Postrzeganie żywności tradycyjnej przez polskich konsumentów na podstawie badań jakościowych

• Autorzy: Marta Sajdakowska , Sylwia Żakowska-Biemans

Warianty tytułu

Polish Consumer Perception of Traditional Food Based on the Qualitative Survey

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Istniejące dotychczas określenia czy próby charakterystyki żywności tradycyjnej są związane najczęściej z kryterium czasowym. Komisja Europejska proponuje, aby określenie "tradycyjny" stosować w odniesieniu do żywności, której obecność na rynku wspólnoty została udokumentowana przez okres wskazujący na przekaz z pokolenia na pokolenie; jednocześnie wskazuje się, że okres ten powinien odpowiadać okresowi przypisywanemu jednemu pokoleniu i wynosić co najmniej 25 lat. Ponadto, żywność tradycyjna jest charakteryzowana jako wprowadzona do praktyki lub mająca specyfikację utworzoną przed II wojną światową. Żywność tego rodzaju wykazuje specyficzną cechę lub cechy, które odróżniają ją od innych podobnych produktów w ramach tej samej kategorii w zakresie "tradycyjnych składników", z których została wytworzona, "tradycyjnego składu" oraz "tradycyjnej metody produkcji i/lub sposobu przetwarzania". Wypracowane dotychczas koncepcje nie uwzględniają jednak opinii konsumentów w zakresie tego rodzaju żywności. Tym samym, w zakresie omawianej koncepcji, istotne wydawało się zdiagnozowanie sposobu definiowania pojęcia "żywność tradycyjna" przez polskich konsumentów. W tym celu w roku 2006 zrealizowano badania o charakterze jakościowym - zogniskowane wywiady grupowe oraz testy skojarzeń słownych. Zakres badania obejmował ocenę opinii konsumentów na temat cech determinujących żywność tradycyjną oraz okoliczności związanych ze spożyciem tego rodzaju żywności. Podsumowując wyniki badań jakościowych należy stwierdzić, że w zakresie identyfikacji pojęcia - "żywność tradycyjna" oraz analizy opinii na temat tej grupy produktów, respondenci zwracają dużą uwagę na cechy opisujące żywność oraz określone wzorce zachowań żywieniowych. Żywność tradycyjną uznano przede wszystkim za dostępną od pokoleń, powszechnie spożywaną, najczęściej w gronie rodzinnym, a tym samym bliską kulturze i obszarowi geograficznemu, z którego się wywodzi; istotnym był również dla badanych aspekt sensoryczny oraz zdrowotny tego typu żywności. Postrzegane, przez uczestników badań jakościowych, właściwości żywności tradycyjnej, odzwierciedlają zatem kryteria wyróżniające żywność tradycyjną z punktu widzenia ustawodawstwa unijnego oraz opracowanych dotychczas koncepcji. (abstrakt oryginalny)

EN

The definitions existing to date or attempts to characterize traditional food are most often connected with a time criterion. The European Commission suggests using the term "traditional" in relation to those food products, which have been present in the EC markets for a particular period during which they were handed down from generation to generation. At the same time, it is suggested that such a time period should correspond with a period ascribed to one generation and last at least 25 years. Furthermore, traditional food is characterised as the food conformable with the practices established or having specifications formulated before World War II. This type of food shows a specific feature or features distinguishing it from other similar products of the same category in terms of "traditional ingredients" it was produced of, "traditional composition", and "the traditional production and/or processing method". However, the concepts developed to date do not respect the opinions of consumers on this type of food products. Therefore, within the scope of the concept under discussion, it seemed important to identify the method of how the Polish consumers defined the term "traditional food". For this purpose, in 2006, a survey project of a qualitative character was performed and consisted of both the focus group interviews and the word association tests. The scope of the survey comprised assessing the consumer opinions on features determining traditional food and on circumstances connected with consuming this type of food. To sum up the results of this qualitative survey, the following should be noted: when referring to the identification of the term 'traditional food' and to the analysis of the opinions on this group of products, the respondents took into consideration food describing features, as well as specific patterns of nutritional behaviour. First of all, traditional food was perceived as a food available for generations; commonly consumed, mainly in a family circle, thus, close to the culture and geographical area where it derived from. Sensory and healthful properties of this type of food were also a crucial aspect for the polled. Consequently, the properties of traditional food as perceived by the participants of the qualitative survey, reproduced the criteria distinguishing traditional food from the point of view of legislation of the European Union and other concepts developed until today. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywność; Konsument; Badania konsumenckie; Badanie opinii

EN

Food; Consumer; Consumer research; Opinion research

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 16 (2009)
• Numer: nr 3 (64)
• Strony: 95--104

Twórcy

autor

Marta Sajdakowska

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Sylwia Żakowska-Biemans

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• [1] Cayot N.: Sensory quality of traditional foods. Food Chem., 2007, 102, 445-453.
• [2] EuroFIR Consortium (FOOD-CT-2005-513944; 6PR UE); www.eurofir.net//public.asp?id=4292&cachefixer, 2008.
• [3] Goryńska-Goldman E.: Zwyczaje spożywania pieczywa w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem wpływu czynników demograficznych i ekonomicznych. Praca doktorska. Katedra Ekonomiki Gospodarki Żywnościowej, AR, Poznań 2007.
• [4] Kędzior Z. (pod red.).: Badania rynku, metody, zastosowania, PWE, Warszawa 2005.
• [5] Laureati M., Pagliarini E., Calcinoni O. & Bidoglio M.: Sensory acceptability of traditional food preparations by elderly people. Food Quality and Preference, 2006, 17 (1-2), 43-52.
• [6] Maison D.: Zogniskowane wywiady grupowe. Jakościowa metoda badań marketingowych. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• [7] Maison D., Noga-Bogomilski A.: Badania marketingowe. Od teorii do praktyki. GWP, Gdańsk 2007.
• [8] Nikodemska-Wołowik A. M.: Jakościowe badania marketingowe. PWE, Warszawa 1999.
• [9] Pla M.: El rigor en la investigación cualitativa. Atención Primaria, 1999, 24 (5), 295-300.
• [10] Ross T. P.: The reliability of cluster and switch scores for the controlled oral word association test. Arch. Clin. Neuropsychol., 2003, 18, 153-164.
• [11] Rozporządzenie Rady (WE) nr 509/2006 z dnia 20 marca 2006 r. w sprawie produktów rolnych i środków spożywczych będących gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami. Dz. U. L 93 z 31.3.2006.
• [12] Schmitt N.: Quantifying word association responses: what is native-like?. System, 1998, 26 (3), 389-401.
• [13] Truefood WP1, Task1.1., Determination of consumer perception, expectations and attitudes, project report 2007.