Ludobójstwo : operacja polska NKWD (1937-1938). Uchwała Biura Politycznego KC WKP(b) oraz rozkazy szefa NKWD ZSRR

• Autorzy: Adam Lityński

Warianty tytułu

Genocide : Polish Operation the NKVD ( 1937-1938). Politbureau KC WKP (b) Resolutions and the NKVD USSR chief's Commands

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na początku artykułu krótko omówiono politykę narodowościową bolszewików. Przedstawiono życie Polaków - obywateli ZSRR, którzy nie skorzystali po wojnie bolszewicko-polskiej z możliwości repatriacji. Ukazano procedurę represji oraz okrutność i nieludzkie traktowanie ludzi, ich życia, uczuć i odczuć.

EN

After the Polish-Bolshevik war in 1921 between 1.1 and 1.2 million Polish people remained in Russia (later USSR). The sovietisation of Poles did not bring satisfying effects. A sense of national spirit was getting stronger. Polish operation was focusing on physical mass extermination of Poles only because of the fact they were Polish. It is estimated that 240,000-280,000 Polish citizens were arrested together with their families whereas between 220,000-250,000 Poles, most of which were the Soviet Union citizens, were shot dead or deprived of their lives in other ways, were shot dead or deprived of their lives in other ways. There are even some estimations talking about 400,000 murdered Poles. Polish operation had a typical characteristic of an ethnic cleansing and genocide. On the 14 <sup.th</sup> July 2009 the Sejm of the Republic of Poland passed a resolution honouring the victims of crimes on Polish people between 1937-1939 and called it "a genocide".(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia; Historia Europy; Zbrodnie wojenne; Ludobójstwo

EN

History; History of Europe; War crimes; Genocide

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2013
• Tom: 19
• Strony: 181--199

Twórcy

autor

Adam Lityński

Bibliografia

• M. Waldenberg, Kwestie narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej. Dzieje. Idee, WN PWN, Warszawa 1992, s. 251 oraz s. 248 i n.
• M. Waldenberg, Rewolucja i państwo w myśli politycznej Lenina, Warszawa 1978, s. 407 i n.
• W. Lenin, Uwagi krytyczne w kwestii narodowej, [w:] Dzieła wybrane, t. 1, KiW, Warszawa 1978, s. 845;
• J. N. Hazard, The Evolution of the Soviet Constitution, [w:] Toward the "Rule of Law" in Russia? Political and Legal Reform in the Transition Period, Edited by D. D. Barry, New York-London [1992], s. 97.
• История советской конституции (в документах) 1917-1956. Государственное издательство юридической литературы, Москва 1957, s. 45;
• История советской конституции. Сборник документов. 1917-1957, Издательство Академии Наук СССР, Москва 1957, s. 10.
• V. M. Chkhikvadze, The Soviet State and Law, Translated by Y. Sdobnikov, Honolulu, Hawaiit 2000, s. 92.
• История советской конституции (в документах) 1917-1956, s. 102 i n.
• История советской конституции. Сборник документов. 1917-1957, s. 44 i n.
• J. N. Hazard, The Evolution of the Soviet Constitution, [w:] Toward the "Rule of Law" in Russia? Political and Legal Reform in the Transition Period, Edited by D. D. Barry, New York-London [1992], s. 94.
• F. Ancewicz, Stalinowska koncepcja państwa na tle ewolucji ustrojowej Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich, Wyd. Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 2001, s. 134.
• История отечественнoго государства и права, част 2, четвертое издане, переработанное и дополненное, авторский коллектив под редакцией О. И. Чистякова, Москва 2006, s. 154.
• Д. А. Гайдуков, Развитие советской конституции, "Советское Государство и Право" 1957, nr 11, s. 64.
• T. Szymczak, Ustrój polityczny Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (1936-1976), Ossolineum. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978, s. 29-30;
• A. Sylwestrzak, Rozwój federacji radzieckiej (1922-1982), "Państwo i Prawo" 1982, z. 12, s. 8-11.
• W. Lenin, Dzieła wszystkie, t. 45, Warszawa 1989, s. 209.
• Д. А. Гайдуков, Развитие советской конституции. "Советское Государство и Право" 1957, nr 11, s. 65.
• J. Stalin, Dzieła, Przekład z wydania rosyjskiego przygotowany przez Instytut Marksa-Engelsa- Lenina przy KC WKP(b), t. 5, Warszawa 1950, s. 159.
• Deklaracji o utworzeniu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich czerpię z aneksu [w:] J. Stalin, Dzieła, t. 5, KiW, Warszawa 1950, s. 398.
• J. Stalin, O utworzeniu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Referat wygłoszony na I Zjeździe Rad ZSRR 30 grudnia 1922 r., [w:] J. Stalin, Dzieła, t. 5: 1921-1923, Warszawa 1950, s. 165.
• W. Zajączkowski, Rosja i narody. Ósmy kontynent. Szkic dziejów Eurazji, Warszawa 2009, s. 186 i n.
• W. Lizak, Rozstrzelana Polonia. Polacy w ZSRR 1917-1939, Szczecin 1990, s. 15 i n.
• J. Szarek, J. Wieliczka-Szarkowa, Zbrodnie bolszewickie 1917-1939, [w:] M. Korkuć, J. Szarek, P. Szubarczyk, J. Wieliczka-Szarkowa, W cieniu czerwonej gwiazdy. Zbrodnie sowieckie na Polakach (1917-1956), Wstęp A. Nowak, Wyd. Kluszczyński, Kraków b.d. [ok. 2010], s. 71.
• K. Zieliński, O Polską Republikę Rad. Działalność polskich komunistów w Rosji Radzieckiej 1918-1922, Lublin 2013, s. 281.
• M. Iwanow, Polacy w Związku Radzieckim 1917-1990, [w:] Polacy w Kościele katolickim w ZSRR, Lublin 1991, s. 59.
• F. Kon, Rewolucja Październikowa a ludność polska w ZSRR, Moskwa 1919, s. 27.
• W. Lizak, Rozstrzelana Polonia. Polacy w ZSRR 1917-1939, Szczecin 1990, s. 22-23.
• legis Kirov, [w:] A. Lityński, Prawo Rosji i ZSRR 1917-1991, czyli historia wszechzwiązkowego, komunistycznego prawa (bolszewików). Krótki kurs, wyd. 2, Warszawa 2012, s. 179.
• H. Arendt, Korzenie totalitaryzmu, tłum. D. Grinberg i M. Szawiel, t. 2, Warszawa 2008, s. 235 i n.
• Rozstrzelać Polaków. Ludobójstwo Polaków w Związku Sowieckim w latach 1937-1938. Dokumenty z centrali, red. i wstęp T. Sommer, Warszawa 2010, s. 39-49.
• Wielki terror: operacja polska 1937-1938, cz. 1-2, Wyd. IPN i inne z Ukrainy, Warszawa-Kijów 2010, tutaj cz.1, s. 231.
• Z dziejów terroru w państwie radzieckim 1917-1953. Wybór źródeł, wstęp, tłumaczenie i opracowanie J. Wojtkowiak, Poznań 2012, s. 112-116.
• T. Sommer, "Operacja polska", czyli ludobójstwo Polaków dokonane przez Związek Sowiecki w latach 1937-1938, [w:] Rozstrzelać Polaków. Ludobójstwo Polaków w Związku Sowieckim w latach 1937-1938. Dokumenty z centrali, red. i wstęp T. Sommer, Warszawa 2010, s. 23.
• D. Kucharski, hasło Polacy na Wschodzie, [w:] Encyklopedia białych plam, t. XIV, Radom 2004, s. 189.

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2013.19.0.181