Konstytucyjne aspekty bezpieczeństwa

• Autorzy: Zięba-Załucka Halina

Warianty tytułu

The Constitutional Aspects of Security

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na początku artykułu wyjaśniono terminy bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego. Następnie omówiono zapewnianie bezpieczeństwa czy spokoju obywatelom przez państwo. Zaprezentowano również akty prawne regulujące kwestie dotyczące bezpieczeństwa w Polsce. Na koniec poruszono kwestię bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego państwa.

EN

Experts usually agree that security (meant as safety) is a complex concept and that it refers, in general, to freedom from any threats to the fundamental values. Hence, the author presents in her paper the views on security. But since security as a natural and inalienable right is given particular prominence in the catalogue of rights protected by international law, the paper also addresses the instruments of international law that regulate these issues. The most important Polish legal instrument regulating security issues is the Constitution of the Republic of Poland adopted in 1997. It should be noted that the concept of national security has not been adequately explained in the Polish Constitution and generally, this term does not appear in the text separately. In this respect, Article 5 of the Constitution is of importance: "The Republic of Poland shall safeguard the independence and integrity of its territory and ensure the freedoms and rights of persons and citizens, the security of the citizens, safeguard the national heritage and shall ensure the protection of the natural environment pursuant to the principles of sustainable development". Security regulations can also be found in other articles of the Constitution. The author emphasizes that, due to the broad scope of security issues and to the abundance of bodies and their subordinate units and offices that carry out tasks regarding this scope, there is a necessity to harmonize their activities. The constitutional regulations can be helpful in this respect. The Constitution clearly states that higher responsibility in this respect rests with the Council of Ministers. The role of the President is limited to supporting the government. This is clearly visible in the regulations concerning jurisdiction.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konstytucja RP; Bezpieczeństwo; Bezpieczeństwo narodowe; Wartość fundamentalna

EN

RP Constitution; Security; National security; Fundamental value

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2014
• Tom: 22
• Strony: 411--428

Twórcy

autor

Zięba-Załucka Halina

Bibliografia

• R. Zięba, Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego, Warszawa 2007, s. 27.
• T. Szubrycht, Współczesne aspekty bezpieczeństwa państwa, "Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej", Rok XLVII 2006, nr 4 (167), s. 87; Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2002.
• B. Dunaj (red.), Popularny słownik języka polskiego, Warszawa 1999, s. 30.
• B. Opaliński, Rozdzielenie kompetencji władzy wykonawczej między Prezydenta RP oraz Radę Ministrów. Na tle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku, Warszawa 2012, s. 168.
• W. J. Wołpiuk, Bezpieczeństwo państwa i pojęcia pokrewne. Aspekty konstytucyjnoprawne, [w:] Krytyka prawa. Niezależne studia nad prawem, t. II; Bezpieczeństwo, red. W Sokolewicz, Warszawa 2010, s 185.
• J. Jaraczewski, Bezpieczeństwo państwa jako wartość konstytucyjna, "Zagadnienia Sądownictwa Konstytucyjnego" 2012, nr 1(3), s. 64.
• B. Banaszak, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009, 52 i 177.
• P. Sarnecki, Uwagi do art. 31, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, tom I V, red. L. Garlicki, Warszawa 2005, s. 38.
• J. Karp, Bezpieczeństwo państwa, [w:] Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009, s. 108-109.
• Słownik języka polskiego, Warszawa 1978, s. 147.
• E. Kołodziński, Wprowadzenie do zarządzania bezpieczeństwem, http://www.uwm.edu.pl/mkzk/download/wprowadzenie.pdf, z dnia 07.01.2012, s.1.
• J. Bralczyk, Słownik 100 tysięcy potrzebnych słów, Warszawa 2005, s. 448.
• W. Czapiński, Bezpieczeństwo, spokój i porządek publiczny - próba konstrukcji teoretycznej, "Gazeta Administracji i Policji Państwowej" 1929, nr 19, s. 673-679.
• W. Kawka, Policja w ujęciu historycznym i współczesnym, Wilno 1939, s. 46 .
• T. Szubrycht, Zagadnienia ogólne, [w:] Instytucje bezpieczeństwa narodowego, red. M. Paździor i B. Szmulik, Warszawa 2012, s. 4 i n.
• J. Stańczyk, Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, Warszawa1996, s.18.
• M. Leszczyński, Istota bezpieczeństwa w ujęciu Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP, [w:] Państwo i prawo wobec współczesnych wyzwań. Problemy administracji, zarządzania i ekonomii. Księga Jubileuszowa Profesora Jerzego Jaskierni, red. R. M. Czarny i K. Spryszak, Toruń 2012,s. 195.
• K. Sienkiewicz-Małyjurek, Z. Niczyporuk, Bezpieczeństwo publiczne - zakres problematyki, Gliwice 2010, s. 15-16.
• R. Kuźniar, Geopolityka i polityka bezpieczeństwa Polski, "Sprawy Międzynarodowe" 2008, nr 1, s 49 i n.
• J Menkes, Bezpieczeństwo rozszerzania - rozszerzanie bezpieczeństwa, [w:] Państwo i prawo wobec współczesnych wyzwań. Problemy administracji, zarządzania i ekonomii. Księga Jubileuszowa Profesora Jerzego Jaskierni, red. R. M. Czarny i K. Spryszak, Toruń 2012, s. 328 i n.
• R. Zięba, Potrzeba nowej strategii bezpieczeństwa Unii Europejskiej, [w:] Państwo i prawo wobec współczesnych wyzwań. Problemy administracji, zarządzania i ekonomii. Księga Jubileuszowa Profesora Jerzego Jaskierni, red. R. M. Czarny i K. Spryszak, Toruń 2012, s. 362 i n.
• S. Sulowski, M. Brzeziński, Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, Warszawa 2009, s. 22.
• M. Lisiecki, Zarządzanie bezpieczeństwem publicznym, Warszawa 2011, s. 21.
• W. Hermeliński, Bezpieczeństwo publiczne a prawo jednostki do prywatności, "Palestra" 2013, nr 1-2, s.17 i n.
• A. Misuk, Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego, Warszawa 2008, s. 16.
• L. Kurowski (red.), Mała encyklopedia prawa, Warszawa 1959, s. 40.
• S. Bolesta, Pozycja prawna MO w systemie organów PRL, Warszawa 1972 , s. 121.
• J. Zaborowski, Administracyjno-prawne ujęcie pojęć "bezpieczeństwo publiczne" i "porządek publiczny" (niektóre uwagi w świetle unormowań prawnych) 1983-1984, "Zeszyty Naukowe ASW" 1985, nr 41, s. 129.
• J. Szmyd, Bezpieczeństwo jako wartość, refleksja aksjologiczna i etyczna, [ w:] Zarzadzanie bezpieczeństwem, red. P. Tyrała, Kraków 2000, s. 48.
• Z. Tkaczyk, Sektor obywatelski i inne obszary bezpieczeństwa, [w:] Zarządzanie bezpieczeństwem - wyzwania XXI wieku, red. M. Lisiecki, Warszawa 2008, s 293.
• P. Tyrała, Zarządzanie kryzysowe. Ryzyko - Bezpieczeństwo - Obronność. Dla menedżerów administracji, polityki, wojska, policji gospodarki i edukacji, Toruń 2001, s. 9-10.
• M. Lisiecki, System bezpieczeństwa publicznego państwa, " Przegląd Policyjny" 1995, nr 4, s. 8.
• K. Żukrowska, M. Grącik (red.), Bezpieczeństwo międzynarodowe. Teoria i praktyka, Warszawa 2006, s. 21.
• W. Paruch, K. Trembicka, Typologia systemów bezpieczeństwa w XIX i XX wieku, Lublin 1996, s . 10.
• E. Moczuk, Postrzeganie bezpieczeństwa publicznego w środowisku lokalnym. Raport z badań sondażowych, Rzeszów 2003, s. 68.
• W. J. Maliszewski (red.), Bezpieczeństwo człowieka i zbiorowości społecznych, Bydgoszcz 2005, s.8.
• M. Lisiecki, B. Kwiatkowska-Basałaj, Pojęcie bezpieczeństwa oraz prognostyczny model jego zapewnienia, [w:] Zarządzanie bezpieczeństwem - wyzwania XXI wieku, red. M. Lisiecki, Warszawa 2008, s. 53-54.
• J. Szmyd, Bezpieczeństwo jako wartość refleksyjna, aksjologiczna i etyczna, [w:] Zarządzanie bezpieczeństwem - wyzwania XXI wieku, red. M. Lisiecki, Warszawa 2008, s. 46.
• B. Gronowska, Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego, [w:] B. Gronowska, T. Jasudowicz, M. Balcerzak, M. Lubiszewski, R. Mizerski, Prawa człowieka i ich ochrona. Podręcznik dla studentów prawa i administracji, B. Gronowska, T. Jasudowicz, M. Balcerzak, M. Lubiszewski, R. Mizerski Toruń 2005, s.265 i n.
• Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, wyd. 4, s. 139.
• B. Wiśniewski, Bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej, AON, Warszawa 2004, s. 19.
• S. Pieprzny, Prawo do bezpieczeństwa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Państwo i prawo wobec współczesnych wyzwań. Problemy administracji, zarządzania i ekonomii. Księga Jubileuszowa Profesora Jerzego Jaskierni, red. R. M. Czarny i K. Spryszak, Toruń 2012, 167 i n.
• M Paździor, Kompetencje konstytucyjnych organów władzy wykonawczej w zakresie bezpieczeństwa państwa, [w:] Instytucje bezpieczeństwa narodowego, red. M. Paździor i B. Szmulik, Warszawa 2012, s. 60 i n.
• K. Rajchel, Bezpieczeństwo i porządek publiczny - wybrane aspekty, [w:] Państwo i prawo wobec współczesnych wyzwań. Problemy administracji, zarządzania i ekonomii. Księga Jubileuszowa Profesora Jerzego Jaskierni, red. R. M. Czarny i K. Spryszak, Toruń 2012, s. 229.
• R. Piotrowski, Prawa człowieka wobec globalizacji, [w:] XV obowiązywania konstytucji z 1997 r. Księga Jubileuszowa dedykowana Zdzisławowi Jaroszowi, red. M. Zubik, Warszawa 2012, s. 69-70.
• J. Boć, O bezpieczeństwie wewnętrznym, [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne w działaniach terenowej administracji publicznej, red. A. Chajbowicz, T. Kocowski, Wrocław 2009, s. 20.
• J. Zając, Bezpieczeństwo państwa, [w:] Bezpieczeństwo państwa, red. A. Wojtaszczyk, A. Materska- Sosnowska, Warszawa 2009, s. 18.
• W. Wołpiuk, Bezpieczeństwo państwa i pojęcia pokrewne. Aspekty konstytucyjnoprawne, [w:] Krytyka prawa. Niezależne studia nad prawem, red. W. Sokolewicz, Warszawa 2010, s. 187.
• Bezpieczeństwo narodowe. Podstawowe kategorie, dylematy pojęciowe i próba systematyzacji, [w:] Towarzystwo wiedzy obronnej, "Zeszyt Problemowy" 2010, nr 1, s. 22-23.
• Z. Nowakowski, Bezpieczeństwo narodowe - ewolucja pojęcia i zakresu, Materiały Konferencji Naukowej Wyższej Szkoły Informatyki, Zarządzania i Administracji, Warszawa 2008, s. 62.
• J. Symonides, Problemy pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego we współczesnym świecie, Wrocław1984, s. 45.
• W. Fehler, O pojęciu bezpieczeństwa państwa, [w:] Bezpieczeństwo państw i narodów w procesie integracji europejskiej, red. W. Śmiałek, J. Tymanowski, Toruń 2002, s. 72.
• Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP z 2007 r., Warszawa 2007, http://www.msz.gov.pl/files/docs/DPB/polityka_bezpieczenstwa/dokumenty_i_komunikaty/strategia_bezp_nar_2007.pdf z dnia 01.05.2012.
• Strategia Rozwoju Systemu Bezpieczeństwa Narodowego RP, http:/www. mon. gov.pl z dnia 24.05.2013.
• Z. Kulisz, Bezpieczeństwo państwa w ujęciu systemowym, Radom 2009, s. 41.
• D. Jastrzębski, O problemie prawa obywateli do bezpieczeństwa publicznego, [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne we współczesnym państwie, red. E. Ura, K. Rajchel. M. Pomykała, S. Pieprzny, Rzeszów 2008, s. 16-17.

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2014.22.0.411