Wykorzystanie dynamicznego kosztu jednostkowego do oceny efektywności ekonomicznej rozwiązań kształtujących retencję zlewni rzecznej na terenach zurbanizowanych

• Autorzy: Piotr Idczak , Karol Mrozik

Warianty tytułu

Dynamic Generation Cost Indicator in Evaluating Process of the Economic Efficiency of the Investments Projects Shaping River Basin Retention in Urban Areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie oceny efektywności ekonomicznej na podstawie dynamicznego kosztu jednostkowego (dynamic generation cost - DGC) oraz wykazanie użyteczności tej metody przy doborze rozwiązań kształtujących retencję zlewni rzecznej na terenach zurbanizowanych. W ostatnich latach zaobserwowano (między innymi w warunkach Wielkopolski) nasilenie się zjawisk niekorzystnych, często nawet ekstremalnych, takich, jak susze i powodzie. Szczególnego znaczenia nabierają ze względu na powodowane straty powodzie miejskie, wywołane między innymi coraz szybszym odprowadzaniem (spływem) wód powierzchniowych związanym z rosnącym udziałem powierzchni nieprzepuszczalnych (uszczelnionych). Problem ten dotyka zarówno obszary miast, jak i podlegających intensywnej suburbanizacji gmin wiejskich w bezpośrednim sąsiedztwie dużych miast, jak na przykład Poznań. Przeciwdziałanie tym zjawiskom wymaga zastosowania kompleksowych rozwiązań technicznych i nietechnicznych, które można zdefiniować jako zabiegi z zakresu małej retencji wodnej. Istotny jest przy tym wybór rozwiązań najbardziej optymalnych, czyli takich, które zapewnią nie tylko osiągnięcie założonego celu (poprawa zdolności retencyjnej), ale będę także generowały możliwie najniższe koszty z punktu widzenia interesu społecznego (zarówno inwestycyjne, jak i eksploatacyjne). Dlatego w niniejszym artykule wykorzystując metodę DGC przeanalizowano trzy alternatywne rozwiązania, które w równym stopniu przyczyniają się do poprawy zdolności retencyjnych zlewni rzeki Skórzynki oraz wskazano rozwiązania najbardziej optymalne dla społeczeństwa (fragment tekstu)

EN

The application of a dynamic generation cost indicator (DGC) as a method to evaluate the efficiency of investments, which allow to select an investment project with the lowest possible cost. The DGC indicator consist of investment costs at the stage of implementation, and operating costs, occurring throughout the period of the economic life of the project. The comparative analysis of the three alternative solutions was made on the example of the Skórzynka catchment with the use of DGC indicator. It helped in the selection of the most optimal solution in social aspect. It has also shown that this method can be successfully used in the initial phase of the decision-making process in the selection of the most eff ective solutions which shape the retention capacity of the river catchment in urban areas. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Retencja wód; Efektywność ekonomiczna; Efektywność kosztowa

EN

Water retention; Economic efficiency; Cost effectiveness

• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 2 (53)
• Strony: 92--102

Twórcy

autor

Piotr Idczak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Karol Mrozik

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• Becla A., Czaja S., Zielińska A., Analiza kosztów - korzyści w wycenie środowiska przyrodniczego, Warszawa 2012
• Broniewicz E., Efektywność kosztowa jako jedna z metod ekonomicznej oceny polityki ekologicznej, "Ekonomia i Środowisko" 2012 nr 3(43)
• Drobniak A., Zastosowanie analizy kosztów i korzyści w ocenie projektów publicznych, Katowice 2002
• Dyduch J., Wykorzystanie dynamicznego kosztu jednostkowego w ocenie efektywności projektów ekologicznych, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego", nr 289, Wrocław 2013
• Famielec J., Straty i korzyści ekologiczne w gospodarce narodowej, Warszawa 1999
• Górka K., Poskrobko B., Radecki W., Ochrona środowiska, Warszawa 2001
• Idczak P., Mrozik K., Ocena efektywności kosztowej rozwiązań kształtujących retencję zlewni rzecznej jako sposobu ograniczania zagrożenia powodziowego, w: Potocki J., Ładysz J. (red.), Aktualne aspekty polityki społeczno-gospodarczej i przestrzennej, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego", Wrocław 2014
• Kryk B., Gospodarowanie i zarządzanie środowiskiem, Szczecin 2012
• Kryk B., Rachunek sozoekonomiczny działalności gospodarczej na przykładzie energetyki zawodowej regionu szczecińskiego, Szczecin 2003
• Ligus M., Analiza porównawcza opłacalności finansowo-ekonomicznej technologii odnawialnych źródeł energii, "Ekonomia i Środowisko" 2012 nr 2 (40)
• Malik K., Ewaluacja polityki rozwoju regionu. Metody, konteksty i wymiary rozwoju zrównoważonego, "Studia KPZK PAN", z. 135, Warszawa 2011
• Miłaszewski R., Metody określania kosztów środowiskowych i zasobowych spowodowanych użytkowaniem wód, "Rocznik Ochrony Środowiska" 2009 t. 11
• Molo M., Zasady oceny efektywności ekonomicznej realizowanych przedsięwzięć, Ekspertyza przygotowana dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Kraków 2008
• Mrozik K., Przybyła Cz., Mała retencja w planowaniu przestrzennym, Poznań 2013
• Mrozik K., Przybyła Cz., Problemy zarządzania zasobami wodnymi w procesie suburbanizacji na przykładzie Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego, "Finanse Komunalne" 2012 nr 12
• Piontek F., Metodyka oceny efektywności wydatkowania ekologicznych funduszy celowych, "Rocznik Ochrony Środowiska" 1999 t. 1
• Przewodnik do analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych, Komisja Europejska, Bruksela 2008
• Przybyła Cz., Bykowski J., Mrozik K., Napierała M., Rola infrastruktury wodno-melioracyjnej w procesie suburbanizacji, "Annual Set The Environment Protection" 2011 nr 13
• Przybyła Cz., Mrozik K., Ekspertyza dotycząca przyczyn podtopień nieruchomości zlokalizowanych wzdłuż cieku Skórzynka, Poznań 2010
• Rączka J., Analiza efektywności kosztowej w oparciu o wskaźnik dynamicznego kosztu jednostkowego, www.nfosigw.gov.pl
• Rączka J., The cost-effectiveness analysis - a superior alternative to the cost-benefit analysis of environmental infrastructure investments, European Commission, www.ec.europa.eu
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 marca 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Program rolnośrodowiskowy" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. 2013 poz. 361)
• Żylicz T., Skuteczność a efektywność, "Aura - Ochrona Środowiska" 2006 nr 10