Hierarchia aktów prawnych wprowadzonych przez okupanta niemieckiego w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939-1945

• Autorzy: Andrzej Wrzyszcz

Warianty tytułu

Hierarchy of the Acts Introduced by the German Occupation Authorities in the General Government in the Years 1939-1945

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na początku artykułu przedstawiono podmioty uprawnione do wydawania aktów prawnych w Generalnym Gubernatorstwie. Następnie omówiono problem formalnej hierarchii aktów prawnych oraz praktykę ustrojową Generalnego Gubernatorstwa.

EN

Under the decree of 12 October 1939 by the Reich Chancellor the competences to constitute legal provisions for the General Government were vested in the Ministry for the Reich Defense, the plenipotentiary for the Four-Year Plan and the Governor-General. In practice other central government bodies not provided for in the 12 October decree also issued normative acts - mainly Führer and Chancellor themselves. No formal hierarchy of legal acts was ever introduced within the General Government. On the basis of the content layout of the official journals of law one can attempt to list normative acts issued by the General Government bodies with regard to their importance. The General Governor Hans Frank's ordinances could be acknowledged as the framework of the legislation. Apart from that he also issued proclamations and decrees. Proclamations were of a political and propagandist character, decrees concerned in most cases political system issues while ordinances were to constitute surrogate for acts. Implementing regulations, implementing provisions, notices, police ordinances, tariff ordinances, ordinances, notices, proclamations by a higher commander of Hitler's SS and police could be placed lower in the hierarchy. It should be firmly stressed that a lot of the provisions issued by the German occupation authorities in the General Government may be regarded as "shameful law - statutory lawlessness".(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wojna Światowa II; Regulacje prawne; Ustrój państwa

EN

World War II; Legal regulations; Political system of the state

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2014
• Tom: 22
• Strony: 695--708

Twórcy

autor

Andrzej Wrzyszcz

Bibliografia

• W. Witkowski, Historia administracji w Polsce 1764-1989, Warszawa 2007, s. 383-384.
• A. Weh, Prawo Generalnego Gubernatorstwa w układzie rzeczowym z objaśnieniami i szczegółowym skorowidzem (wydanie trzecie), Kraków 1941.
• J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2005, s. 583, 594.
• Cz. Łuczak, Polityka ludnościowa i ekonomiczna hitlerowskich Niemiec w okupowanej Polsce, Poznań 1979, s. 13.
• K. M. Pospieszalski, Hitlerowskie "prawo" okupacyjne w Polsce, część II: Generalna Gubernia, wybór dokumentów i próba syntezy, Poznań 1958, s. 17-20.
• Das Deutsche Generalgouvernement Polen. Herausgegeben und bearbeitet von M. du Prel, Würzburg 1942.
• Das Generalgouvernement.. Seine Verwaltung und seine Wirtschaft.. Herausgegeben von Josef Bühler, Krakau 1943, s. 75.
• W. Ćwik, J. Reder, Lubelszczyzna - dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych i ustroju władz, Lublin 1977, s. 51-54;
• Ł. Kozera, M. Wojtasik, Zarys administracyjny niemieckiej okupacji Generalnej Guberni (komentarz i teksty źródłowe), Chełm 2008, s. 4, 9-11;
• D. Schenk, Hans Frank. Biografia generalnego gubernatora, Kraków 2009, s. 147, 151.
• K. Grünnieberg, B. Otręba, Hans Frank na Wawelu, Włocławek 2001, s. 43-45, 47-50;
• Cz. Madajczyk, Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, t. I, Warszawa 1970, s. 149-163;
• A. Wrzyszcz, Ustawodawstwo okupacyjne dla dystryktu Galicja 1941-1944, [w:] Studia z historii państwa, prawa i idei, prace dedykowane Profesorowi Janowi Malarczykowi, red. A. Korobowicz i H. Olszewski, Lublin 1997, s. 484-485.
• A. Wrzyszcz, Okupacyjne sądownictwo niemieckie w Generalnym Gubernatorstwie 1939-1945. Organizacja i funkcjonowanie, Lublin 2008, s. 346-349.
• G. O. Grassmann, Die deutsche Besatzungsgesetzgebung während des 2. Weltkrieges, Studien des Instituts für Besatzungsfragen in Tübingen zu den deutschen Besetzungen im 2. Weltkrieg, nr 14, Tübingen 1958, s. 43 - 45.
• F. Ryszka, Państwo stanu wyjątkowego. Rzecz o systemie państwa i prawa Trzeciej Rzeszy, (wydanie trzecie poprawione i uzupełnione) Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1985, s. 279-291.
• Übersicht über das Recht des Distrikts Galizien, bearbeitet von A. Weh, Stand 1. Januar 1943, Kraków 1943.
• Übersicht über das Recht des Distrikts Galizien, Zweite Auflage, bearbeitet von A. Weh, Stand 1. Januar 1944, Kraków 1944.
• A. Wrzyszcz, O organizacji okupacyjnego sądownictwa polskiego w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939-1945, "Zeszyty Majdanka" 1992, t. XIV, s. 114-115.
• W. Uruszczak, Dziedzictwo prawne XX wieku oczami historyka prawa. Prawo obce, własne, prawe i haniebne [w:] Dziedzictwo prawne XX wieku. Księga pamiątkowa z okazji 150-lecia Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Komitet redakcyjny: A. Zoll, J. Stelmach, J. Halberda, Kantor Wydawniczy Zakamycze 2001, s. 92-93.
• J. Zajadło, Formuła Radbrucha, Gdańsk 2001, s. 105-186.

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2014.22.695