Zawartość glutenu w kłączu pałki wodnej wąskolistnej (Typha angustifolia)

• Autorzy: Agata Kurzawska , Danuta Górecka , Dorota Piasecka-Kwiatkowska , Krzysztof Dziedzic

Warianty tytułu

Content of Gluten in Rhizome of Narrow-Leaved Cattail (Typha angustifolia)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jedynym sposobem leczenia osób cierpiących na celiakię jest eliminacja z diety produktów zawierających białka glutenowe. Poszukiwane są nowe źródła pożywienia niezawierające białek glutenowych, do których może należeć pałka wodna (Typha ssp ). Z jej kłączy można pozyskać mączkę, będącą surowcem do wypieku placków chlebowych i ciastek. Celem pracy było określenie zawartości frakcji glutenowej, powodującej reakcję chorobową u osób cierpiących na celiakię, w mączce pozyskanej z kłączy pałki wodnej wąskolistnej. Materiał do badań stanowiły kłącza pałki wodnej wąskolistnej (Typha angustifolia), pobrane w okresie zimowym (styczeń 2009 r.) z trzech różnych zbiorników wodnych: stawu położonego w Puszczy Zielonce (k. Poznania), stawu hodowlanego oraz jeziora w Osiecznej (k. Leszna). Test na obecność glutenu prowadzono metodami immunoenzymatycznymi, wykorzystując produkty firmy R-Biopharm: Cocktail Solution® oraz kit gliadynowy Ridascreen® Gliadin R7001 (AOAC 120601). Zawartość białka ogółem oznaczono metodą Kjeldahla, wykorzystując aparaturę Foss Tecator. Zawartość białka w gliadynowych ekstraktach oznaczono fotometrycznie z wykorzystaniem odczynnika Bradford. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że mączka z kłącza pałki wodnej wąskolistnej nie zawiera peptydów wywołujących celiakię i może być stosowana w produktach przeznaczonych dla osób na nią cierpiących. Zawartość białka ogółem w mączce z kłącza pałki wodnej była zmienna w zależności od miejsca zbioru rośliny. Zawartość białka w ekstraktach mączki z kłącza pałki wodnej nie była skorelowana z zawartością białka ogółem w samej mączce. (abstrakt oryginalny)

EN

The only way to treat people suffering from celiac disease is to eliminate products containing gluten proteins from the diet. Researches have been carried out to find new sources of gluten-free food; among them, the cattail (Typha spp) can be counted. It is possible to grind its rhizomes and to get a baking flour to make cakes, bread, and biscuits. The objective of the study was to determine the content of gluten fraction in the flour produced from rhizomes of the narrow-leaved cattail that caused a disease response in persons with the celiac disease. The experimental material comprised rhizomes of the narrow-leaved cattail (Typha angustifolia), harvested in three water reservoirs during the winter period (January 2009), i.e. in a pond in the Zielonka Forest (the Province of Wielkopolska), in a lake and a fish breeding pond in Osieczna (near Leszno). The test for gluten was conducted by means of immunoassay methods using the products from an R-Biopharm Company: Cocktail Solution ® and Ridascreen gliadin kit ® Gliadin R7001 (AOAC 120601). The content of total protein was determined by a Kjeldahl method using a Foss Tecator apparatus. The content of Gliadin protein in the extracts was determined photometrically using a Bradford reagent. Based on the results obtained, it was found that the flour from rhizomes of the narrow-leaved cattail did not contain any peptides that caused celiac disease. Thus, this flour can be used in the products for people suffering from this disease. The content of total protein in the flour varied depending on the place where the plants were harvested. The content of the protein fraction in the flour extracts produced from rhizomes of the narrow-leaved cattail was not correlated with the content of total protein in the flour alone. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywność funkcjonalna; Żywienie dietetyczne; Badanie żywności; Surowce roślinne

EN

Functional food; Dietary feeding; Food research; Raw plant materials

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 17 (2010)
• Numer: nr 5 (72)
• Strony: 85--92

Twórcy

autor

Agata Kurzawska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Danuta Górecka

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Dorota Piasecka-Kwiatkowska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Krzysztof Dziedzic

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• [1] Association of Analytical Communities Official Methods 991.19: Gliadin as a measure of gluten in food. Colorimetric monoclonal antibody enzyme immunoassay methods. First action 1991. Final action 2001. Gaithersburg, MD: AOAC International, 2005.
• [2] Bradford M.: A rapid and sensitive method of the quantization of microgram quantities of protein utilizing the principle of dye-binding. Anal. Biochem., 1976, 72, 248-254.
• [3] Ciclitira P.J., Moodie S.J.: Transition of care between pediatric and adult gastroenterology. Coeliac disease. Best Pract. Res. Clin. Gastroenterol., 2003, 17, 181-195.
• [4] Codex Alimentarius 19' ed., http://www.codexalimentarius.net/web/procedural_manual.jsp, 2010.
• [5] Darewicz M., Dziuba J.: Dietozależny charakter enteropatii pokarmowych na przykładzie celiakii. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2007, 1 (50), 5-15.
• [6] Instrukcja R-Biopharm, Ridascreen ® Gliadin R7001, http://www.r-biopharm.com/product_ site. php?product_id=252, 2008.
• [7] Joint Food and Agriculture Organization of the United Nations/World Health Organization Food Standards Program: Report of the Twenty-seventh session of the Codex Committee on methods of analysis and sampling. Rome, Italy: Food and Agriculture Organization of the United Nations and World Health Organization, 2006, p. 8.
• [8] Kurzawska A., Górecka D., Kwiatkowska-Piasecka D.: Zawartość glutenu w kłączu pałki wodnej szerokolistnej (Typha latifolia). Dane niepublikowane.
• [9] Morton J.F.: Cattails (Typha spp.) - Weed problem or potential crop. Economic Botany, 1975, 29, 7-29.
• [10] Sculthorpe C.D.: The biology of aquatic vascular plants. Arnold, London 1967.
• [11] Storsrud S., Malmheden Yman I., Lenner R.A.: Gluten contamination in oat products and products naturally free from gluten. Eur. Food Res. Technol., 2003, 217, 481-485.
• [12] Thompson T., Mendez E.: Commercial assays to assess gluten content of gluten-free foods: why they are not created equal. J. Am. Diet. Assoc., 2008, 108, 1682-1687.
• [13] Wieser H., Koehler P.: The biochemical basis of celiac disease. Cer. Chem., 2008, 85 (1) 1-13.