Refleksje na temat genezy i ewolucji nazwy ekonomia

• Autorzy: Mirosław Bochenek

Warianty tytułu

Reflections on Origin and Evaluation of the "Economics" Term

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Nauka ekonomia zawdzięcza swoją nazwę Ksenofontowi, który utworzył ją z dwóch pojęć: οἶκος - oznaczający dom, gospodarstwo, oraz νομεύς - zarządzający, przydzielający. Dla Ksenofonta οἰκονομικός znaczyło zarządzanie gospodarstwem domowym. Termin "ekonomia polityczna", sformułowany przez Antoine de Montchréstiena, został przejęty przez twórcę nauki ekonomia Adama Smitha, stając się niemal powszechnie stosowanym pojęciem. Wszystkie, stosowane w różnych okresach, nazwy są nazwami tożsamymi, dobrze oddającymi treść tej nauki. Niestety, kilka pokoleń ekonomistów dało się wywieść w pole, ponieważ bezkrytycznie przyjmowali wyjaśnienie genezy pojęcia ekonomia, przedstawione przez Jeana Baptiste Saya, który uważał, że pochodzi ono od słów: οἶκος - dom, oraz νόμος - prawo. (abstrakt oryginalny)

EN

Economics owes its name to Ksenofont who built it from two words: οἶκος - meaning house, and νομεύς - manager, distributor. For Ksenofont, οἰκονομικός meant household management. The term "political economy", drawn up by Antoine de Montchréstien, was adopted by the founder of economy Adam Smith. Due to incomprehension of the meaning new names were introduced i.e. "national economy", "social economy" and "science of national economy". The last change consisted in introducing a single-stage term "economics". All the applied in different periods names were identical and relevant. Unfortunately, some generations of economists were misled since they uncritically accepted etymology of the term described by Jean Baptiste Say. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia; Ekonomia polityczna; Ekonomia społeczna; Teoria ekonomii; Terminologia naukowa; Terminologia ekonomiczna

EN

Economics; Political economy; Social economy; Economic theory; Terminology of science; Economic terminology

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 113 Ekonomia
• Strony: 95--115

Twórcy

autor

Mirosław Bochenek

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Aнаньин O.И., Миp хoзяйcтва в coзнании дoкапиталиcтичecких эпoх, w: Иcтopия экoнoмичecких учeний, peд. B.C. Aвтoнoмoв, O.И. Aнаньин, H.A. Макашeва, ИHФPA-М, Мocква 2004.
• Arystoteles, Etyka nikomachejska, PWN, Warszawa 1956.
• Arystoteles, Polityka z dodaniem Pseudo-Arystotelesowej Ekonomiki, PWN, Warszawa 1964.
• Баpтeнeв C.A., Иcтopия экoнoмичecких учeний, Экoнoмиcтъ, Мocква 2005.
• Bartkowiak R., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2003.
• Bochenek M., Dach Z., Uwagi o nazwie nauki "ekonomia", "Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie" 1998, nr 515.
• Boehlke J., Ogólna charakterystyka ekonomii, w: Wybrane problemy ekonomii, red. B. Polszakiewicz, t. 1, wyd. 3, UMK w Toruniu, Toruń 1996.
• Boniecki W., Chrupek Z., Drohomirecki J., Żurawicki S., Historia myśli ekonomicznej do roku 1870, PWN, Warszawa 1967.
• Boniecki W., Rozwój myśli ekonomicznej, cz. 1, wyd. 2, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 1983.
• Brémond J., Salort M.-M., Leksykon wybitnych ekonomistów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• Burkhardt J., Wirtschaft, w: Geschichtliche Grundbegrieffe. Historisches Lexikon zur politischsozialen Schprache in Deutschland, red. O. von Brunner, W. Conze, R. Koselleck, t. 7, Klett-Cotta, Stuttgart 1992.
• Chodkiewicz Z., Szkoła neoklasyczna, w: Z. Chodkiewicz, S. Żurawicki, Historia myśli ekonomicznej. Zagadnienia wybrane, PWN, Warszawa 1962.
• Daszyńska Z., Zarys ekonomii społecznej, Nakładem Księgarni Polskiej, Lwów 1898.
• Deinarchos, w: Słownik kultury antycznej. Grecja - Rzym, red. L. Winniczuk, wyd. 6, Wiedza Powszechna, Warszawa 1989.
• Dowgiałło Z., Ekonomia, w: Słownik ekonomiczny przedsiębiorcy, wyd. 6 rozsz., Wydawnictwo "Znicz", Szczecin 1998.
• Dzionek-Kozłowska J., System ekonomiczno-społeczny Alfreda Marshalla, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Ekonomia polityczna, w: Mały słownik ekonomiczny, Polskie Wydawnictwa Gospodarcze, Warszawa 1958.
• Ekonomja, według wykładów Prof. Dra. Heydla (w opracowaniu Kol. Kol. Przybyłowskiej i Paśki), Bratnia Pomoc Studentów W. S. H. w Krakowie, Kraków 1934.
• Frey B.S., Internationale Politische Ökonomie, Verlag Franz Vahlen, München 1985.
• Frey B.S., Moderne Politische Ökonomie. Die Beziehungen zwischen Wirtschaft und Politik, R. Piper & Co. Verlag, München-Zürich 1977.
• Frisk H., Griechisches etymologisches Wörterbuch, t. 3, Carl Winter Universitätsverlag, Heidelberg 1963.
• Gajczyk Z., Ekonomia polityczna, w: Mała encyklopedia ekonomiczna, PWE, Warszawa 1961.
• A Greek-English lexicon, compiled by H.G. Liddell, R. Scott, t. 2, The Clarendon Press, Oxford 1948.
• Gide K., Zasady ekonomji politycznej, wyd. 7, Fiszer i Majewski, Poznań 1929.
• Głąbiński S., Teorja ekonomiki narodowej, Nakładem Tow. Wydawniczego "Ateneum", Lwów 1927.
• Główczyk J., Uniwersalny słownik ekonomiczny, Fundacja Innowacja, Warszawa 2000.
• Górski J., Zarys historii ekonomii politycznej, wyd. 2 rozsz., Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1984.
• Grabowski T., Łysko S., Ekonomia polityczna kapitalizmu, PWE, Warszawa 1971.
• Grabski S., Ekonomja społeczna, t. 1, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów-Warszawa-Kraków 1927.
• Heilbroner R.L., Wielcy ekonomiści. Czasy - życie - idee, PWE, Warszawa 1993.
• Jakob Ludwig Heinrich von, w: Deutsche Biographische Enzyklopädie, red. W. von Killy, R. Vierhaus, t. 5, K.G. Saur, München 1997.
• Jarzębowski L., Biblioteka Mikołaja Kopernika, Biblioteczka Kopernikańska nr 6, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Toruń 1971.
• Jevons W.S., The theory of political economy, Macmillan, London 1931.
• Koszutski S., Podręcznik ekonomji politycznej, Nakład Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1907.
• Kowalczyk E., Ksenofont, w: Słownik historii myśli ekonomicznej, red. E. Kundera, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004.
• Kundera E., Marshall Alfred, w: Słownik historii myśli ekonomicznej, red E. Kundera, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004.
• Landau Z., Nagórny Antoni, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 22, Wrocław 1977.
• Landreth H., Colander D.C., Historia myśli ekonomicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• Lange O., Ekonomia polityczna, t. 1, PWN, Warszawa 1959.
• Lange O., Ekonomia polityczna, w: Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. 3, PWN, Warszawa 1964.
• Lipiński E., Historia powszechnej myśli ekonomicznej do roku 1870, PWN, Warszawa 1968.
• Marciniak S., Przedmiot i zakres ekonomii, w: Elementy makro i mikro ekonomii dla inżynierów, red. S. Marciniak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993.
• Marshall A., Principles of Economics, wyd. 8, Macmillan, London 1947.
• Marshall A., Zasady ekonomiki, t. 1, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa 1925.
• Milewski R., Elementarne pojęcia i przedmiot ekonomii, w: Elementarne zagadnienia ekonomii, red. R. Milewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• Montchrétien A., Traktat o ekonomii politycznej, w: Merkantylizm i początki szkoły klasycznej. Wybór pism ekonomicznych XVI i XVII wieku, koncepcje wyboru przygotował i wstępem opatrzył E. Lipiński, PWN, Kraków 1958.
• Nagórny A., Znaczenie ekonomiki w cywilizacji nowoczesnej, "Ekonomista" 1965, kw. 4.
• Nasiłowski M., Ekonomia polityczna, w: Mała encyklopedia ekonomiczna, wyd. 2 zm., PWE, Warszawa 1974.
• Nasiłowski M., Historia myśli ekonomicznej - dlaczego studiujemy?, Wydawnictwo Key Text, Warszawa 1998.
• Θησασρός τῆς έλληνικῆς γλώσσης. Thesaurus Graecae Linguae, constructus H. Stephano, t. 5, Excudebat Ambrosius Firmin Didot, Parisiis 1842-1846.
• Orłowski T., Nowy leksykon ekonomiczny, Oficyna Wydawnicza Graf-Punkt, Warszawa 1998.
• Ritzmann F., Bedeutende Oekonomen und ihre Werke, Zentralstelle der Studentenschaft Zürich, Zürich 1983.
• Romanow Z.B., Historia myśli ekonomicznej w zarysie, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 1997.
• Ruszkiewicz J., Przedmiot ekonomii politycznej, w: Ekonomia polityczna dla wyższych szkół technicznych i rolniczych, red. S. Szefler, S. Marciniak, PWN, Warszawa 1974.
• Rutkowski J., Ekonomia polityczna kapitalizmu, wyd. 4 zm., PWE, Warszawa 1977.
• Rutkowski J., Ekonomia polityczna. Materiały do proseminarium, z. 1, wyd. 3 popr., Politechnika Szczecińska, Szczecin 1966.
• Rybarski A., Ogólna charakterystyka ekonomii, w: Wprowadzenie do ekonomii, red. Z. Dach, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 1992.
• Say J.B., Traktat o ekonomii politycznej czyli prosty wykład sposobu, w jaki się tworzą, rozdzielają i spożywają bogactwa, PWN, Kraków 1960.
• Schinzinger F., Vorläufer der Nationalökonomie, w: Geschichte der Nationalökonomie, red. O. von Issing, Verlag Franz Vahlen, München 1984.
• Schumpeter J.A., Geschichte der ökonomischen Analyse, t. 1, Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 1965.
• Sierpiński W., Kierunek subiektywno-marginalistyczny, w: J. Górski, W. Sierpiński, Historia powszechnej myśli ekonomicznej 1870-1950, wyd. 4, PWN, Warszawa 1987.
• Skarbek F., Ogólne zasady nauki gospodarstwa narodowego, czyli czysta teorja ekonomji politycznej, t. 1, Nakład Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1926.
• Słownik grecko-polski, red. Z. Abramowicz, PWN, Warszawa 1962.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. 2, wyd. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Spychalski G.B., Myśl społeczno-ekonomiczna starożytności i średniowiecza, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2000.
• Spychalski G.B., Zarys historii myśli ekonomicznej, wyd. 2 popr., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Łódź 2001.
• Stankiewicz W., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2007.
• Stavenhagen G., Macleod Henry Dunning, w: Handwörterbuch der Sozialwissenschaften, t. 7, Gustav Fischer - J.C.B. Mohr (Paul Siebeck) - Vandenhoeck & Ruprecht, Stuttgart-Tübingen-Göttingen 1961.
• Stecki J., Zasady ogólne ekonomii społecznej, wyd. 2, Nakład Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1907.
• Szarzec K., Makroekonomia - przedmiot i kierunki badań, w: Podstawy makroekonomii, red. W. Jarmołowicz, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2008.
• Sztaba S., Ekonomia, w: Ekonomia od A do Z. Encyklopedia podręczna, red. S. Sztaba, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.
• Sztaba S., Ekonomia, w: Wielka encyklopedia PWN, t. 8, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Świdrowski J., Ksenofont, w: Encyklopedja Nauk Politycznych (Zagadnienia społeczne, polityczne i gospodarcze), t. 3, Wydawnictwo Instytutu Społecznego i Instytutu Wydawniczego "Bibljoteka Polska" w Warszawie, Warszawa 1938.
• Taylor E., Historia rozwoju ekonomiki, t. 1, PWN, Poznań 1957.
• Woś A., Ekonomia polityczna, w: Encyklopedia ekonomiczno-rolnicza, PWRiL, Warszawa 1984.
• Xenofont, Ekonomik, Nakładem Księgarni Jana Konstantego Żupańskiego, Poznań 1857.
• Xenophon, Ökonomische Schriften, griechisch und deutsch von G. Audring, Akademie Verlag, Berlin 1992.
• Zabrowarny S., Wprowadzenie do ekonomii, Akademia Rolnicza w Szczecinie, Szczecin 1996.
• Zarys dziejów myśli ekonomicznej, oprac. S. Żurawicki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków 1965.