PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2014 | 21 | 43--54
Tytuł artykułu

Umowa społeczna jako fundament życia zbiorowego

Warianty tytułu
The Social Contract as a Foundation of the Civil Society
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Celem artykułu jest prześledzenie rozwoju idei umowy społecznej w powiązaniu z aspektami współcześnie implementowanymi. Główna teza sprowadza się do założenia, że umowa społeczna stanowi fundament społeczeństwa obywatelskiego oraz kładzie podwaliny pod koncepcję podziału władz. Zwrócić należy ponadto uwagę, że umowa społeczna jest paradoksalnie sui generis formą równoległą do uprawnień naturalnych, ściśle powiązaną z ideą wolności oraz równości. Sama konstrukcja "kontraktu" zbliża przedmiotową ideę do prawa zobowiązań przeniesionego na grunt historii doktryn polityczno-prawnych. Oczywiście przy punktowaniu stycznych należy być dość ostrożnym i nie dokonywać nadinterpretacji w poszukiwaniu analogii, niemniej stale trzeba pamiętać, że umowa społeczna to jednak umowa, chociaż mająca szczególną postać. (fragment tekstu)
EN
The aim of the article is to investigate the development of the idea of the social contract in relation to the aspects implemented modernly or those which can be implemented in modern times. The thesis claims that the social contract is a foundation of the civil society and lays groundwork of the idea of power division. The author also notices that the social contract is a paradoxically parallel form to natural rights and it is strongly connected to the idea of freedom and equality. In the article the author discusses particular types of the social contract based on a criterion of the subject of contract. The structure of the social contract is presented as a theoretical structure crucial for social life which has a significant impact on modern practice of settling the public and legal issues. The arguments in favor of the thesis are the idea of civil disobedience, the idea of balanced system and the idea of power division.(original abstract)
Rocznik
Tom
21
Strony
43--54
Opis fizyczny
Bibliografia
  • L. Berkhof, Systematic Theology, Cambridge 1996, s. 263-265.
  • A. Gawkowska, Komunitariańska krytyka kontr aktualizmu [w:] Umowa społeczna i jej krytycy w myśli politycznej i prawnej, red. Z. Rau, M. Chmieliński, Warszawa 2010, s. 422-430;
  • D. Pietrzyk-Reeves, Idea społeczeństwa obywatelskiego. Współczesna debata i jej źródła, Wrocław 2004, s. 127-156;
  • C. Porębski, Umowa społeczna. Renesans idei, Kraków 1999, s. 267-288;
  • M. Żardecka-Nowak, Rozum i obywatel. Idea rozumu publicznego oraz koncepcja jednostki we współczesnej filozofii polityki, Rzeszów 2004, s. 170-250.
  • M. Borucka-Arctowa, Prawo natury jako ideologia antyfeudalna, Warszawa 1957, s. 19.
  • G. W. Sienkiewicz, Egalitaryzm demokratyczny. Podstawy teorii sprawiedliwości Johna Rawlsa, Toruń 2008, s. 31-35. 8.
  • J. Rawls, Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994, s. 190-191.
  • J. Locke, Dwa traktaty o rządzie, Warszawa 1992, s. 222;
  • T. Hobbes, Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, Warszawa 1954, s. 113-114. 10.
  • R. Nozick, Anarchia, państwo, utopia, Warszawa 1999, s. 49.
  • J. M. Kelly, Historia zachodniej teorii prawa, Kraków 2006, s. 115.
  • J. Skomiał, Manegold von Lautenbach. Umowa o władzę według antydialektyka, [w:] Umowa społeczna i jej krytycy w myśli politycznej i prawnej, red. Z. Rau, M. Chmieliński, Warszawa 2010, s. 73.
  • Św. Tomasz z Akwinu, Suma Teologiczna, I - II, q. 10, a. 10.
  • G. Mosca, Historia doktryn politycznych, Warszawa (brak daty wydania), s. 67.
  • P. Janet, Historyja doktryn politycznych wraz z historyją filozofii prawa, t. I, Poznań 1923, s. 93.
  • J. A. Weisheipl, Tomasz z Akwinu. Życie, myśl i dzieło, Poznań 1985, s. 247.
  • S. Swieżawski, Dzieje europejskiej filozofii klasycznej, Warszawa 2002, s. 431.
  • M. Chmieliński, Umowa społeczna jako idea praktycznego rozumu w koncepcji Immanuela Kanta, [w:] Umowa społeczna i jej krytycy w myśli politycznej i prawnej, red. Z. Rau, M. Chmieliński, Warszawa 2010, s. 179-187.
  • D. Held, Between State and Civil Society: Citizenship, [w:] Citizenship, ed. G. Andrews, London 1991, s. 20.
  • T. Bridges, Kultura obywatelska, [w:] Aktualność wolności, red. B. Misztal, M. Przychodzeń, Warszawa 2005, s. 148.
  • E. Górski, Rozważania o społeczeństwie obywatelskim. I inne studia z historii idei, Warszawa 2003, s. 24-25.
  • J. J. Rousseau, Umowa społeczna, Łódź 1948, s. 29.
  • B. Baczko, Rousseau: samotność i wspólnota, Warszawa 1964, s. 504-505.
  • P. Ogrodziński, Społeczeństwo obywatelskie w brytyjskiej literaturze filozoficznej (1640- 1830), "Studia Filozoficzne" 1987, nr 9, s. 30.
  • F. J. Mazurek, Alfreda Verdrossa i Jacquesa Maritaina koncepcja dynamicznego prawa naturalnego, [w:] Powrót do prawa ponadustawowego, red. M. Szyszkowska, Warszawa 1999, s. 272-273.
  • J. Koperek, Dobro wspólne, [w:] Słownik społeczny, red. B. Szlachta, Kraków 2004, s. 139-140;
  • H. Promieńska, Dobro wspólne, dobro indywidualne i dobro moralne, [w:] Dobro wspólne, red. D. Probucka, Kraków 2010, s. 16;
  • M. Piechowiak, Konstytucyjna zasada dobra wspólnego - w poszukiwaniu kontekstu interpretacji, [w:] Dobro wspólne. Problemy konstytucyjno- prawne i aksjologiczne, red. W. J. Wołpiuk, Warszawa 2008, s. 137;
  • R. Banajski, Za czy przeciw dobru wspólnemu, [w:] Dobro wspólne. Problemy konstytucyjno- prawne i aksjologiczne, red. W. J. Wołpiuk, Warszawa 2008, s. 175.
  • M. Magoska, Obywatel w procesie przemian, Kraków 2001, s. 33-59.
  • J. Jagielski, Obywatelstwo polskie, Warszawa 1998, s. 10.
  • Arystoteles, Polityka, Warszawa 2011, rozdz. IV.
  • K. Dziubka, Teoria demokratycznej obywatelskości - zarys problemu, [w:] Społeczeństwo obywatelskie, red. W. Bokajło, K. Dziubka, Wrocław 2001, s. 105;
  • P. Weryński, Wzory uczestnictwa obywatelskiego Polaków, Warszawa 2010, s. 17-23;
  • M. Oakeshott, O postępowaniu człowieka, Warszawa 2008, s. 129-131.
  • R. Koselleck, Trzy światy obywatelskie. Wprowadzenie do porównawczej semantyki społeczeństwa obywatelskiego w Niemczech, Anglii i Francji. Zarys dziejów teorii, [w:] Europa i społeczeństwo obywatelskie, red. K. Michalski, Kraków 1994, s. 121.
  • A. de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, Kraków 1996, t. I, s. 126, 241.
  • H. Arendt, O przemocy. Nieposłuszeństwo obywatelskie, Warszawa 1998; R. Dworkin, Obywatelskie nieposłuszeństwo, [w:] R. Dworkin, Biorąc prawa poważnie, Warszawa 1998;
  • R. T. Hall, The Morality of Civil Disobedience, New York 1971;
  • P. Herngren, Podstawy obywatelskiego nieposłuszeństwa, Kraków 1992; W. Modzelewski,
  • Walka bez użycia przemocy: metody i idee, Warszawa 1996;
  • M. Rutkowski, Nieposłuszeństwo wobec prawa, Warszawa 2011;
  • E. M. Zashin, Civil Disobedience and Democracy, New York 1972.
  • Sofokles, Antygona, Warszawa 2000.
  • L. Dubel, M. Łuszczyńska, Jan z Salisbury i św. Tomasz z Akwinu o władzy godnej i niegodnej, [w:] Księga życia i twórczości. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Romanowi A. Tokarczykowi, red. Z. Władek, t. V, Lublin 2013, s. 44-59;
  • W. Modzelewski, Pacyfizm. Wzory i naśladowcy, Warszawa 2000, s. 171;
  • P. Mazurkiewicz, Przemoc w polityce, Wrocław 2006, s. 276-304.
  • A. Szutta, Obywatelskie nieposłuszeństwo, Warszawa 2011, s. 14-16, 45, 47-50, 59-63.
  • H. D. Thoreau, Obywatelskie nieposłuszeństwo, Warszawa 2006.
  • I. Lazari-Pawłowska, Etyka Gandhiego, Warszawa 1965.
  • H. Cieplińska, Przedmowa, [w:] H. D. Thoreau, Obywatelskie nieposłuszeństwo, Warszawa 2006, s. 7 - 8.
  • E. Stylianidis, Wpływ antycznej cywilizacji greckiej na rozwój praw człowieka, [w:] Prawa człowieka, red. B. Banaszak, Warszawa 1993, s. 121;
  • R. Dahl, Demokracja i jej krytycy, Kraków 1995, s. 26.
  • Z. Rau, Wstęp, [w:] J. Locke, Dwa traktaty o rządzie, Warszawa 1992, s. LXVIII.
  • R. M. Małajny, Trzy teorie podzielonej władzy, Warszawa 2001.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171378663

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.