Przeobrażenia terenów pofortecznych na przykładzie Torunia w świetle koncepcji M.R.G. Conzena

• Autorzy: Magdalena Deptuła

Warianty tytułu

Transformations of the Post-Fortified Areas on the Example of Toruń According to the M.R.G. Conzen Theory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zagospodarowanie terenów dawnych fortyfikacji w krajobrazie miast europejskich obejmuje zwykle reprezentacyjne budowle instytucjonalne i tereny o funkcjach publicznych. Stanowi czytelną strefę będącą świadectwem dawnej potęgi historycznych miasti podkreśla odrębność obszarów pofortecznych w ich strukturze przestrzennej. Tworzy jednocześnie przedłużenie zespołu staromiejskiego oraz zapewnia strefę wypoczynkui rekreacji dla mieszkańców aglomeracji miejskich. Przeobrażenia strefy dawnych fortyfikacji w Toruniu doprowadziły do powstania krajobrazu miejskiego, który można przyrównać do wielu miast europejskich. W artykule, na tle rozwoju nowożytnych fortyfikacji bastionowych w Europie i w Polsce, dokonano charakterystyki rozwoju fortyfikacji miejskich w Toruniu (cz. prawobrzeżnej), analizy ich późniejszych przeobrażeń oraz zagospodarowania w kontekście koncepcji fringebelt M.R.G. Conzena. (abstrakt oryginalny)

EN

The development of the former fortification zones in the urban landscape ofEuropean cities includes usually the representational institutional buildings and areas ofpublic functions. It provides a clear zone which is a testimony of the power of the oldhistoric towns, but also it emphasizes separateness of post-fortification areas in the urbanspatial structure. At the same time the post-fortification development creates anextension of the old town and provides a recreation zone for urban residents.Transformations of former fortifications zone in Toruń led to the creation of the urbanlandscape, which can be compared to many European cities. In the paper, on thebackground of the development of modern bastion fortifications in Europe and Poland,the characteristics of the development of the city's fortifications in Toruń was made(right bank part), as well as analysis of their subsequent transformation and developmentin the context of the concept of fringe belt by M.R.G. Conzen. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Struktura przestrzenna; Przestrzenne zagospodarowanie miasta; Geografia miasta

EN

Spatial structure; Town spatial development; Geography of a city

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 16 Przestrzeń publiczna i sektor usług w małych miastach
• Strony: 57--71

Twórcy

autor

Magdalena Deptuła

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Bartz D., Żelska M., 1977, Ewolucja przestrzenno-funkcjonalna Bydgoskiego Przedmieścia do 1975, "Rocznik Toruński", 12, s. 37-55.
• Biskup M. (red.), 2003, Historia Torunia. W czasach zaboru pruskiego (1793-1920), t. III, cz. I, Toruń.
• Bogdanowski J., 2002, Architektura obronna w krajobrazie Polski. Od BiskupinapoWesterplatte, PWN, Warszawa-Kraków.
• Conzen M.R.G., 1960, Alnwick, Northumberland: a Study in Town-Plan Analysis, Publication,27, Institute of British Geographers, London.
• Conzen M.R.G., 1962, The plan analysis of an English city centre, [w:] Norborg K.(red.), Proceedings of the IGU Symposium in Urban Geography, Gleerup, Lund,s. 383-414.
• Conzen M.R.G., 1969, Glossary of technical terms' in 'Alnwick, Northumberland: a studyin town-plan analysis, Publications 27 (2nd ed.), Institute of British Geographers,s. 123-131.
• Conzen M.R.G., 2004, Thinking about Urban Form: Papers on Urban Morphology,1932-1998, Peter Lang, Oxford.
• Duffy C., 1979, Siege warfare: the fortress in the early modern world, 1494-1660,Routledge and Kegan Paul, London.
• Dybaś B., 1998, Fortece Rzeczypospolitej. Studium z dziejów budowy fortyfikacji stałych w państwie polsko-litewskim w XVII wieku, Toruń.
• Jarczewska M., 2000, Szata roślinna Promenady wrocławskiej w okresie jej świetności i obecnie, [w:] Mitkowska A. (red.), Roślinność miast historycznych (ogrody i parki o strukturalnym znaczeniu dla układów urbanistycznych), Materiały z V konferencji naukowej, Kraków.
• Klein F., 1914, Planty krakowskie, Towarzystwo Ochrony Piękności Miasta i Okolicy, Kraków, s. 18.
• Klupsz L., 2006, Miejsce fortyfikacji we współczesnych aglomeracjach, [w:] Wilkaniec A., Wichrowski M. (red.), Fortyfikacje w przestrzeni miasta, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań.
• Krajnik D., Šćitaroci M.O., Šćitaroci B.B.O., 2008, City fortifications and the form ofEuropean cities, with special reference to Croatia, "Urban Morphology", 12(2).
• Kristjánsdóttir S., 2001, The integration of architectural and geographical concepts inurbanmorphology: preliminary thoughts, [w:] Scheer B.C. (red.), Proceedings of theInternational Seminar on Urban Form, Cincinnati, Ohio, s. 113-115.
• Narębski L., 2004, Forteczny Park Kulturowy Twierdzy Toruń szansą na ochronę obszarową fortyfikacji toruńskich, [w:] Fortyfikacja europejskim dziedzictwem kultury. Forteczne parki kulturowe szansą na ochronę zabytków architektury obronnej, Materiały z konferencji naukowej, Świnoujście 8-10 października 2004, Warszawa.
• Rohrscheidt v. A.M., 2009, Polska: największe muzeum fortyfikacji na wolnym powietrzu w aspekcie rozwoju turystyki kulturowej, "Turystyka Kulturowa", 2.
• Skrzyńska A., 2006, Fortyfikacje w przestrzeni miasta - sukcesja funkcji w układach przestrzennych, [w:] Wilkaniec A., Wichrowski M. (red.), Fortyfikacje w przestrzeni miasta, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań.
• Whitehand J.W.R., 1987, The Changing Face of Cities: A Study of Development Cyclesand Urban Form, Institute of British Geographers, Special Publication 21, Blackwell,Oxford, s. 76-94.
• Whitehand J.W.R., 1988, Urban fringe belts: development of an idea, "Planning Perspectives",3, s. 47-58.
• Whitehand J.W.R., 2001, British urban morphology: the Conzenian tradition, "UrbanMorphology", 5, s. 103-109.
• Whitehand J.W.R., Morton N.J., 2006, The fringe-belt phenomenon and socio-economicChange, "Urban Studies", 43(11), s. 2047-2066.
• Wilkaniec A., Wichrowski M. (red.), 2006, Fortyfikacje w przestrzeni miasta, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań.

Identyfikatory

DOI

11089/11057