Modele wyjaśniające zmiany na poziomie społecznościowym

• Autorzy: Michał Ziarko

Warianty tytułu

Explanatory Models of Change at a Community Level

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W społeczno-ekologicznym podejściu do zdrowia zakłada się, że jest ono wypadkową czynników indywidualnych, takich jak czynniki genetyczne, styl życia czy przekonania jednostki i czynników środowiskowych, obejmujących środowisko fizyczne i społeczne jednostki. Jako istotne dla zdrowia jednostki czynniki środowiskowe wskazuje się najczęściej na rodzinne, sieć społeczną, w której funkcjonuje osoba, organizacje, w których działa i pracuje, społeczność lokalną, w której żyje oraz społeczeństwo (Stokols 1996; Marmot 2000). Zgodnie z założeniami podejścia ekologicznego:
- zmiana zdrowotna może nastąpić na skutek działań podejmowanych w każdym z podsystemów;
- każda zmiana inicjowana różnić się będzie zasięgiem oddziaływania;
- każda zmiana wprowadzana oddziaływać będzie na wszystkie poziomy poniżej i ewentualnie na sąsiadujący z nią poziom wyższy. (fragment tekstu)

EN

Reality can be understood as a complex system consisting of many subsystems. Changes occurring in each of the subsystems may affect the health condition of an individual and a whole population. Various theories which help to explain and design changes taking place at particular levels of reality have been constructed. With reference to the community level, following theories of change have been developed: social norms theories, conscientization, community mobilization and community organization. The theories provide an insight into how communities transform from the state is disorganisation into the state of organisation, in which united and effective actions can be performed and what conditions enable the communities to set new goals and pursue them. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zdrowie; Społeczności lokalne; Miejsce człowieka w społeczeństwie

EN

Health; Local community; Person's role in society

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 1 (tematyczny) Aktywizacja społeczna a rozwój społeczności: zasoby, kompetencje, partnerstwo
• Strony: 14--17

Twórcy

autor

Michał Ziarko

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Bartholomew L.K., Parcel G.S., Kok G., Gottlieb N.H. (2006), Planning health promotion programs. an intervention mapping approach, San Francisco, CA: Jossey-Bass, A Wiley Imprint.
• Glanz K., Rimer B.K., Lewis F.M. (2002), Health behavior and health education: theory, research, and practice, 3rd ed., San Francisco: Jossey-Bass.
• Jack L., Grim M., Gross T., Lynch S., McLin C. (2010), Theory in health promotion programs, w: C.I. Fertman, D.D. Allensworth (red.), Health promotion programs. From theory to practice San Francisco, CA: Jossey-Bass, A Wiley Imprint, s. 58-90.
• Labonte R. (1997), Community, community development, and the forming of authentic partnerships: some critical reflections, w: M. Minkler (red.), Community organizing and community building for health, New Brunswick, NJ: Rutgers University Press, s. 88-102.
• Marmot M. (2000), Social determinants of health: from observation to policy, "The Medical Journal of Australia", Vol. 172, s. 379-382.
• Rosińska A., Ziarko M. (2010), Aktywizacja społeczności lokalnej w procesie promocji zdrowia. Rola lidera, w: K. Okulicz-Kozyran, K. Ostaszewski (red.), Promocja zdrowia psychicznego. Badania i działania w Polsce, Część druga, Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, s. 39-56.
• Stokols D. (1996), Translating social ecological theory into guidelines for community health promotion, "American Journal of Health Promotion", Vol. 10, s. 282-298.