anna Matuszczak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• BAŃSKI J.: Historia rozwoju gospodarki rolnej na ziemiach polskich, (http://www.igipz.pan. pl/zpz/banski/PDF/02_Historia_rolnictwa.pdf,6.06.2011).
• BAUM R., W. WIELICKI 2007/1: Prognoza przeobrażeń w rolnictwie do roku 2030 w kontekście zrównoważonego rozwoju. Wieś i Rolnictwo, nr 134, s. 19-20.
• BLOCH M. 1981, Społeczeństwo feudalne. PIW, Warszawa, s. 251-291.
• BOŁTROMIUK A. 2006: Przyczyny i skutki wzrostu zainteresowania aspektem środowiskowym w polityce rolnej UE. Roczniki Naukowe SERiA, t. VIII, z. 4, Warszawa-Poznań, s. 61.
• BUCZKOWSKI S. 1946/8: Naukowe podstawy agraryzmu. Wieś i Państwo, s. 600.
• BUCZKOWSKI S.1946/8: Naukowe podstawy agraryzmu. Wieś i Państwo, s. 607.
• CHOŁAJ H (red.) 1967: Leninizm a kwestia agrarna w kapitalizmie i socjalizmie. PWRiL, Warszawa.
• CZYŻEWSKI A. (red.) 1992: Gospodarka żywnościowa w Polsce i regionie. PWE, Warszawa, s. 85.
• CZYŻEWSKI A. 1986/4-5: Dochody rolnicze a procesy reprodukcji w gospodarce chłopskiej w okresie Polski Ludowej. Ekonomista.
• CZYŻEWSKI A. 1989/4: Systemowe uwarunkowania przełomu jakościowego w polityce rolnej. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny.
• CZYŻEWSKI A. 1990: Potrzeby i kierunki reformy na obszarze stosunków miasto-wieś. [w:] A. Czyżewski, W. Wilczyński (red.), Teoretyczne oraz polityczno-gospodarcze uwarunkowania reformy. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Wyd. AE, Poznań, s. 101-119.
• CZYŻEWSKI A. 1994: Makroekonomiczne aspekty polityki rolnej. [w:] W. Balicki (red.), Makroekonomia. Wyd. "AND.", s. 391-392.
• CZYŻEWSKI A. 1995: Makroekonomiczne uwarunkowania przedsiębiorczości w agrobiznesie. [w:] A. Czyżewski (red.), Rozwój rolnictwa i agrobiznesu w skali krajowej i lokalnej. Wyd. Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Sielinku, Poznań, s. 47-50.
• CZYŻEWSKI A. 1995: Rozwój rolnictwa i agrobiznesu w skali krajowej i lokalnej. Poznań, s. 21.
• CZYŻEWSKI A. 2005/3: Zawodne założenia - chybiona teza. Refleksje na marginesie artykułu Sz. Figla i W. Rembisza pt. Mikroekonomiczne i instytucjonalne uwarunkowania konkurencyjności producentów rolnych na tle globalizacji i integracji. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej.
• CZYŻEWSKI A. 2005: Rolnictwo w procesie reprodukcji. Różne wizje dostosowań rynkowych. [w:] B. KLEPACKI (red.), Kwestia agrarna w Polsce i na świecie. Wyd. SGGW, Warszawa, s. 127.
• CZYŻEWSKI A. 2007: Makroekonomiczne uwarunkowania rozwoju sektora rolnego. [w:] A. Czyżewski (red.), Uniwersalia polityki rolnej w gospodarce rynkowej. Ujęcie makroi mikroekonomiczne. Wyd. AEP, Poznań, s. 15.
• CZYŻEWSKI A., A. GRZELAK 2003/30: Wpływ uwarunkowań makroekonomicznych na rozwój rolnictwa w okresie transformacji, [w:] A. Czyżewski (red.), Makroekonomiczne problemy agrobiznesu w Polsce w okresie przedakcesyjnym. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, s. 13-35.
• CZYŻEWSKI A., A. HENISZ 2002: Makroekonomiczne determinanty przemian strukturalnych w rolnictwie. [w:] Stankiewicz J. (red.), Nowoczesne zarządzanie przedsiębiorstwem. Redakcja Wydawnictw Matematyczno-Ekonomicznych, Zielona Góra.
• CZYŻEWSKI A., A. HENISZ-MATUSZCZAK 2006: Rolnictwo Unii Europejskiej i Polski. Studium porównawcze struktur wytwórczych i regulatorów rynków rolnych. Wyd. AEP, Poznań, rozdz. I.
• CZYŻEWSKI A., P. KUŁYK 2010/2: Relacje między otoczeniem makroekonomicznym a rolnictwem w krajach wysokorozwiniętych i w Polsce w długim okresie (1991-2008). Ekonomista, s. 189-214.
• CZYŻEWSKI A.2009/2: Potrzeba badań makroekonomicznych w gospodarce żywnościowej. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, Ekonomika Rolnictwa, s. 9-21.
• CZYŻEWSKI B. 2009: Instytucjonalne uwarunkowania zrównoważonego podziału dochodów w rolnictwie indywidualnym w Polsce. [w:] J. Zegar (red.), Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym. Program Wieloletni 2004-2009. Raport nr 174. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• FARKOWSKI Cz. 1985/3: Polityka agrarna jako dyscyplina wiedzy. Wieś i Rolnictwo.
• GAŁAJ D. 1990/4: Kwestia chłopska w warunkach przełomu ustrojowego w Polsce. Wieś i Rolnictwo, nr 69, s. 110.
• GORZELAK E. 1987: Polityka agrarna PRL. PWN, Warszawa, s. 15.
• GRABSKI S. 1929/3: By uniezależnić rolnictwo polskie. Wieś i Państwo, s. 164.
• GRZELAK A., A. MATUSZCZAK 2011: Na drodze do ekonomii zrównoważonego rozwoju (w druku).
• JUREWICZ O., L. WINNICZUK 1968: Starożytni Grecy i Rzymianie w życiu prywatnym i państwowym. PWN, Warszawa.
• KAPUSTA F. 2003: Teoria agrobiznesu. Wyd. AE we Wrocławiu, Wrocław, s. 141-144.
• KAUTSKY K. 1958: Kwestia rolna. O tendencjach współczesnej gospodarki rolnej i polityce rolnej socjaldemokracji. KiW, Warszawa.
• KLAWE A. 1981: Interwencjonizm w rolnictwie a międzynarodowy handel rolny. PWN, Warszawa, s. 11-14.
• KLAWE J. 1938/10: Wieś w społecznym podziale pracy. Wieś i Państwo, s. 763.
• KOŻUCH B. (red.) 1994: Polska polityka rolna 1944-94. Wybrane zagadnienia. Wyd. UW w Białymstoku, Białystok, s. 14.
• KULA W., J. KOCHANOWICZ 1981: Chłopstwo. Problem intelektualny i zagadnienie nauk społecznych. Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 31.
• LANDAU Z., J. TOMASZEWSKI 1967: Gospodarka Polski międzywojennej, t. 1, Warszawa, s. 150.
• MANTEUFFEL R. 1987: Filozofia rolnictwa. PWN, Warszawa, s. 59.
• MIŁKOWSKI S. 1988: Agraryzm jako forma przebudowy ustroju społeczno-gospodarczego. [w:] Pisma publicystyczne, Warszawa, s. 62.
• POULTON C., A. DORWARD 2008: Getting Agricultural Moving: Role of the State in Increasing Staple Food Crop Productivity with Special Reference to Coordination, Input Subsidies, Credit and Price Stabilisation, June 2008 (http://www.dfid.gov.uk/r4d/PDF/ Outputs/futureagriculture/FAC_Research_Paper_No10.pdf)
• PULIŃSKI W. 1991/2: Postulaty agraryzmu we współczesnych warunkach. Wieś i Państwo, s. 19.
• ROGALL H. 2010: Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Teoria i praktyka. Wyd. Zysk i Spółka, Poznań, s. 192-194.
• RUNOWICZ A. 1984: Kwestia rolna, [w:] Encyklopedia ekonomiczno-rolnicza. PWRiL, Warszawa, s. 365.
• RUTKOWSKI J. 1956: Studia z dziejów wsi polskiej XVI-XVII w. PWN, Warszawa, s. 221.
• SZYMAŃSKI W. 1991/1: U progu neoagraryzmu. Wieś i Państwo, Warszawa, s. 52.
• TOMCZAK F. 2006: Gospodarka rodzinna w rolnictwie. Uwarunkowania i mechanizmy rozwoju. IRWiR PAN, Warszawa, s. 155-160.
• TRAPIEZNIKOW S. 1982: Leninizm a sprawa agrarno-chłopska. Ossolineum, Wrocław, s. 15.
• TROCKI L. 1929: Rewolucja permanentna, tłumaczenie za www.1917.pl
• WILKIN J 1986: Współczesna kwestia agrarna. PWN, Warszawa, s. 11-50.
• WILKIN J. 2009/4: Wielofunkcyjność rolnictwa - konceptualizacja i operacjonalizacja zjawiska. Wieś i Rolnictwo, nr 15, s. 11.
• WOLSKI J. 1996: Historia powszechna. Starożytność. PWN, Warszawa, s. 326.
• WOŚ A. 1987: Podstawy nauki o polityce rolnej. PWRiL, Warszawa.
• WOŚ A. 2000: Rolnictwo wobec narastającego kryzysu. IERiGŻ, Warszawa, s. 37.
• WOŚ A. 2001: Konkurencyjność wewnętrzna rolnictwa. IERiGŻ, Warszawa.
• WOŚ A. 2003: Konkurencyjność polskiego sektora żywnościowego. Synteza. IERiGŻ, Warszawa, s. 54.
• ZEGAR J. 2010/6: Ekonomia wobec kwestii agrarnej. Ekonomista, s. 788-795. (http://www.uzp-agro.com.ua/pl/zemelnyvopros, 6.06.2011).