Determinanty efektywności przedsiębiorstw w obszarze kreowania wartości

• Autorzy: Jarosław Kaczmarek

Warianty tytułu

The Determinants of Corporate Effectiveness in the Area of Value Creation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel - Postrzegając efektywność w ujęciu mikro- i makroekonomicznym oraz przyjmując pomnażanie wartości jako jej miarę, badaniu poddano dwa procesy ją kształtujące: kreowania wartości przynależnej właścicielom przedsiębiorstwa oraz tworzenia wartości dodanej transmitowanej do systemu ekonomicznego. Analizowaną strukturą jest mezostruktura gospodarki - jej elementami są działy PKD utworzone z całości, jakimi są przedsiębiorstwa. Metodologia badania - Wykorzystana została czynnikowa analiza długich szeregów czasowych wartości zdefiniowanych miar efektywności, miara rozproszenia obiektów oraz ocena pozycji rangowej i jej zmienność jako podstawa klasyfikacji. Badanie objęło także współzależności współczynnika zagęszczenia obiektów i miar efektywności. Wynik - Weryfikacji podlegało pięć hipotez cząstkowych, prowadzących do rewizji hipotezy głównej: w rozwoju przedsiębiorstw mezostruktury gospodarki ocenianym miarą efektywności w postaci kreowania wartości przynależnej właścicielom (stopa zwrotu z kapitału własnego), wynik finansowy jako stymulanta jest czynnikiem dominującym. Z punktu widzenia tworzenia wartości dodanej (składowej produktu krajowego), oddziałując na destymulantę w postaci wskaźnika zatrzymania wartości, jako czynnik wiodący wynik ten ogranicza jej stopę. Oryginalność/wartość - Badania mikro- oraz mezoekonomiczne pełnej zbiorowości przedsiębiorstw są rzadkie, nawet unikatowe. Czynnikami ograniczającymi ich prowadzenie są dostęp, zakres i złożoność danych liczbowych opisujących i charakteryzujących badane obiekty i struktury. Prezentowane wyniki badań bazują na obserwacji ponad 1 mln obiektookresów - przedsiębiorstw analizowanych w latach 1990-2013 w siedmiowymiarowej przestrzeni wyznaczonej miernikami finansowymi (zbiór pełny). (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose - Adopting a micro- and macroeconomic approach to effectiveness, and treating value creation as its measure, the author investigates two processes: creating value belonging to company owners and creating value added, transmitted to an economic system. The paper analyses the economy's mezostructure composed of PKD sections (Classification of Business Activities), created on the basis of whole entities - companies. Design/methodology/approach - The analysis is based on the factor analysis of the long time series of the defined values of effectiveness measures, object dispersion measures, and assessments of ranging positions and their changeability as a basis for classification. Also, the analysis focuses on correlations between the object density coefficient and effectiveness measures. Findings - The author verifies five partial hypotheses which lead to the main hypothesis: the financial result as a stimulant is a dominant factor in the development of the economic mezostructure's companies, assessed by the effectiveness measure in the form of creating value belonging to owners (Return on Equity). From the perspective of value added creation (a component of the domestic product), the financial result as a dominant factor, affecting the destimulant - the value hindering coefficient - reduces its rate. Originality/value - Micro- and mezoeconomic research studies of the whole group of companies are quite rare, even unique. The factors that hinder such research include the accessibility, scope and complexity of data which describe and characterise specific objects and structures. The presented results are based on the observations of more than one million object-periods - the companies analysed in 1990-2013, in 7-dimensional space defined by financial measures (whole set). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Efektywność; Kreowanie wartości przedsiębiorstwa

EN

Effectiveness; Creating company's value

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 73 Ryzyko, zarządzanie, wartość
• Strony: 189--200

Twórcy

autor

Jarosław Kaczmarek

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Chomątowski S. (1993), Dynamika rozwoju a efektywność systemów przemysłowych, Zeszyty Naukowe nr 115, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków, s. 85.
• Copeland T., Koller T., Murrin J. (1997), Wycena: mierzenie i kształtowanie wartości firm, WIG-Press, Warszawa, s. 20-27.
• Cwynar A., Cwynar W. (2002), Zarządzanie wartością spółki kapitałowej. Koncepcje, systemy, narzędzia, FRRwP, Warszawa, s. 77-274.
• Dudycz T. (2005), Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa, s. 35-36.
• Fijorek K., Kaczmarek J., Kolegowicz K., Krzemiński P. (2014), Bankruptcy Risk Assessment - A Microeconomic Perspective, w: The Rapid Response Instrument to Bankruptcy Risk in the Non-Financial Sector. Design and Implementation, red. P. Boguszewski, PARP, Warszawa, s. 117-132.
• Gołębiowski G., Szczepankowski P. (2007), Analiza wartości przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa, s. 7.
• Kaczmarek J. (2012), Mezostruktura gospodarki Polski w okresie transformacji. Uwarunkowania, procesy, efektywność, Difin, Warszawa, s. 59-137.
• Kaczmarek J. (2014), Measurement of Creating Corporate Value for Shareholders - Development of Measurements and Improvement of Management Competence and Skills, "Polish Journal of Management Studies" vol. 9/2014, s. 72-73.
• Lange O. (1968), Całość i rozwój w świetle cybernetyki, PWN, Warszawa, s. 9.
• Leśkiewicz Z. (1990), Paradygmat racjonalności w gospodarowaniu, Wyd. Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 97.
• Machaczka J. (2003), Wybory strategiczne w procesie rozwoju przedsiębiorstwa, ZN nr 613, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków, s. 27.
• Metody wyceny przedsiębiorstw: zarys teorii a praktyka (2000), red. D. Zarzecki, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin, s. 11.
• Nalepka A. (1999), Restrukturyzacja przedsiębiorstw. Zarys problematyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków, s. 11.
• Olsen E. (2003), Rethinking Value-Based Management, "Handbook of Business Strategy" nr 4, s. 286-301.
• Osbert-Pociecha G. (2007), Relacja między efektywnością a elastycznością organizacji, w: Efektywność - rozważania nad istotą i pomiarem, red. T. Dudycz, Ł. Tomaszewicz, Zeszyty Naukowe nr 1183, Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu, Wrocław, s. 340.
• Rappaport A. (2000), Wartość dla akcjonariuszy. Poradnik menedżera i inwestora, WIG-Press, Warszawa, s. 60-66.
• Sapijaszka Z. (1997), Restrukturyzacja przedsiębiorstwa. Szanse i ograniczenia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 14.
• Szczepankowski P. (2007), Wycena i zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 131.