Środowiskowe uwarunkowania rozwoju regionalnego - kontekst teoretyczny

• Autorzy: Tomasz Herodowicz

Warianty tytułu

Environmental Determinants of Regional Development - Theoretical Context

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu jest usystematyzowanie wiedzy na temat znaczenia uwarunkowań środowiskowych w procesie rozwoju regionalnego. Analiza wybranych teorii odnoszących się do wyjaśniania i interpretacji procesu rozwoju regionalnego, formułowanych na gruncie ekonomii i geografii społeczno-ekonomicznej, ma doprowadzić do ukazania zmian w pojmowaniu roli, jaką odgrywa środowisko w rozwoju regionu. Systematyzacja teorii i koncepcji rozwoju regionalnego pozwoli odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób najlepiej wyjaśniać wpływ uwarunkowań naturalnych na regionalne procesy rozwojowe. Pomimo powszechnego przekonania o wpływie środowiska na rozwój, w literaturze przedmiotu brakuje publikacji, które w sposób syntetyczny przedstawiają znaczenie przypisywane uwarunkowaniom środowiskowym w teoriach rozwoju regionalnego. Przedmiotowy artykuł stara się w części wypełnić tę lukę. (fragment tekstu)

EN

This article contains a review of regional development theories formulated on the basis of economics and socio-economic geography. The result of this review is the synthetic presentation of the diversified approaches to explain the impact of natural conditions on regional development. Another result is presentation of significant changes in the understanding of the role of environment in development processes. Initially environment was thought to be only a source of raw materials. Then, it was noticed that the environmental factor indirectly influences on progrowth activity of the region. Lastly, environment was understood as a superior value, on which depends the correct regional development. Adapting to the needs of the environment and the maximum of protection against its further degradation is important condition for achieving the desired development in the social and economic aspects. This causes the need of taking into account the environmental needs in the process of programming and implementation of modern development policy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój regionalny; Środowisko przyrodnicze; Ochrona środowiska

EN

Regional development; Natural environment; Environmental protection

• Czasopismo: Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 76
• Strony: 57--72

Twórcy

autor

Tomasz Herodowicz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Araszkiewicz K. 2012. Innowacje ekologiczne a konkurencyjność gospodarki regionu, praca doktorska, Uniw. Ekon. w Poznaniu, Poznań, przeglądano 4.07.2014, http://www.wbc.poznan.pl/Content/226563/ Rozprawa_K.Araszkiewicz_Ekoinnowacje_05.04.2012_v.1.10.pdf (09.04.2012).
• Bagdziński S.L., Kosiedowski W., Marszałkowska M. 1995. Ekonomiczne założenia rozwoju i restrukturyzacji regionu w warunkach transformacji systemowej, w: Polityka rozwoju regionalnego w okresie transformacji systemowej. Red. S.L. Bagdziński, W. Maik, A. Potoczek. Toruń, Wydaw. Uniw. Mikołaja Kopernika, 35-72.
• Bajerski A. 2013. Przegląd wybranych teorii rozwoju regionalnego, w: Rola obszarów metropolitalnych w polityce regionalnej i rozwoju regionalnym. Red. W. Kisiała, B. Stępiński. Poznań, Wydaw. Uniw. Ekon. w Poznaniu, 8-21.
• Bell S., Morse S. 2003. Measuring Sustainability: Learning by Doing. London, Earthscan.
• Berdo J. 2006. Zrównoważony rozwój, w stronę życia w harmonii z przyrodą. Sopot, Earth Conservation, http://www.sopockainicjatywa.org/earth/rozwoj_pdf/Zrownowazony-rozwoj-calosc.pdf, (30.01.2014).
• Bosselmann K. 2008. Principle of Sustainability: Transforming Law and Governance, Ashgate Publishing Group, Abingdon, ISBN 978-07-54-67355-2.
• Chądzyński J. Nowakowska A. Przygodzki Z. 2007. Region i jego rozwój w warunkach globalizacji. Warszawa, Wydaw. CeDeWu Sp. z o.o., ISBN 978-83-75-56425-9.
• Churski P. 2011. Obszary wzrostu i obszary stagnacji gospodarczej w Polsce - kontekst teoretyczny, w: Zróżnicowania regionalne w Polsce. Red. P. Churski, Warszawa, Biuletyn KPZK PAN, Zesz. 248, 9-43.
• Churski P. 2013. Szanse i zagrożenia rozwoju obszarów peryferyjnych Przykład Bieszczad, w: Dynamika, cele i polityka zintegrowanego rozwoju regionów. Red. E. Małuszyńska, Poznań, Bogucki Wydaw. Nauk., 225-240.
• Clini C., Musu I., Gullino M.L. 2008. Sustainable Development and Environmental Management: Experiences and Case Studies. Dordrecht, Springer, ISBN 978-14-02-06598-9.
• Czaja S., Fiedor B., Jakubczyk Z. 1993. Ekologiczne uwarunkowania wzrostu gospodarczego w ujęciu współczesnej teorii ekonomii. Białystok, Wydaw. Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych w Białymstoku, ISBN 978-83-85-79200-0.
• Dobrzańska B., Dobrzański G., Kiełczewski D. 2010. Ochrona środowiska przyrodniczego. Warszawa, Wydaw. Nauk. PWN, ISBN 978-83-01-15495-0.
• Duché G. 2010. Metropolizacja, niezrównoważony wzrost a model globalnej akumulacji. Łódź, Acta Univ. Lodz. Folia Oecon. 245/2010, 5-19.
• Dyjach K. 2013. Teorie rozwoju regionalnego wobec zróżnicowań międzyregionalnych. Lublin, Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, Vol. XLVII, 1, Sect. H, Oecon., 49-59.
• Florida R. 2013. The learning region, w: Regional innovation, knowledge and global change. Red. Z.J. Acs, New York, Routledge, 231-239.
• Fiedor B. (red.), Czaja S., Graczyk A., Jakubczyk Z. 2002. Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, Warszawa, Wydaw. C.H. Beck, ISBN 83-71108-68-0.
• Fisher A.C., Peterson F.M. 1976. The Environment in economics: a survey. J. Econ. Literat., Vol. 14, iss. 1, Am. Econ. Assoc., 1-33, http://myweb.astate.edu/gguha/Courses/EnvEcon/Fisher%20Environment Survey.pdf (27.01.2014).
• Gaczek W.M. 2010. Metropolia jako źródło przewagi konkurencyjnej gospodarki regionu, Łódź, Acta Univ. Lodz. Folia Oecon. 246/2010, 5-21.
• Gałązka A. 2011. Czynniki rozwoju w wybranych teoriach rozwoju regionalnego, w: Gospodarka regionalna i lokalna w Polsce. Red. Z. Strzelecki, Warszawa, Oficyna Wydaw. SGH w Warszawie, 13-48.
• Ikerd J. 2012. Essentials of Economic Sustainability. Sterling, Stylus Publishing, ISBN 978-15-65-49516-6.
• Jabłońska A. 1999. Główne nurty współczesnej ekonomii, w: Podstawy ekonomii. Red. Roman Milewski, Warszawa, Wydaw. Nauk. PWN, 80-94.
• Janik A., Łączny J. M., Ryszko A. 2009. Ekonomiczne podstawy ochrony środowiska. Gliwice, Wydaw. Politechniki Śląskiej, ISBN 978-83-73-35573-6.
• Janikowski R. 2007. Sustensologia, a zrównoważony rozwój, w: Problemy interpretacji i realizacji zrównoważonego rozwoju. Red. B. Poskrobko, G. Dobrzański, Białystok, Wydaw. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, 49-56.
• Małek J. 2011. Historyczne i współczesne uwarunkowania procesów suburbanizacji. Szczecin, Przestrzeń i Forma, 16/2011, 431-442.
• Mazur E. 2007. Środowisko przyrodnicze jako podstawa bytu i działalności człowieka, w: Gospodarka a środowisko i ekologia. Red. K. Małachowski, Warszawa, Wydaw. CeDeWu Sp. z o.o., 9-28.
• Mishan E.J. 1971. The postwar literature on externalities: an interpretative essay. J. Econ. Literat., vol. 9, no. 1, Am. Econ. Assoc., 1-28, http://www.colorado.edu/economics/morey/externalitylit/mishanjel1971. pdf (30.01.2014).
• Parysek J.J. 2001. Podstawy gospodarki lokalnej. Poznań, Wydaw. Nauk. Uniw. im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ISBN 83-23207-96-9.
• Pluskota P. 2007. Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska, w: Gospodarka a środowisko i ekologia. Red. K. Małachowski, Warszawa, Wydaw. CeDeWu Sp. z o.o., 73-104.
• Płachciak A. 2011. Utopistyczny wymiar rozwoju zrównoważonego, Ann. Etyka w życiu gospodarczym, Vol. 14, nr 1, 91-100.
• Ponikowski H. 2008. O trzech zasadach zrównoważonego rozwoju terytorialnego, w: Rozwój regionalny a rozwój zrównoważony. Red. A.F. Bocian, Białystok, Wydaw. Uniw. w Białymstoku, 98-106.
• Przybyła K. 2010. Wpływ specjalnych stref ekonomicznych na kształtowanie się bazy ekonomicznej miast. Wrocław, Wydaw. Uniw. Przyr. we Wrocławiu, ISBN 978-83-77-17029-8.
• Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future, http://www.un-documents.net/our-common-future.pdf (27.02.2014).
• Ricardo D. 1957. Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania. Warszawa, Państwowe Wydaw. Nauk.
• Ryszawska B. 2013. Zielona gospodarka - teoretyczne podstawy koncepcji i pomiar jej wdrażania w Unii Europejskiej. Wrocław, Wydaw. Uniw. Ekon. we Wrocławiu, ISBN 978-83-76-95377-9.
• Sage A.P. 1999. Sustainable development: issues in information, knowledge, and systems management. Amsterdam, Information Knowledge Systems Management, IOS Press, Zesz. 1, 185-223.
• Say J.B. 1960. Traktat o ekonomii politycznej, czyli prosty wykład sposobu, w jaki się tworzą, rozdzielają i spożywają bogactwa. Kraków, Państwowe Wydaw. Nauk.
• Skubiak B. 2013. Stymulowanie rozwoju w regionie problemowym. Szczecin, Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Oeconomica, 299(70), 191-200.
• Stiglitz J.E. 2013. Ekonomia sektora publicznego. Warszawa, Wydaw. Nauk. PWN, ISBN 978-83-01-15187-4.
• Stöhr W.B. 1990. On the theory and practice of local development in Europe, w: Global challenge and local response: Initiatives for economic regeneration in contemporary Europe. Red. W.B. Stöhr, London and New York, MANSELL The United Nations University, 35-54.
• Strzelecki Z. 2008. Polityka regionalna, w: Gospodarka regionalna i lokalna. Red. Z. Strzelecki, Warszawa, Wydaw. Nauk. PWN, 78-120.
• Trzepacz P. 2012 a. Geneza i istota koncepcji rozwoju zrównoważonego, w: Zrównoważony rozwój - wyzwania globalne. Red. P. Trzepacz, Kraków, Wydaw. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, 11-35.
• Trzepacz P. 2012 b. Zasady i mierniki rozwoju zrównoważonego, w: Zrównoważony rozwój - wyzwania globalne. Red. P. Trzepacz, Kraków, Wydaw. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, 37-52.
• Wróblewski Ł. 2012. Peryferyjność geograficzna a peryferyjność ekonomiczna regionu przygranicznego. Poznań, Biul. Instyt. Zach., 113/2012, Poznań, http://www.iz.poznan.pl/news/569_Regiony.pdf (23.03.2014).
• Zatorska-Sadurska J. 1995. Ekorozwój w polityce regionalnej i lokalnej, w: Polityka rozwoju regionalnego w okresie transformacji systemowej. Red. S.L. Bagdziński, W. Maik, A. Potoczek, Toruń, Wydaw. Uniw. Mikołaja Kopernika, 93-108.
• Zegar J.S. 2007. Podstawowe zagadnienia rozwoju zrównoważonego. Bielsko-Biała, Wydaw. Wyższej Szkoły Bankowości i Finansów w Bielsku-Białej, ISBN 83-922148-8-9.