"Stosując się do prawa wyraźnego...". Podstawy prawne wyroków kryminalnych grodziskiego sądu miejskiego w latach 1702-1756

• Autorzy: Marian Mikołajczyk

Warianty tytułu

"Following the law clearly ...". The Legal Basis of Criminal Convictions Grodzisk City Court During 1702-1756

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Prawem miejskim w przedrozbiorowej Polsce zajmowało się już kilka pokoleń badaczy. (...)Wiele jednak kwestii pozostaje wciąż niewyjaśnionych albo tylko częściowo rozpoznanych. Należy do nich problem podstaw prawnych wyroków ferowanych przez sądy miejskie. Ustalenie, czym kierowano się, podejmując decyzje, ma istotne znaczenie nie tylko dla pogłębienia wiedzy o ówczesnym prawie i praktyce jego stosowania, ale również dla poznania kultury prawnej mieszkańców miast i miasteczek dawnej Rzeczypospolitej. (fragment tekstu)

EN

In Poland, until the partitions in the eighteenth century, law had the nature of state law. A separate system was the law of the medieval city of Magdeburg that is enriched by numerous later sources. Under consideration are the judgments issued by a court in the city Grodzisk between 1702-1756. Unlike the municipal courts of the area of Malopolska, this court deciding criminal cases very often (almost every case) referred to the applicable law. The law was widely understood. Rarely it has been used from the main sources of Magdeburg law, there was gladly seen the usage of works of the Polish lewyers by Bartłomiej Groicki and Mikołaj Zalaszowski and (mostly) foreign, lawyers - for example, the work of Benedykt Carpzov and Jodok Damhouder. It is not known whether such frequent recourse to legal literature was quite exceptional, or practice like that was in other cities of Wielkopolska. The answer should be brought by further study.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia prawa; Prawo karne; Sądy powszechne

EN

Legal history; Criminal Law; Common courts

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2013
• Tom: 19
• Strony: 201--216

Twórcy

autor

Marian Mikołajczyk

Bibliografia

• B. Rudomicz, Efemeros, czyli diariusz prywatny pisany w Zamościu w latach 1656-1672, przeł. W. Froch, oprac. historyczne i historycznoprawne M. L. Klementowski, oprac. Filologiczne W. Froch, Lublin 2002.
• M. L. Klementowski, Bazyli Rudomicz jako sędzia w Ordynacji Zamojskiej w połowie XVII wieku, "Zamojskie Studia i Materiały", R. II, z. 2, Zamość 2000.
• M. L. Klementowski, Kompetencje i główne zasady postępowania przed sądami polubownymi w Ordynacji Zamojskiej w świetle diariusza Bazylego Rudomicza (1656-1672), [w:] Polska lat dziewięćdziesiątych. Przemiany państwa i prawa, t. 2, red. L. Antonowicz, H. Groszyk, M. Sawczuk, W. Skrzydło, T. Bojarski, Lublin 1998;
• M. L. Klementowski, Organizacja sądów polubownych w Ordynacji Zamojskiej w świetle diariusza Bazylego Rudomicza (1656-1672), [w:] Z historii prawa, miast i Polonii. Prace ofiarowane Profesorowi Władysławowi Ćwikowi w czterdziestolecie pracy twórczej, red. J. Ciągwa i T. Opas, Rzeszów 1998;
• M. L. Klementowski, Postępowanie przed sądami polubownymi w Ordynacji Zamojskiej w świetle diariusza Bazylego Rudomicza z lat 1656-1672, "Rejent" 1998, nr 7-8 (87-88).
• B. Groicki, Porządek sądów i spraw miejskich prawa majdeburskiego w Koronie Polskiej, wyd. K. Koranyi, Warszawa 1953, s. 27.
• P. Szczerbic, Speculum saxonum albo Prawo saskie i majdeburskie porządkiem obiecadła z łacińskich i niemieckich egzemplarzów zebrane a na polski język z pilnością i wiernie przełożone, Warszawa 1646, s. 360.
• P. Szczerbic, Ius municipale to jest prawo miejskie majdeburskie z łacińskiego i z niemieckiego na polski język z pilnością i wiernie przełożone, Warszawa 1646, s. 51.
• W. Maisel, Kara śmierci w średniowiecznym prawie karnym, "Kościół i Prawo" 1990, t. 7, s. 71-72;
• W. Meisel, Das Phänomen der Vermilderung der Srafrechtsurteile, [w:] Études d'histoire du droit pénal sous redaction du Lesław Pauli. Materiaux de la Confèrence internationale d'histoire du droit consacrèe à l'istoire du droit pénal en Europe centrale tenue à Cracovie le 16, 17 et 18 octobre 1973, Warszawa-Kraków 1976, s. 82;
• M. Mikołajczyk, Przestępstwo i kara w prawie miast Polski południowej XVI-XVIII wieku, Katowice 1998, s. 184-266, 273-275.
• W. Maisel, Poznańskie prawo karne do końca XVI wieku, Poznań 1963, s. 34.
• Acta maleficorum Wisniciae (1629-1665). Księga złoczyńców sądu kryminalnego w Wiśniczu (1629-1665), oprac. i wyd. W. Uruszczak przy współpracy I. Dwornickiej, Kraków [2004], s. 162 (nr 33, 1653).
• M. Mikołajczyk, Proces kryminalny w miastach Małopolski XVI-XVIII wieku, Katowice 2013, s. 474.
• Wyrokowanie i wyrok. Z badań nad procesem kryminalnym w miastach polskich XVI-XVIII wieku, "Z Dziejów Prawa", cz. 8, red. A. Lityński, M. Mikołajczyk, W, Organiściak, Katowice 2006, s. 22-24.
• M. Mikołajczyk, Proces karny w miastach polskich (XVI-XVIII w.) - jedność czy wielość procedur?, "Zeszyty Prawnicze Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego" 2011, 11.2, s. 305-314.
• W. Maisel, Sądownictwo miasta Poznania do końca XVI wieku, Poznań 1961, s. 303-311.
• J. Damhouder, Praxis rerum criminalium, Antverpiae 1616.
• M. Zalaszowski, Ius Regni Poloniae ex statutis et constitutionibus eiusdem Regni et M. D. L. collectum, Varsaviae 1741-1742, t. II, s. 541-542.
• B. Groicki, Ten postępek wybran jest z praw cesarskich, który Karolus V cesarz kazał wydać po wszystkich swoich państwiech, [w:] B. Groicki, Artykuły prawa majdeburskiego, Postępek sądów około karania na gardle. Ustawa płacej u sądów, wyd. K. Koranyi, Warszawa 1954.
• Processus iudiciarius Regni Poloniae ab auctore Theodoro Zawacki, Cracoviae 1619.
• Volumina constitutionem, t. II, vol. 1, wyd. S. Grodziski, I. Dwornicka i W. Uruszczak, Warszawa 2005, s. 77
• Volumina constitutionem , t. III, vol. 1, wyd. S. Grodziski, M. Kwiecień i A. Karabowicz, Warszawa 2010, s. 16.
• I. Malinowska, Mikołaj Zalaszowski, polski prawnik XVII stulecia na tle ówczesnej nauki prawa, Kraków 1960, s. 47-52.
• B. Groicki, Bostępek, s. 157-158 (art. LXXX).
• Z. Zdrójkowski, "Praktyka kryminalna" Jakuba Czechowicza. Jej źródła i system na tle rozwoju współczesnego prawa karnego Zachodniej Europy, Toruń 1949, s. 91-103, zwłaszcza s. 96-98.

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2013.19.0.201