Przygotowanie nauczycieli akademickich do prowadzenia zajęć dydaktycznych - możliwość wsparcia i przykłady dobrych praktyk

• Autorzy: Anna Sajdak

Warianty tytułu

The Preparation of Academics for Teaching Classes - Possibilities of Support and Examples of Good Practice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autorka porusza w artykule problem systemowego przygotowywania nauczyciela akademickiego do prowadzenia zajęć ze studentami oraz wspierania jego rozwoju w roli nauczyciela. Część uczelni wprowadziło dla tzw. młodej kadry obligatoryjne kursy przygotowania dydaktycznego, inne postawiły na dobrowolność udziału w różnych formach kształcenia, a znacząca część stoi dopiero przed dylematem, jak takie wsparcie zorganizować. Pomocne w projektowaniu działań może być zapoznanie się z różnorodnymi, sprawdzonymi rozwiązaniami, które są świadectwem tzw. dobrych praktyk. W artykule zostaną przedstawione propozycje, które są wynikiem pogłębionych studiów autorki nad teorią i praktyką dydaktyki akademickiej w Polsce i w Niemczech. Opisane poniżej rozwiązania nie mają charakteru specyficznego dla danego typu uczelni. Centra dydaktyki akademickiej na terenie Niemiec rozwinęły się w równym stopniu na uczelniach technicznych, ekonomicznych czy też uniwersytetach klasycznych. Wszystkie one prowadzą działalność wynikającą z osiągnięć interdyscyplinarnych zespołów dydaktyków akademickich skupiających pedagogów, psychologów, dydaktyków przedmiotowych danej dyscypliny oraz specjalistów od rozwiązań systemowych wprowadzonych na danej uczelni (w tym specjalistów od edukacji zdalnej i technologii informacyjnych). W artykule zostaną przedstawione rozwiązania osadzone głównie w paradygmacie konstruktywistycznym (warsztaty, seminaria, treningi) oraz humanistycznym (co-teaching, coaching, superwizja, grupy superwizyjne).(abstrakt oryginalny)

EN

In this paper, the author addresses the issues of imperfections related to the systemic preparation of academics for teaching classes as well as fostering the development of academics as educators. Some higher education institutions have introduced obligatory teaching courses designed for novice staff, others have opted for voluntary participation in various forms of training, while a substantial number of institutions are still facing a dilemma as to the form of support to be organized. When designing a programme of activities, it may be advisable to explore some previously tested solutions which represent so-called "good practice". The paper presents certain proposals which are the result of the author's in-depth studies on the theory and practice of academic teaching in Poland and Germany. The solutions described in the article are not specific to any given type of higher education institution. Academic teaching centres in Germany have been developed equally in technical, economic and traditional universities. Their activities are based on the achievements of interdisciplinary teams of academics; including pedagogues, psychologists, teachers of specific disciplines, and specialists in systemic solutions introduced at a given university (including distance teaching specialists and IT specialists). The article will present solutions located mainly within the constructivist (workshops, seminars, training sessions) and humanistic (co-teaching, coaching, supervision, supervisory groups) paradigms.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Nauczyciele; Kompetencje; Dydaktyka

EN

Teachers; Competences; Didactics

• Czasopismo: Studia Oeconomica Posnaniensia
• Rocznik: 2015
• Tom: 3
• Numer: nr 5
• Strony: 7--27

Twórcy

autor

Anna Sajdak

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Arbeitsgruppe Hochuldidaktische Weiterbildung an der Albert-Ludwigs-Universität Freiburg, 1998 (Heft 1-7), 2000 (Heft 8-10), Besser Lehren. Praxisorientierte Anregungen und Hilfen für Lehrende in Hochschulen und weiterblidung, Deutscher Studium Verlag, Weinheim.
• Arnold, E., Bos, W., Koch, M., Koller, H.-Ch., Leutner-Ramme, S. (Hg.), 1997, Lehren und Lernen. Ergebnisse aus einer Projekt zur hochschuldidaktischen Qualifizierung des akademischen Mittelbaus, Waxmann Verlag, New York München Berlin.
• Auferkorte-Michaelis, N., Ladwig A., Stahr, I. (Hg.), 2010, Hochschuldidaktik für Lehrpraxis. Interaktion und Innowation für Studium und Lehre an der Hochschule, (Hrsg.), Verlag Barbara Budrich, Opladen & Farmington Hills, MI.
• Barr, R.B., Tagg, J., 2000, From Teaching to Learning. A New Paradigm for Undergraduate Education, w: DeZure, D. (ed.), Learning from Change. Landmarks in Teaching and Learning in Higher Education from Change Magazine, 1969-1999, American Association For Higher Education, Kogan Page, London.
• Bartscherer, H.-C., 1999, Lehren lernen. PROLEHRE - das Habilitanten-ausbildungsprogramm der TU München für die Hochschullehre, w: Handbuch Hochschullehre I 2.10, s. 1-16.
• Bauman, T., 2003, Dydaktyka szkoły wyższej, w: Pilch, T. (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. I, Warszawa.
• Bauman, T., 2006, Dydaktyka szkoły wyższej - ujęcie dyscyplinarne, w: Szerląg, A., (red.), Problemy edukacji w szkole wyższej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Blümcke, K., 2001-2002, Formate Hochschuldidaktischer Angebote, Journal Hochschuldidaktik, Wintersemester.
• Böss-Ostendorf, A., Senft, H., 2010, Einführung in die Hochschul-Lehre. Ein Didaktik-Coach, Verlag Barbara Budrich, Opladen & Farmington Hills, MI.
• Brudnik, E., Moszyńska, A., Owczarska, B., 2003, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Oficyna Wydawnicza Nauczycieli, Kielce.
• Czerska, B., 2004, Metoda warsztatowa w kształceniu pedagogów i nauczycieli, w: Skulicz, D. (red.), W poszukiwaniu modelu dydaktyki akademickiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Dany, S., 2007, Start in die Lehre. Qualifizierung von Lehrenden für den Hochschulalltag, LIT Verlag, Berlin.
• Hejwosz, D., 2010, Edukacja uniwersytecka i kreowanie elit społecznych, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• http://ec.europa.eu/education/higher-education/doc/modernisation_en.pdf.
• http://www.jakosc.uj.edu.pl/dzialania/warszaty.
• Löhmer, C., 2000, Coaching für Lehrende! Ein neuer Weg hochschuldidaktischer Weiterbildung, Handbuch Hochschullehre, I 2.14.
• Malewski, M., 2010, Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
• Palka, S., 2007, Aktualne tendencje w dydaktyce akademickiej, w: Skulicz, D. (red.), W poszukiwaniu modelu dydaktyki akademickiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Pfäffli, B., 2005, Lehren an Hochschulen. Eine Hochschuldidaktik für Aufbau von Wissen und Kompetenzen, Haup Verlag, Bern-Stuttgard-Wien.
• Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 września 2011 roku w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich, DzU., nr 196, poz. 1197.
• Sajdak, A., 2013, Paradygmaty kształcenia studentów i wspierania rozwoju nauczycieli akademickich. Teoretyczne podstawy dydaktyki akademickiej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Stahr, I., 2009, Academic Staff Development: Entwicklung von Lehrkompetenz, w: Schneider, R., Szczyrba, B., Welbers, U., Wildt, J. (Hg.), Wander der Lehr- und Lernkulturen, Bielefeld.
• Tiberius, V., 2011, Hochschuldidaktik der Zukunftforschung, WS Verlag für Socialwissenschaften, Spronger Fachmedien, Wiesbaden.
• Wildt, J., Encke, B., Blümcke, K. (Hg.), 2003, Professionalisierung de Hochschuldidaktik. Ein Beitrag zur Personalentwickulng an Hochschulen, W.Bertelsmann Verlag, Bielefeld.
• www.hdz-bawue.de.