Możliwości odzyskiwania i praktycznego wykorzystania związków fenolowych z produktów odpadowych: z wytłoków z czarnej porzeczki i aronii oraz z chmielin

• Autorzy: Krzysztof Baranowski , Elżbieta Baca , Agnieszka Salamon , Dorota Michałowska , Dorota Meller , Marcin Karaś

Warianty tytułu

Possibilities of Retrieving and Making a Practical Use of Phenolic Compounds from the Waste Products: Blackcurrant and Chokeberry Pomace and Spent Hops

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Sprawdzono możliwość odzyskiwania przez ekstrakcję w etanolu prozdrowotnych antocyjanów i polifenoli z produktów odpadowych przemysłu owocowo-warzywnego i chmielarskiego: z wytłoków z czarnej porzeczki i z aronii oraz z chmielin po ekstrakcji chmielu w ciekłym dwutlenku węgla. Wyniki oznaczeń spektrofotometrycznych i chromatograficznych HPLC wykazały wysoki poziom zawartości antocyjanów ogółem i polifenoli ogółem oraz badanych składników polifenoli (np. katechiny, kwercetyny i kwasu chlorogenowego) w otrzymanych ekstraktach etanolowych. Po 6 miesiącach przechowywania bez dostępu światła w temperaturze 5 - 6°C zawartość antocyjanów ogółem w zagęszczonych ekstraktach z wytłoków z czarnej porzeczki i z aronii obniżyła się o 2 2% i 25 %, a polifenoli ogółem o 10 % i 15 %. W zagęszczonych ekstraktach z chmielin spadek zawartości polifenoli ogółem wynosił 9 %. Przeprowadzone próby dodawania ekstraktów z wytłoków z czarnej porzeczki i z aronii do herbat owocowych typu "ice", galaretek i kisieli wykazały, że charakteryzują się one bardziej naturalnym zapachem i smakiem owocowym oraz bardziej wyrazistą barwą. Herbaty z dodatkiem ekstraktów z chmielin uzyskały lekko intensywny zapach, smak i goryczkę chmielową, które dobrze komponowały się z ich oryginalnym charakterem smakowo-zapachowym. Uzyskane wyniki wskazują na celowość odzyskiwania cennych związków fenolowych z wytłoków z czarnej porzeczki, z aronii i z chmielin i dodawania ich w formie ekstraktów do ww. produktów. (abstrakt oryginalny)

EN

The possibility of retrieving anthocyanins and polyphenols from the waste products of fruit and vegetable, as well as hop industry by ethanol extraction has been examined. These waste products are: blackcurrant and chokeberry pomace and spent hops after the hop extraction in liquid carbon dioxide. The results of spectrophotometric and HPLC analysis has showed the high level of the overall content of anthocyanins and polyphenols as well as the examined polyphenol components (e.g. catechins, quercetins and chlorogenic acid) in the obtained ethanol extracts. After six months of storing the concentrated extracts from blackcurrent and chokeberry pomace in 5-6 Celsius degrees without the access to the light, the overall content of anthocyanins in the extracts has been 22 and 25 percent lower respectively, and the overall content of polyphenols has been 10 and 15 per cent lower respectively. In the concentrated extracts from spent hops the content of polyphenols has been 9 per cent lower. The attempts to add the extracts from blackcurrant and chokeberry pomace to "ice" fruit tea and jellies have proven that they are characterized by a more natural aroma and fruit taste, as well as a more distinct colour. Tea with the spent hops' extracts has got a slightly aroma, taste and hop bitterness, which have fit their original aroma and taste character. The received results point to a usefulness of retrieving valuable phenolic compounds from blackcurrant and chokeberry pomace and spent hops and adding them as extracts to the above-mentioned products. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Towaroznawstwo żywności; Przetwórstwo owocowo-warzywne; Odpady użytkowe; Właściwości zdrowotne produktu

EN

Food commodities; Fruit and vegetables processing; Utility wastes; Health properties of the product

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 16 (2009)
• Numer: nr 4 (65)
• Strony: 100--109

Twórcy

autor

Krzysztof Baranowski

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego w Warszawie

autor

Elżbieta Baca

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego w Warszawie

autor

Agnieszka Salamon

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego w Warszawie

autor

Dorota Michałowska

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego w Warszawie

autor

Dorota Meller

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego w Warszawie

autor

Marcin Karaś

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego w Warszawie

Bibliografia

• [1] Oszmiański J.: Stabilizacja i zastosowanie barwnika antocyjanowego aronii do barwienia napoi, Technol. Aliment. 1 (1), 2002, s. 37-45.
• [2] Zawirska A.: Zagospodarowanie odpadów z przemysłu owocowo-warzywnego, Przem. Ferm. i Owoc.-Warzyw., nr 10, 2007, s. 44-46.
• [3] Obst, Gemüse und Kartoffelverarbeitung, 87(5), 2002, s.16-23.
• [4] Sprawozdanie z tematu o symbolu 3.7: Ocena stabilności cech jakościowych podczas przechowywania preparatów antocyjanowych z aronii i produktów ich zastosowania, Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego, 1993.
• [5] Wilczyńska G. "Wykorzystanie ekstraktów związków fenolowych aronii w przemyśle spożywczym", sprawozdanie z tematu o symbolu 7.11., Warszawa, 1992.
• [6] Oszmiański J. Wojdylo A.: Aronia melanocarpa phenolics and their antioxidant activity, Eur Food Res Technol, 2005, 221: s. 809-813.
• [7] Nakhmedov-FG; Furumkin-ML; Svistunova-VA; Myachin-VM: Colouring matter from the pomace of black rowanberries and blackcurrants. Konservnaya-i-Ovoshchesushilnaya- Promyshlennost; No. 4, 1975, 2 ref., s. 15-18.
• [8] Płocharski W. Zbroszczyk J.: Fruit Science Reports, 1989, t. 16, nr 1, s. 33-39.
• [9] Płocharski W. Zbroszczyk J. Lenartowicz W.: Fruit Science Reports, 1989, t.16, nr 1, s. 41-50.
• [10] Sprawozdanie z wykonania projektu celowego nr 5 PO6G 030 99C/4979: Optymalizacja produkcji ekstraktów chmielowych, IBPRS, 2000, kierownik projektu: dr inż. Krzysztof Baranowski.
• [11] Oznaczanie zawartości polifenoli ogółem: zmodyfikowana metoda Folin-Ciocalteu wg. Singleton V.L., Rossi J.A., Colorimetry of total phenolics with phosphomolybdic-phosphotungstic acid reagents. Am. J. Enol. Vitic., 1965, 16, 144-158.
• [12] Oznaczanie zawartości antocyjanów ogółem - metoda wg. Sondheimer E., Kertesz Z. I.: Anthocyanin pigments. Colorimetric determination in strawberries and strawberry products.. Anal. Chem, 1948, 20, 245-248, w modyfikacji Swain E., Hillis W.E.: The phenolic constituents of Prunus domestica. I. The quantitative analysis of phenolic constituents. J. Sc. Food Agric., 1959,10, 63-68.
• [13] PN-A-79093-13 Piwo. Metody badań. Oznaczanie ogólnej zawartości polifenoli.
• [14] Baranowski K.: Sprawozdanie z pracy naukowo-badawczej o symbolu 3.4.6./4.2.7.pt: "Badanie składu garbników i polifenoli w chmielu i produktach chmielowych", Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego, Zakład Technologii Piwa i Słodu, Warszawa 2006.
• [15] European Brewery Convention, Hops and Hop Products, Manual of Good Practice, 1997.
• [16] Materiały Hallertauer Hopfenveredelungsgesellschaft m.b.H, 1995.