Dylematy współczesnej rachunkowości

• Autorzy: Mirosława Kwiecień

Warianty tytułu

Dilemmas of Contemporary Accounting

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Istotą współczesnej rachunkowości jest kwantyfikacja życia gospodarcze- go "w wartości" [Kwiecień 2013; Micherda 2013 i inni]. Kwantyfikacja stanowi bowiem warunek konieczny tworzenia liczbowego "obrazu: rzeczywistości gospodarczej w warun- kach globalizacji" [Micherda 2013, s. 11]. Kwantyfikacja życia gospodarczego "w wartości" oznacza nowe wyzwania dla rachunkowości, jak m.in. wycena kapitału, wartości niemate- rialnych w wartości godziwej, jest to nowy paradygmat rachunkowości. Powstaje pytanie, czy rachunkowość może odzwierciedlić zmieniające się: ontologicznie, epistemologicznie i metodologicznie założenia, które na przełomie wieków (XX i XXI) pojawiły się w innych dyscyplinach naukowych (zaliczanych, tak jak rachunkowość, do nauk społecznych) np. eko- nomii, zarządzaniu, finansach. Dla ilustracji problemu badawczego przyjęto pozytywną teorię rachunkowości, która upoważnia do sformułowania poglądu "jak jest". Przedmiotem badań jest zmiana paradygmatów rachunkowości na przełomie XX i XXI wieku. Podmiotem badań są spółki zainteresowania publicznego (wybrane losowo). Każdy problem badawczy wymaga stosowania, jeśli nie metody swoistej i sobie tylko właściwej, to co najmniej swoistego układu metod roboczych [Łakomiak 2013]. W rozważanym przypadku będzie to obserwacja zjawisk i faktów, analiza współczesnej literatury przedmiotu oraz poglądów wielu autorów reprezen- tujących różne dyscypliny naukowe zaliczane do dziedziny nauk ekonomicznych.(abstrakt oryginalny)

EN

The quantification of an economic life "in the value" is the essence of modern accounting [Kwiecień 2013a/b; Micherda, Szulc 2013]. Quantification is a necessary condition for the creation of a numerical "image" of economic reality in the context of globalization [Micherda, Szulc 2013, p.11]. The quantification of economic life "in the value" creates new challenges for accounting, including the valuation of capital and intangible assets at fair value, which is a new paradigm of accounting. The question is whether the accounts could "reflect" ontologically, epistemologically and methodologically changing assumptions that at the turn of the centuries (the XXth and the XXIst) appeared in other scientific disciplines (such as accounting belonging to the social sciences), eg. in economics, management, finance. For the "illustration" of the research problem a positive accounting theory was adopted, which entitles to form a view "as is". The subject of research is a paradigm shift in accounting at the turn of the XXth and XXIst century. The entity of research are listed companies (selected at random). Each research problem requires if not the use of specific and unique method, at least the specific application of the working methods [Łakomiak 2013]. In the present case, it will be the observation of phenomena and facts, the analysis of contemporary subject literature and the views of a number of authors representing various disciplines included in the field of economic sciences.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Społeczna odpowiedzialność

EN

Accounting; Social Responsibility

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 388 Teoria rachunkowości, sprawozdawczość i analiza finansowa
• Strony: 123--136

Twórcy

autor

Mirosława Kwiecień

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy

Bibliografia

• Burzym E., 2008, Społeczna funkcja rachunkowości, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości Rady Na- ukowej SKwP, Warszawa.
• Cieślak M., 2011, Podejście etyczne w rachunkowości a jakość sprawozdań finansowych, Wydawnic- two Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Dubicki L., 2013, Nadzór korporacyjny a procedury upadłościowe przedsiębiorstw, [w:] Mączyńska E. (red.), Procesy upadłościowe i naprawcze w Polsce na tle doświadczeń Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Gawrat M., Jezierska E., 2003, Bilans w praktyce rachunkowości od średniowiecza do XIX wieku, Ze- szyty Teoretyczne Rady Naukowej SKwP, Warszawa.
• Gmytrasiewicz M., 2007, Rachunkowość globalna a teoria rachunkowości, [w:] Turyna J., Szcześny W. (red.), Finansowe uwarunkowania rozwoju organizacji gospodarczych. Informacja finansowa i jej wykorzystanie w warunkach stosowania MSR/MSSF, Uniwersytet Warszawski/SKwP, War- szawa.
• Hasik W., 2013, Polityka rachunkowości w kontekście teorii rachunkowości, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Hendriksen E.A., van Breda M.F., 2002, Teoria rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, War- szawa.
• Hołda A., 2013, Poznawcze aspekty wartości godziwej w rachunkowości w kontekście kulturowym, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Kamela-Sowińska A., 2013, Czy rachunkowość to już nauka społeczna, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Ofi- cyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Karmańska A., 2013, Nauka o rachunkowości, proces poznawczy, paradygmaty i prawda w rachunko- wości, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Karmańska A., 2013, Nauka rachunkowości, proces poznawczy, paradygmaty i prawda w rachunko- wości - garść ustaleń i refleksji, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, SKwP Rada Naukowa, Warszawa.
• Kleiber M., 2013, Globalne zagrożenia - niepotrzebne zmartwienia czy powód do racjonalnej refleksji, [w:] Mączyńska E. i in., Kryzysy systemowe, PAN, Warszawa.
• Klimczak B., 2006, Wybrane problemy i zastosowania ekonomii instytucjonalnej, Wydawnictwo Aka- demii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Koźmiński A.K., 2009, Ekonomia a inne nauki społeczne, [w:] Fiedor B., Hockuba Z. (red.), Nauki ekonomiczne wobec wyzwań współczesności, VIII Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa.
• Kwiecień M., 1991, Rachunkowość jako narzędzie zarządzania. System z bazą wiedzy, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Kwiecień M., 2007a, Rozwój rachunkowości a konwergencja jej koncepcji - praktyki na świecie, [w:] Nowak E. (red.), Paradygmaty rachunkowości, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wro- cławiu, Wrocław.
• Kwiecień M., 2007b, Rachunkowość na niebezpiecznym zakręcie (prawda czy fałsz), Zeszyty Teore- tyczne Rachunkowości, Rada Naukowa SKwP, wydanie specjalne, Warszawa.
• Kwiecień M., 2007c, Aktywa niematerialne - kapitał wiedzy - wycena, [w:] Kwiecień M. (red.), Standaryzacja rachunkowości i rewizji finansowej, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wro- cławiu, Wrocław.
• Kwiecień M., 2009a, Mroczna prawda o manipulowaniu informacją sprawozdawczą, [w:] Borowiecki R., Jaki A., Wyzwania restrukturyzacyjne w obliczu globalnego kryzysu gospodarczego, Wydaw- nictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Kwiecień M., 2009b, Standardy rachunkowości i sprawozdawczości finansowej a alchemia manipula- cji, [w:] Gmytrasiewicz M., Problemy współczesnej rachunkowości, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Kwiecień M., 2010, Tendencje rozwoju rachunkowości, [w:] Cebrowska T. (red.), Rachunkowość fi- nansowa i podatkowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kwiecień M., 2010a, Modele rachunkowości jako wyraz wpływu ewolucji celów gospodarowania, [w:] Adamik A., Lachowicz S. (red.), Dylematy zarządzania organizacjami we współczesnej gospodar- ce, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź.
• Kwiecień M., 2010b, Rachunkowość a zarządzanie informacją w organizacji gospodarczej, [w:] Bo- rowiecki R., Czekaj J. (red.), Zarządzanie zasobami informacyjnymi w warunkach nowej gospo- darki, Difin, Warszawa.
• Kwiecień M., 2010c, Wiarygodność informacji sprawozdawczej a zarządzanie, [w:] Kwieciński M., Wyzwania i perspektywy rozwoju zasobami informacyjnymi w warunkach kryzysu gospodarczego, Difin, Warszawa.
• Kwiecień M., 2011a, Dylematy polityki rachunkowości, [w:] red. naukowa pracownicy Katedry Ra- chunkowości SGH, Rachunkowość, sztuka pomiaru i komunikowania, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Kwiecień M., 2011b, Sprawozdawczość finansowa a korporacyjna odpowiedzialność społeczna, [w:] Borowiecki R., Czekaj J. (red.), Gospodarowanie zasobami informacyjnymi z perspektywy zarzą- dzania kryzysowego, Dom Organizatora, Toruń.
• Kwiecień M., 2012, The fair value dilemmas, [w:] Nowak E., Motoryn R. (red.), Quantitative Methods in Accounting and Finance, Ukrainian State University of Finance and International Trade, Kijów.
• Kwiecień M., 2013, Paradygmaty współczesnej rachunkowości, [w:] Nowak E., Nieplowicz M. (red.), Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Kwiecień M., 2013a, Nowe warunki gospodarowania a wyzwania dla rachunkowości i jej paradygma- tów, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Kwiecień M., 2013b, Sprawozdanie z odpowiedzialności społecznej a ryzyko działalności gospodar- czej, [w:] Micherda B., Andrzejewski M. (red.), Sprawozdawczość i rewizja finansowa - problemy kwantyfikacji ryzyka gospodarczego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Kwiecień M., Hasik W., 2009, Assets measurements and effectiveness reporting - the aspects of finan- cial information usefulness, [w:] Nowak E., Motoryn R. (red.), Quantitative Methods in Account- ing and Finance, Wyd. UDUFMT, Kijów.
• Kwiecień M., Hasik W., 2009c, Rachunkowość XXI wieku, [w:] Okoń-Horodyńska E. (red.), Przedsiębiorczość jako niewykorzystane źródło sukcesu polskiej gospodarki, VIII Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa.
• Kwiecień M., Hasik.W., 2011, Accounting in 21st century the New concepts of unknown theories, [w:] Nowak E., Motoryn R. (red.), Quantitative Methods in Accounting and Finance, Zeszyty Naukowe Lwowskiej Akademii Handlowej, Lwów.
• Luty Z., 2013, Rachunkowość jako uniwersalne poznanie, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachun- kowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Oficyna Wydaw- nicza SGH, Warszawa.
• Łakomiak A., 2013, O metodzie naukowej (w) rachunkowości, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Łazarowicz E., 2011, Historia powstania księgowości podwójnej i rachunkowości kosztów, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Mączyńska E., 2010, Ordo ustrój równowagi - poszukiwania i prognozy, [w:] Mączyńska E., Pysz P. (red.), Idea Ordo i społeczna gospodarka rynkowa, Biblioteka Myśli Ekonomicznej, PTE, War- szawa.
• Mączyńska E., 2013, Anomiczne podłoże systemu społeczno-gospodarczego, [w:] Mączyńska E. i in., Kryzysy systemowe, PAN, Warszawa.
• Micherda B., Szulc M., 2013, Współczesne uwarunkowania kwantyfikacji współczesnej rachunkowo- ści, [w:] Micherda B., (red.) Współczesne uwarunkowania kwantyfikacji, Difin, Warszawa.
• Niemczyk L., 2013, Rachunkowość aktywów kompetencyjnych i kapitału intelektualnego - nowy dział rachunkowości, Wydawnictwo Pacioli Institute, Rzeszów.
• Nita B., 2013, Teoria uwarunkowań sytuacyjnych w rachunkowości zarządczej, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, Rada Naukowa SKwP, Warszawa.
• Remlein M., Jastrzębski A., 2013, Historyczne uwarunkowania rozwoju funkcji rachunkowości, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski son- daż środowiskowy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Rówińska M., Zadora K., 2013, Bezstronnie o wartości godziwej, Materiały konferencyjne Katedry Rachunkowości Międzynarodowej Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Szczyrk.
• Smejda M., 2009, Teoretyczne koncepcje pomiaru zysku w rachunkowości, [w:] Okoń-Horodyńska E. (red.), Przedsiębiorczość jako niewykorzystane źródło sukcesu polskiej gospodarki, VIII Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa.
• Stępień K., 2013a, Społeczna odpowiedzialność rachunkowości, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Stępień K., 2013b, Stosowanie wielkości szacunkowych a wiarygodność wyceny w rachunkowości, [w:] Micherda B. (red.), Współczesne uwarunkowania kwantyfikacji w rachunkowości, Difin, Warszawa.
• Szychta A., 1996, Teoria rachunkowości Richarda Mattesicha w świetle podstawowych kierunków roz- woju nauki rachunkowości - studium metodologiczne, FRR, Warszawa.
• Szymański K.G., 1984, Kształtowanie się poglądów na ogólną teorię rachunkowości w aspekcie jej struktury logicznej, Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej SKwP, Warszawa.
• Toffler A.H., 1996, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Zysk i S-ka, Poznań.
• Walińska E., 2013, Przychody rozliczane w czasie, w świetle wyniku całościowego, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowisko- wy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Wędzki D., 2013, Użyteczność w teorii sprawozdania finansowego, [w:] Karmańska A. (red.), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Zaorska A., 2001, Piąta fala. Strategiczne aspekty międzynarodowych fuzji i przejęć, Master of Busi- ness Administration, WSPiZ im. L. Koźmińskiego nr 4(51).

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2015.388.13