Patologie w obszarze funkcjonowania ludzi w organizacji : (analiza porównawcza wybranych aspektów)

• Autorzy: Alicja Winnicka-Wejs

Warianty tytułu

Pathologies functioning of people with organization : (comparative analysis of selected aspects)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono wybrane patologie w obszarze funkcjonowania ludzi w organizacji, mające postać systematycznych i długotrwałych działań: pracoholizm, wypalenie zawodowe i mobbing. Określono ich indywidualne, organizacyjne i zewnętrzne uwarunkowania, uwzględniając różnice w ich genezie. Scharakteryzowano pracoholizm, wypalenie zawodowe, mobbing w kontekście deprecjacji kapitału ludzkiego, podając przykłady negatywnego wpływu na poszczególne jego składowe: wiedzę, zdolności i umiejętności, zdrowie, motywację, postawę, wartości. Ponadto dokonano egzemplifikacji działań prewencyjnych w ramach funkcji gospodarowania kapitałem ludzkim. (abstrakt oryginalny)

EN

The article discusses selected pathologies in functioning of people in an organization: workaholism, professional burnout and mobbing, which are systematic and long-term activities. Individual, organizational and external conditioning of the abovementioned pathologies is determined, taking into account their differences. Workaholism, professional burnout and mobbing are characterized within the context of depreciation of human capital, giving examples of negative impact on its individual components: expertise, skills and abilities, health, motivation, attitude and values. Additionally, exemplification of preventive actions within the scope of human capital management have been presented. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Psychologia organizacji; Wypalenie zawodowe; Mobbing; Kapitał ludzki; Pracoholizm; Patologia organizacji

EN

Psychology of organisation; Professional burnout; Mobbing; Human capital; Workaholism; Organisation pathology

• Czasopismo: Edukacja Ekonomistów i Menedżerów : problemy, innowacje, projekty
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 4 (34)
• Strony: 45--60

Twórcy

autor

Alicja Winnicka-Wejs

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Deary, I., Blenkin, H., Agius, R., Endler, N., Zealley, H., Wood, R., 1996, Models of job-related stress and personal achievement among consultant doctor. British Journal of Psychology, 87, 3-29.
• Dudek, B. red.) (2011, Społeczne, psychologiczne i zdrowotne skutki pracoholizmu, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Frąszczak, A., 2002, Pracoholizm. W: M. Strykowska (red.), Współczesne organizacje - wyzwania i zagrożenia. Perspektywa psychologiczna, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 211-234.
• Girardi, P., Monaco, E., Prestigiacomo, C., Talamo, A., Ruberto, A., Tatarelli, R., 2007, Personality and psychopatological profiles in individuals exposed to mobbing. Violence and Victims, 22(2), 172-188.
• Golińska, L., 2008, Pracoholizm. Uzależnienie czy pasja, Warszawa: Difin.
• Guerreschi, C., 2010, Nowe uzależnienia, Kraków: Wydawnictwo Salwator.
• Hornowska, E., Paluchowski, W.J., 2007, Praca - skrywana obsesja. Wyniki badań nad zjawiskiem pracoholizmu, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Janowska, Z. red.) (2008, Dysfunkcje i patologie w sferze zarządzania zasobami ludzkimi. T. 2, Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• Kahill, S., 1988, Symptoms of Professional burnout: a review of the emperical evidence. Canadian Psychology, 29(3), 284-297.
• Kalinowski, M., Czuma, I., Kuć, M., Kulik, A., 2005, Praca. Uzależnienia, fakty i mity. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Kieżun, W., 2008, Elementy klasycznej teorii patologii organizacyjnej. W: Z. Janowska (red., Dysfunkcje i patologie w sferze zarządzania zasobami ludzkimi. T. 2, Łódź: Wydawnictwo UŁ, 39-51.
• Killinger, B., 2007, Pracoholicy. Szkoła przetrwania, Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
• Korcz, I., 2006, Zespół wypalenia zawodowego. Edukacja antywypaleniowa. W: A. Kusztelak, A. Zduniak (red.), Kształcenie zawodowe w teorii i praktyce edukacyjnej, Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa, 79-92.
• Kozak, S., 2009, Patologie w środowisku pracy. Zapobieganie i leczenie, Warszawa: Difin.
• Kunasz, M., 2010, Gospodarowanie kapitałem ludzkim w organizacji. W: W. Jarecki, M. Kunasz, E. Mazur-Wierzbicka, P. Wiech, Gospodarowanie Kapitałem Ludzkim, Szczecin: Economicus, 187-215.
• Lewicka, D., 2011, Występowanie zjawisk dysfunkcyjnych i patologicznych a efektywność organizacji. W: B. Urbaniak (red.), Efektywność zarządzania zasobami ludzkimi, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 433-458.
• Lewicka, D., 2014, Rola funkcji personalnej w zapobieganiu dysfunkcjom i patologiom.
• W: D. Lewicka (red.), Zapobieganie patologiom w organizacji, Warszawa: PWN, 28-33.
• Leymann, H., 1996, The content and development of mobbing at work. European Journal of Work&Organizational Psychology, 5(2), 165-185.
• Lipka, A., 2013a, Pracoholizm w ujęciu ekonomii behawioralnej i tradycyjnej. W: A. Lipka, S. Waszczak (red.), Pracoholizm w kategorii ekonomii. Studia Ekonomiczne Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 148, 9-28.
• Lipka, A., 2013b, Prewencja pracoholizmu a funkcje gospodarowania kapitałem ludzkim w organizacji. W: A. Lipka, S. Waszczak (red.), Pracoholizm w kategorii ekonomii. Studia Ekonomiczne Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 148, 39-60.
• Lipka, A., Waszczak, S. red.) (2013), Pracoholizm w kategorii ekonomii. Studia Ekonomiczne Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 148.
• Lipka, A., Waszczak, S., Winnicka-Wejs, A., 2013a, Aktywność twórcza a pracoholizm. Jak utrzymać kapitał kreatywności pracowników?, Warszawa: Difin.
• Lipka, A., Winnicka-Wejs, A., Waszczak, S., 2013b, Ryzyko pracoholizmu w małych przedsiębiorstwach. W: Z. Wiśniewski (red.), Zarządzanie zasobami ludzkimi w małych i średnich przedsiębiorstwach, Warszawa: Wolters Kluwer Business, 145-166.
• Poppelreuter, S., 1997, Arbeitssucht. Weinheim: Psychologie Verlag Union.
• Retowski, S., 2003, Pracoholizm - próba teoretycznego zdefiniowania zjawiska. W: B. Wojcieszke, M. Plompa (red.), Osobowość a procesy psychiczne i zachowanie, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 313-342.
• Sęk, H., 2010, Uwarunkowania i mechanizmy wypalenia zawodowego w modelu społecznej psychologii poznawczej. W: H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, Warszawa: PWN, 149-167.
• Sperry, L., 2009, Mobbing and bullying: the influence of individual, work group, and organizational dynamics on abusive workplace behavior. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, 61(3),, 190-201.
• Stocki, R., 2005, Patologie organizacyjne - diagnoza i interwencja, Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
• Strykowska, M. red.) (2007, Funkcjonalne i dysfunkcjonalne zjawiska organizacyjne Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, seria Psychologia i Pedagogika, 138.
• Szpitalak, M., 2012, Wielowymiarowy kwestionariusz oceny pracoholizmu, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Terelak, J., 2001, Psychologia stresu. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Branta.
• Turek, D., 2012, Kontrproduktywne zachowania pracowników w organizacji. Przejawy, uwarunkowania, ograniczanie, Warszawa: Difin.
• Wachowiak, J., 2007, Funkcjonowanie pracowników w sytuacji wymuszonego związania z pracą. W: M. Strykowska (red.), Funkcjonalne i dysfunkcjonalne zjawiska organizacyjne, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, seria Psychologia i Pedagogika, 138, 131-160.
• Wachowiak, J., 2011, Dysfunkcjonalne zachowania pracowników, Warszawa: Difin.
• Wojdyło, K., 2010, Pracoholizm perspektywa poznawcza, Warszawa: Difin.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0010.3416