Wykorzystanie rozszerzonej interwałowej metody TOPSIS do porządkowania liniowego obiektów

• Autorzy: Aleksandra Łuczak

Warianty tytułu

The Use of the Extended Interval TOPSIS Methods for Linear Ordering of Objects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem pracy jest przedstawienie możliwości wykorzystania rozszerzonej interwałowej metody TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution) do porządkowania liniowego obiektów. Dokonano porównania dwóch wariantów rozszerzonej interwałowej metody TOPSIS z klasyczną interwałową i klasyczną metodą TOPSIS. Proponowane podejście zostało zilustrowane przykładem dotyczącym analizy przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów województwa wielkopolskiego. Przeprowadzone badania wykazały, że bezpośrednia interwałowa metoda TOPSIS pozwala na porządkowanie obiektów w przypadku, gdy określenie dokładne wartości cech jest trudne, a ich wartości można przedstawić za pomocą przedziałów. Uwzględnienie tylko dwóch skrajnych wartości danej cechy - minimalnej i maksymalnej - w gminach w ramach powiatu może być niewystarczające do dokonania poprawnego merytorycznie rankingu obiektów, szczególnie w przypadku dużego zróżnicowania wartości cechy w ramach powiatu(abstrakt oryginalny)

EN

TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity is an Ideal Solution) is a method of the synthetic feature construction. Its main stage is the calculation of the distance between multi-feature objects and positive and negative ideal solutions and aggregating the results. The features describing the objects are interval numbers: the beginning of the interval determines the minimum, and the end - the maximum value of the features of the tested object. The study aimed to present the possibility of using the extended interval TOPSIS methods for linear ordering of objects. The proposed aproach is illustrated by the analysis of spatial differentiation of the level of socio-economic districts in the WielkopolskaVoivodeship(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Porządkowanie liniowe; Rozwój społeczno-gospodarczy; Metoda TOPSIS

EN

Linear ordering; Social economic development; Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS)

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Taksonomia
• Rocznik: 2015
• Tom: 25
• Numer: nr 385 Klasyfikacja i analiza danych - teoria i zastosowania
• Strony: 147--155

Twórcy

autor

Aleksandra Łuczak

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• Chen T.-Y., 2011, Interval-valued fuzzy TOPSIS method with leniency reduction and a experimental analysis. Applied Soft Computing, vol. 11, s.4591-4606.
• Dymova L., Sevastjanov P., Tikhonenko A., 2013, A direct interval extension of TOPSIS method. Expert Systems with Applications, vol. 40, s. 4841-4847.
• Hwang C.L., Yoon K., 1981, Multiple Attribute Decision Making: Methods and Applications, Springer- Verlag, New York.
• Jahanshahloo G.R., Hosseinzadeh Lotfi F., Izadikhah M., 2006, An algorithmic method to extend TOPSIS for decision-making problems with interval data, Applied Mathematics and Computation, vol. 175, s. 1375-1384.
• Jahanshahloo G.R., Hosseinzadeh Lotfi F., Davoodi A.R., 2009, Extension of TOPSIS for decision- -making problems with interval data: Interval efficiency, Mathematical and Computer Modelling, vol. 49, s. 1137-1142.
• Łuczak A., Wysocki F., 2014, Ustalanie systemu wag dla cech w zagadnieniach porządkowania linowego obiektów, [w:] Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 327, Taksonomia 22, Klasyfikacja i analiza danych. Teoria i zastosowania, Wydawnictwo UE we Wrocławiu, Wrocław, s. 49-59.
• Sengupta A., Pal T.K., 2000, On comparing interval numbers, European Journal of Operational Research, vol. 127, no. 1, s. 28-43.
• Sevastjanov P., 2007, Numerical methods for interval and fuzzy number comparison based on the probabilistic approach and Dempster-Shafer theory, Information Sciences, vol. 177, s. 4645-4661.
• Wang Y.M., Yang J.B., Xu D.L., 2005a, A preference aggregation method through the estimation of utility intervals, Computers and Operations Research, vol. 32, s. 2027-2049.
• Wang Y.M., Yang J.B., Xu D.L., 2005b, A two-stage logarithmic goal programming method for generating weights from interval comparison matrices, Fuzzy Sets and Systems, vol. 152, s. 475-498.
• Wysocki F., 2010, Metody taksonomiczne w rozpoznawaniu typów ekonomicznych rolnictwa i obszarów wiejskich, Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.
• Yue Z., 2011, An extended TOPSIS for determining weights of decision makers with interval numbers, Knowledge-Based Systems, vol. 24, no. 1, s. 146-153.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2015.385.16