Ryzyko jako czynnik decyzyjny w realizacji dużych projektów Infrastrukturalnych

• Autorzy: Przemysław Borkowski

Warianty tytułu

Risk as a Factor in Decision Making in Large Infrastructure in Vestments

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ryzyko stanowi jeden z najistotniejszych czynników w procesie decyzyjnym w zakresie inwestycji infrastrukturalnych. Aby poprawić wyniki projektów infrastrukturalnych, niezbędne jest zatem rzetelne skalkulowanie towarzyszącego im ryzyka, co z kolei obniży koszty ich realizacji. Praktyka wskazuje, że obecnie mamy sytuację, w której ryzyko w fazie decyzyjnej jest nagminnie zaniżane. W artykule rozpoznano przyczyny tego zjawiska, których należy upatrywać w błędach, czynnikach psychologicznych, a nawet w świadomym działaniu. Ograniczyć je można przez wprowadzenie instrumentów zarządzania ryzykiem. Należy wszakże zaznaczyć, że ewentualna reforma procesu planowania inwestycji infrastrukturalnych zależy od tego, czy decydenci są w stanie i czy chcą takie urealnienie oceny ryzyka zaakceptować.(abstrakt oryginalny)

EN

Risk is one of the most important factors influencing infrastructure decision making process. Empirical results prove that risk levels for major infrastructure projects are often unaccounted for. Cost increases and overestimation of future benefits are common. At the same time infrastructure is developed to improve equity, accessibility and social inclusion. Proper accounting of risk would allow to reduce funding, improve and rationalize spending and strengthen efficiency. Failures in risk assessment are caused by technical, psychological factors or by investors' misleading actions. Those problems could be avoided if external checks, better education, more transparent decision making processes are introduced.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Infrastruktura; Projekty inwestycyjne; Ryzyko; Zarządzanie ryzykiem

EN

Infrastructure; Investment project; Risk; Risk management

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 111 Polityka ekonomiczna
• Strony: 41--55

Twórcy

autor

Przemysław Borkowski

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• 1. Affuso L., Masson J., Newbery D.M.G., Comparing investment in new transport infrastructures, "Fiscal Studies" 2003, no. 24 (3).
• 2. Bewley R., Fiebig D.G., On the herding instinct of interest rate forecasters, "Empirical Economics" 2002, no. 27.
• 3. Borkowski P., Ryzyko w działalności przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009.
• 4. Flyvbjerg B., Berzelius N., Rothengatter W., Megaprojects and risk, Cambridge University Press, Cambridge 2008.
• 5. Flyvbjerg B., From Nobel Prize to project management: Getting risks right, "Project Management Journal" 2002, vol. 37, no. 3.
• 6. Flyvbjerg B., Procedures for dealing with optimism bias in transport planning: Guidance document, UK Department for Transport, London 2004.
• 7. Flyvbjerg B., Skamris Holm K.M., Buhl S.L., Underestimating costs in public works projects: Error or lie?, "Journal of the American Planning Association" 2002, vol. 68, no. 3.
• 8. Flyvbjerg B., Skamris Holm M.K., Buhl S., How common and how large are cost overruns in transport infrastructure projects?, "Transport Reviews" 2003, vol. 23, no. 1.
• 9. Guide to cost benefit analysis of investment project, European Commission, Directorate General Regional Policy, Brussels 2008.
• 10. Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych dla dróg wojewódzkich, IBDiM, Warszawa 2008.
• 11. Kahneman D., Tversky A., Intuitive prediction: Biases and corrective procedures, w: Studies in the management sciences: Forecasting, red. S. Makridakis, S.C. Wheelwright, Amsterdam 1979.
• 12. Koszty i opłaty w transporcie, red. M. Bąk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009.
• 13. Lovallo D., Kahneman D., Delusions of success: How optimism undermines executives' decisions, "Harvard Business Review" 2003, July.
• 14. Maher M.L.J., McGoey-Smith A.D., Risk-based cost and schedule estimation for large transportation projects, Golder Associates, Dublin 2006.
• 15. Odpowiedź ministra rozwoju regionalnego na interpelację nr 1934 w sprawie rozliczeń inwestycji infrastrukturalnych finansowanych ze środków Unii Europejskiej, druk sejmowy: SPS-023- 1934/08, 2.04.2008.
• 16. Podręcznik zarządzania projektem infrastrukturalnym w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, red. K. Pylak, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2010.
• 17. Predicting the unpredictable, "The Economist" 2001, June 2nd.
• 18. Proposal for harmonised guidelines, Deliverable D5 Developing Harmonised European Approaches for Transport Costing and Project Assessment, http://heatco.ier.uni-stuttgart.de/.
• 19. Rubinstein A., Modeling bounded rationality, MIT Press, Boston 1998.
• 20. Trapenberg Frick K., The cost of the technological sublime, w: Decision making on mega-projects, red. H. Priemus, B. Flyvbjerg, B. van Wee, Edward Elgar Publ., Northampton 2008.
• 21. Wachs M., When planners lie with numbers, "Journal of the American Planning Association" 1989, no. 55 (4).