Wybrane determinanty podejmowania działań pozaekonomicznych przez przedsiębiorstwa

• Autorzy: Monika Olszewska

Warianty tytułu

Selected Determinants of Undertaking Non-Economic Activities by Companies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Główny nurt ekonomii opiera się na następujących założeniach: 1. Homo oeconomicus kieruje się w działaniach gospodarczych wyłącznie własnym interesem; 2. Podstawowymi podmiotami gospodarującymi są przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe; 3. Celem przedsiębiorstwa jest zawsze, i tylko, maksymalizacja zysku. Współczesna literatura pokazuje jednak, że z czasem założenia te zostały podważone. Celem opracowania jest wskazanie, co determinuje podejmowanie celów wykraczających poza maksymalizację zysku. Wśród determinant kluczowa jest kultura organizacyjna, która w dużej mierze zależna jest od właścicieli i menedżerów najwyższego szczebla. M. Noga potwierdza, że kultura organizacyjna jest elementem, który współcześnie decyduje o wzroście i rozwoju przedsiębiorstw. Tematyka ta jest ważna zarówno z naukowego, jak i praktycznego punktu widzenia. Zauważa się bowiem w ekonomii niedostatki wiedzy dotyczącej kulturowego kontekstu w gospodarowaniu oraz w wiedzy z zakresu pomiaru dobrobytu społecznego, który w zbyt małym stopniu uwzględnia elementy jakościowe rozwoju społeczno-gospodarczego. W opracowaniu zdefiniowano kulturę organizacyjną oraz działania pozaekonomiczne. Następnie scharakteryzowano wymiary kultury, szczególnie uwzględniając cechy, które sprzyjają podejmowanie działań pozaekonomicznych. W pracy zawarto wyniki autorskich badań empirycznych, które stanowią weryfikację założeń teoretycznych i potwierdzenie różnorodności celów podejmowanych przez współczesne przedsiębiorstwa. (abstrakt oryginalny)

EN

Mainstream economics is based on the following assumptions: 1. Homo economicus is motivated by self-interest in economic activities; 2. The main actors in the market are enterprises and households; 3. The main goal of an enterprise is always and only to maximize profit. Contemporary literature indicates, however, that over time, these assumptions have been challenged. In addition, the neoclassical economics theory alleged that there seems to be a lack of ethical and cultural aspects. The aim of this paper is to identify what determines setting objectives that go beyond profit maximization. Organizational culture, which largely depends on the owners and top managers, is a key determinant. M. Noga confirms that organizational culture is an element that determines the growth and development of enterprises. This subject is important both from the scientific and practical point of view. We are witnessing in the economy that there is a shortage of knowledge about the cultural context in managing and how to measure social welfare, which is insufficiently taking into account the qualitative elements of socio-economic development. The study defines organizational culture as well as non-economic activities. Then dimensions of culture are characterized, especially taking into account the characteristics that contribute to undertaking non-economic activities. The paper contains the results of empirical research, which verify the theoretical assumptions and confirm the diversity of the objectives set by contemporary enterprises. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kultura organizacyjna; Kultura organizacji; Teoria przedsiębiorstwa; Działalność społeczna; Przedsiębiorstwo

EN

Organisational culture; Corporate culture; Enterprise theory; Social activity; Enterprises

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 4 (47)
• Strony: 172--192

Twórcy

autor

Monika Olszewska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, doktorantka

Bibliografia

• Anam L., Szul-Skjoedkrona E., Zamościńska E., Jak zyskać na odpowiedzialności? CSR w strategiach spółek giełdowych. Przewodnik dla CEO i executives, CSRinfo, Warszawa 2012.
• Baczewska M., Przywództwo emocjonalne: zagrożenie czy szansa? Próba analizy, http://wychowaniekuwartosciom.pl/pliki7m.baczewska%20ciupak-przyw %C3%B3dztwo %20emocjonalne-zagro%C5%BCenie%20czy%20szan-sa.%20pr%C3%B3ba%20analizy.pdf [dostęp 24.06.2014].
• Blanchard K., Przywództwo wyższego stopnia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
• Cameron K., Quinn R., Kultura organizacyjna - diagnoza i zmiana. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003.
• Cyfert Sz., Krzakiewicz K., Nauka o organizacji, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierowania, Poznań 2009.
• Drucker P., Praktyka zarządzania, Akademia Ekonomiczna, Kraków 1998.
• Gruszecki T., Współczesne teorie przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Hambrick, D.A., Mason P.A, Upper Echelons: The Organization as a Reflection of Its Top Managers, "Academy of Management Review" 1984, nr 9.
• Johnson R.A., Wichern D.W., Applied Multivariate Statistical Analysis, 2nd ed., Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey 1988.
• Kampanie społeczne, http://www.kampaniespoleczne.pl/ [dostęp 20.02.2010].
• Kostera M., Nowe kierunki w zarządzaniu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• Lachowski S., Droga ważniejsza niż cel, Studio Emka, Warszawa 2012.
• Mises L., Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii, Instytut Ludviga von Misesa, Warszawa 2011.
• Noga A., Teorie przedsiębiorstw, PWE, Warszawa 2011.
• Noga M., Kultura a ekonomia, CeDeWu, Warszawa 2014.
• Radomska A., Sosnowska J., Bank przyjazny matkom, [w:] Odpowiedzialny Biznes, "Harvard Business Review" 2008.
• Ranking Odpowiedzialnych Firm, opracowany przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu i Pricewaterhouse Coopers.
• Rok B., Kręgosłup moralny firmy, "THINKTANK" 2013, nr 18.
• Rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. Weszło w życie 1 stycznia 2009 r.
• Schein E.H., Organizational Culture and Lidership, Jossey-Bass, San Francisco 2004.
• Stankiewicz J., Góralczyk M., Zmienność otoczenia a kształtowanie strategii przedsiębiorstwa w kontekście jej związków z kulturą organizacyjną, [w:] B. Mikuła (red.), Historia i perspektywy nauk o zarządzaniu, Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2012.
• Stankiewicz J., Moczulska M., Wartości jako czynnik warunkujący zaangażowanie pracowników w organizacji (w świetle badań empirycznych), "Zarządzanie i Finanse = Journal of Management and Finance" 2013, R. 11, nr 4, cz. 1.
• Sułkowski Ł., Marjański A., Firmy rodzinne, jak osiągnąć sukces w sztafecie pokoleń, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2009.
• Wachowiak P., Wrażliwość społeczna przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.
• Walędzińska M., Kompania Piwowarska walczy z wykluczeniem społecznym, [w:] Odpowiedzialny Biznes, "Harward Business Review" 2008.