Harmonizacja prawa polskiego z UE na przykładzie prawa bankowego

• Autorzy: Eliza Marta Kierska-Woźny

Warianty tytułu

Harmonization of Polish Law Towards the Community Law on an Example of the Banking Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Usługi finansowe, w tym bankowe, różnią się istotnie od pozostałych rodzajów usług, gdyż są mocno uzależnione od swobody przepływu kapitału i płatności. Dlatego te usługi poddane zostały odrębnemu reżimowi prawnemu - świadczący je muszą najpierw uzyskać licencję, później ich działalności pozostaje pod nadzorem publicznym, który ma zapewnić legalne i bezpieczne funkcjonowanie na tym rynku. Te dwie kwestie stanowią główne nurty regulacji unijnych, które zmierzają do wyrównania standardów w sektorze bankowym, aby idea jednolitego rynku mogła się urzeczywistnić, tzn. żeby instytucje finansowe mogły działać bez utrudnień na całym obszarze Wspólnoty. (fragment tekstu)

EN

This article presents the history and changes in the Polish banking law, which aim was to harmonize the rules of the Polish banking market with the European Union law changes in the Polish banking law were initiated in 2000, nearly four years before the Polish accession to the European Union. However, one should notice that the process of Polish integration with the EU started much earlier, i.e. on 16th December 1991, on the day of signing the Association Agreement in Brussels. The actual process of the Polish integration with the European Union began in Athens on 8th April 1994, when Poland applied for a membership in the European Union and all Member States have confirmed this proposal at a conference in Essen on 9th-10th December 1994. Polish integration with the European Union is a dynamic continually process. The banking system is also a subject of continuous progress and changes, therefore the banking law has been changed many times, evenafter Poland had become the European Union member and surely it will be a subject of a change in the future. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Usługi bankowe; Prawo bankowe; Ryzyko bankowe; Ryzyko kredytowe; Nadzór bankowy

EN

Banking services; Banking law; Banking risk; Credit risk; Bank supervision

• Czasopismo: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 3
• Strony: 265--282

Twórcy

autor

Eliza Marta Kierska-Woźny

Bibliografia

• Art. 105 ust. 2 pkt 4 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską w wersji Traktatu amsterdamskiego, w: A. Przyborowska-Klimczak, E. Skrzydło-Tefelska, Dokumenty europejskie, t. III, Wyd. Morpol, Lublin 1999, s. 179, powoływanego dalej jako TWE.
• Art. 131 ust. 1 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 a-141 e ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 d ust. 2 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 e ust. 1 pkt. 1-8 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 e ust. 1 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 f ust. 1 pkt. 1-4 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 f ust. 1 pkt. 5 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 f-141 l ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 g ust. 5 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 g ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 l ust. 1 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 141 l ust. 2-3 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 23 ust. 1 ustawy o BFG .
• Art. 3.1 pkt 4, art. 14.3, art. 19 i art. 22 protokołu nr 3 w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, DzUrz. UE nr C 191, 29.07.1992, w: E. Wojtaszek-Mik, C. Mik, Traktaty europejskie, Zakamycze, Kraków 2000, s. 323 i dalsze.
• Art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych, DzU 2002 nr 169 poz. 1385 z późn. zm.
• Art. 3-12 i art. 19 ustawy o BFG.
• Art. 42 ust. 1 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 42 ust. 4 ustawy Prawo bankowe.
• Art. 49-55 (art. 59-66) TWE, s. 134-137.
• Art. 56-60 (art. 73 b-73 g) TWE, s. 136-141.
• Art. 58 ust. 1 lit. b (art. 73 d ust. 1 lit. b) TWE, s. 138-139.
• Art. 6 ust. 1 ustawy Prawo bankowe.
• Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego, Nowa Bazylejska Umowa Kapitałowa II (The New Basel Capital Accord II), Basel 2004.
• Dyrektywa 1987/102/EWG.
• Dyrektywa 2006/48/WG.
• Dyrektywa 2006/49/WG.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1994/19/WG z dnia 30 maja 1994 r. w sprawie systemu gwarantowania depozytów, DzUrz. UE 1994 nr L 135, 01.07.1995, s. 0005.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1997/5/WG z dnia 27 stycznia 1997 r. w sprawie realizacji przez banki zleceń przelewu w obrocie z zagranicą, DzUrz. UE nr L 043, 14.02.1997, s. 25 i dalsze.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1998/26/EC z dnia 19 maja 1998 r. w sprawie niepodważalności rozliczeń w systemach płatności i rozliczeń papierów wartościowych, DzUrz. UE nr L 166, 11.06.1998, s. 45 i dalsze.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1998/31/WG z dnia 22 czerwca 1998 r. zmieniająca dyrektywę Rady 1993/6/EWG w sprawie adekwatności kapitałowej przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych, DzUrz. UE 2000 nr 204, 21.07.2000, s. 98.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1998/33/EC z dnia 22 czerwca 1998 r. zmieniająca art. 12 dyrektywy Rady 1977/780/EWG w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, art. 2, 5, 6, 7, 8 oraz załączniki II i III do dyrektywy Rady 1989/647/EWG w sprawie wskaźnika wypłacalności instytucji kredytowych i art. 2 załącznika II do dyrektywy Rady 1993/6/EWG w sprawie adekwatności kapitałowej przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych, DzUrz. UE 1998 nr L 204, 21.07.1998, s. 29.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1999/93/WG z dnia 13 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnotowych warunków ramowych dotyczących podpisu elektronicznego, DzUrz. UE nr L 013, 19.01.2000, s. 12 i dalsze.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/12/WG z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, DzUrz. UE nr L 126,26.05.2000, s. 0001-0059, powoływana dalej jako dyrektywa 2000/12/WG.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/46/WG z dnia 18 września 2000 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje zajmujące się wydawaniem pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad tymi instytucjami, DzUrz. UE nr L 275, 27.10.2000, s. 39 i dalsze.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/87/WG z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie dodatkowego nadzoru nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń oraz przedsiębiorstwami inwestycyjnymi konglomeratu finansowego i zmieniająca dyrektywy Rady 1973/239/EWG, 1979/267/EWG, 1992/49/EWG, 1992/96/EWG, 1993/6/EWG i 1993/22/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 1998/78/WG i 2000/12/WG (uchylony tylko art. 26), DzUrz. UE 2003 nr L 035, 11.08.2004, s. 0001.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/48/WG z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, DzUrz UE nr L 177, 31.12.2006, s. 0001.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/49/WG z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych, DzUrz. UE nr L 177, 31.12.2006, s. 0201.
• Dyrektywa Parlamentu i Rady 2001/97/WG z dnia 4 grudnia 2001 r. zmieniająca dyrektywę Rady 1991/308/EWG w sprawie uniemożliwienia korzystania z systemu finansowego w celu prania pieniędzy, DzUrz. UE 2001 nr L 344, 28.12.2001, s. 76-77.
• Dyrektywa Rady 1986/635/EWG z dnia 8 grudnia 1986 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych banków w innych instytucjach finansowych, DzUrz. UE nr L 372, 31.12.1990, s. 0001.
• Dyrektywa Rady 1987/102/EWG z dnia 22 grudnia 1986 r., w sprawie ujednolicenia regulacji dotyczących kredytu konsumenckiego w państwach członkowskich, DzUrz. UE nr L 042, 1.01.1990, s. 0048-0053, powoływana dalej jako dyrektywa 1987/102/EEC.
• Dyrektywa Rady 1993/6/EWG z dnia 15 marca 1993 r. w sprawie adekwatności kapitałowej przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych, DzUrz. UE nr L 141, 11.06.1993, s. 0001-0026.
• Fojcik-Mastalska E., Sokalski J., Dyrektywa 2000/12/EC z dnia 20 marca 2000 roku w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, "Prawo Bankowe" nr 7-8, 2000, s. 3-5.
• Gliniecka J., System bankowy w regulacjach polskich i unijnych, Branta, Bydgoszcz-Gdańsk 2004, s. 57-58.
• Gliniecka J., Zasada nadzoru bankowego, w: J. Gliniecka, J. Harasimowicz, Zasady polskiego prawa bankowego i dewizowego, Branta, Bydgoszcz 2000, s. 91-92.
• Grzyb R., Podwyższenie limitu gwarancji ma uspokoić klientów, ale banki w Polsce są bezpieczne - rozmowa z prof. dr hab. Małgorzatą Zaleską, prezes Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, "Gazeta Prawna" 12.11.2008, http://biznes.gazetaprawna.pl/wywiady, 16.03.2009.
• Jakiel T., Rynki i instytucje finansowe po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, s. 1-2, http://mikro.univ.szczecin.pl/bp/pdf/12/4.pdf, 11.03.2010.
• Jurgowska A. M., Prawo bankowe Unii Europejskiej. Licencjonowanie działalności bankowej, Branta, Bydgoszcz-Gdańsk 2003, s. 36-44.
• Kawulski A., Nowelizacja ustawy Prawo bankowe w zakresie przepisów dotyczących nadzoru bankowego- wybrane zagadnienia, w: Nowe regulacje bankowe, NBP, Warszawa 2004, s. 57.
• Komisja Nadzoru Bankowego 1998-2003, NBP, Warszawa 2004, s. 25-26.
• Leśnik I., Nadzór skonsolidowany nad instytucjami kredytowymi, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2003, s. 22.
• Maszczyk R., Kądzielawa A., Dostosowanie przepisów bankowych do wymogów UE - kierunek dobry, ale tempo za szybkie, "Gazeta Bankowa" 1.07.2002, http://www.bankier.pl/wiadomosci/print.html?article_id=379 237, 11.03.2010.
• Rola Narodowego Banku Polskiego w procesie integracji europejskiej, NBP, Warszawa 2003, s. 38.
• Sprawozdanie z działalności NBP w 2006 roku, NBP, Warszawa 2007, s. 53.
• System bankowy w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, NBP, Warszawa 2001, s. 22-31.
• Ustawa o kredycie konsumenckim, DzU 2001 nr 100 poz. 1081 z późn. zm.
• Ustawa o przeciwdziałaniu wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowania terroryzmu, DzU 2004 nr 62 poz. 577 z późn. zm.
• Ustawa Prawo dewizowe, DzU 2002 nr 141 poz. 1178 z późn. zm.
• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, tekst jedn., DzU 2005 nr 1 poz. 2 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, tekst jedn., DzU 2007 nr 70 poz. 474 z późn. zm., powoływana dalej jako ustawa o BFG.
• Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu, DzU 2004 nr 62 poz. 577 z późn. zm., powoływana dalej jako ustawa o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu.
• Ustawa z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim, DzU 2001 nr 100 poz. 1081 z późn. zm., powoływana dalej jako ustawa o kredycie konsumenckim.
• Ustawa z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym, DzU 2006 nr 157 poz. 1119 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 26 stycznia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe, DzU 2007 nr 42 poz. 272 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe, DzU 2002 nr 141 poz. 1178 z późn. zm., powoływana dalej jako ustawa Prawo dewizowe.
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, tekst jedn., DzU 2002 nr 72 poz. 665 z późn. zm., powoływana dalej jako ustawa Prawo bankowe.
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych, tekst jedn., DzU 2003 nr 99 poz. 919 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, DzU 2000 nr 119 poz. 1252 z późn. zm., powoływana dalej jako ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych.
• Ustawa z dnia 7 lipca 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, DzU 2000 nr 119 poz. 1252 z późn. zm.
• Znowelizowana ustawa z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz zmianieinnych ustaw, DzU 2001 nr 111 poz. 1195 z późn. zm.