Pracujący biedni w Polsce - definicja, główne przyczyny, zjawiska powiązane

• Autorzy: Wojciech Goleński

Warianty tytułu

Working Poor in Poland : Definiction, Main Reasons and Related Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł podejmuje kwestię operacjonalizacji pojęcia biednych pracujących (working poor) oraz wskazuje podstawowe przyczyny tego zjawiska w Polsce. Jest to możliwe poprzez przedstawienie podstawowych sposobów mierzenia ubóstwa oraz form zatrudnienia funkcjonujących w prawie krajowym. Jak dowodzą dostępne badania, to niekorzystne zjawisko determinowane jest na poziomie makro, m.in. serwicyzacją gospodarki, kryzysem czy uelastycznieniem rynku pracy. Z kolei na poziomie mikro związane jest z przyczynami bardziej złożonymi niż jedynie niskie zarobki. Ponadto bieda osób pracujących jest zjawiskiem związanym z ogólną tendencją do prekaryzacji zatrudnienia w tzw. junk jobs na podstawie tzw. umów śmieciowych.(abstrakt oryginalny)

EN

This article offers an operationalization of working poor and analyses the main causes of this phenomenon in Poland. To this end, it presents the basic approaches to the measurement of poverty and lists the various employment arrangements applicable under the national law. As the available research results show, the phenomenon of working poor is determined at the 'macro' level by, among other things, servicing of the economy, the economic crisis or by the jobs market becoming more flexible. On the other hand, at the 'micro' level, it is related to causes more complex than just low income. Additionally, the poverty of those in employment is closely related to the tendency towards precarious employment in the so-called "junk jobs" or "junk contracts". (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zatrudnienie; Wynagrodzenie godziwe; Ubóstwo

EN

Employment; Fair remuneration; Poverty

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 2
• Strony: 16--21

Twórcy

autor

Wojciech Goleński

• Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Opolu

Bibliografia

• Bednarski M. (2012), Zatrudnienie na czas określony. Perspektywa pracodawców, w: M. Bednarski, K.W. Frieske (red.), Zatrudnienie na czas określony w polskiej gospodarce. Społeczne i ekonomiczne konsekwencje zjawiska, IPiSS, Warszawa.
• Bednarski M., Frieske K.W., red. (2012), Zatrudnienie na czas określony w polskiej gospodarce. Społeczne i ekonomiczne konsekwencje zjawiska, IPiSS, Warszawa.
• Berlińska D. (2010), Od długotrwałego bezrobocia do wykluczenia społecznego, w: M. Korzeniowski (red.), Problem pracy: między szansami i zagrożeniami, Uniwersytet Opolski, Opole.
• Brynin M. (2002), Overqualification in employment, "Work, employment and society" 16(4).
• CBOS (2008), Pracujący biedni. Komunikat z badań, Warszawa, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2008/K_182_08.PDF [dostęp 20.01.2014].
• Crettaz E., Bonoli B. (2010), Why some Workers poor? The mechanisms that produce working poverty in comparative perspective, The University of Edinburgh, Edinburgh.
• Duszczyk M. (2010), Working poor - "pracujący biedni" na świecie i w Polsce, w: R. Szarfenberg, C. Żołędowski, M. Theiss (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne perspektywa poznawcza, IPS UW, Warszawa.
• Elastyczne formy zatrudnienia - skutki społeczne i ekonomiczne. Raport końcowy (2013), Obserwatorium Dolnośląskiego Rynku Pracy i Edukacji, Wrocław.
• Eurofound (2004), Working poor In the European Union, Luxemburg.
• Eurofound (2010), Working poor in Europe, Dublin, http://www.eurofound.europa.eu/pubdocs/2010/25/en/1/EF1025EN.pdf [dostęp 20.01.2014].
• Golinowska S. (1996), Badania nad ubóstwem. Założenia i metoda. w: S. Golinowska (red.), Polska bieda. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
• GUS (2012), Ubóstwo w Polsce w 2011 r. (na podstawie badań budżetów gospodarstw domowych), Warszawa, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/WZ_ubostwo_w_polsce_2012.pdf [dostęp 12.08.2013].
• GUS (2013), Jakość życia, kapitał społeczny, ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Warszawa.
• Kiersztyn A. (2012), Analiza ekonomicznych konsekwencji zatrudnienia na czas określony dla jednostek i gospodarstw domowych. w: M. Bednarski, K.W. Frieske (red.), Zatrudnienie na czas określony w polskiej gospodarce. Społeczne i ekonomiczne konsekwencje zjawiska, IPiSS, Warszawa.
• Kozek B. (2012), Osoby młode, w: B. Kozek, D. Szwed, B. Maciejewska (red.), Zielony Nowy Ład społeczny, GEF, Fundacja im. Heinricha Bölla, Warszawa.
• Kozek W., Kubisa J., Ostrowski P. (2005), Bliżej junk job niż woorking poor. Niskokwalifikowana niskopłatna praca w usługach w Polsce, "Polityka Społeczna", nr 10.
• Kryńska E. red., (2003), Elastyczne formy zatrudnienia i organizacji pracy a popyt na pracę w Polsce, IPiSS, Warszawa.
• Lis M., Potoczna M. (2013), Praca a nierówności i ubóstwo, w: M. Bukowski, I. Magda (red.), Zatrudnienie w Polsce 2011. Ubóstwo a praca, MPiPS, Warszawa.
• Lister R. (2007), Bieda, tłum. A. Stanaszak, Sic, Warszawa.
• Muster R. (2012a), Pracujący biedni na rynku pracy. Procesy uelastycznienia zatrudnienia a zjawisko pauperyzacji pracowników, "Studia Socjologiczne" 3(206).
• Muster R. (2012b), Elastyczne formy pracy w opiniach pracowników nieetatowych, "Opuscula Sociologica", nr 1.
• PIP (2013), Formy zatrudnienia. Poznaj swoje prawa w pracy, http://www.pip.gov.pl/html/pl/wydawn/pdf/formy_zatrudnienia.pdf [dostęp 10.09.2013].
• Polska 2030. Wyzwania rozwojowe (2007), Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.
• Poławski P. (2012), Prekariat: stabilizacja w gorszym segmencie rynku pracy, w: M. Bednarski, K.W. Frieske (red.), Zatrudnienie na czas określony w polskiej gospodarce. Społeczne i ekonomiczne konsekwencje zjawiska, IPiSS, Warszawa.
• Sen A. (2000), Social Exclusion, Asian Development Bank, Manila.
• Smoczyński W. (2011), Prekariusze wszystkich krajów, "Polityka.pl" [online] 16.09, http://www.polityka.pl/swiat/analizy/1519162,1,prekariat-mlodzi-bez-perspektyw-nowa-klasa-spoleczna.read [dostęp 07.11.2013].
• Standing G. (2011), The Precariat: The New Dangerous Class, Bloomsbury Academic, London.
• Sytuacja życiowa rodzin wielodzietnych, korzystających z pomocy społecznej w woj. opolskim (2011), Obserwatorium Integracji Społecznej ROPS w Opolu, Opole.
• Szarfenberg R. (2012), Pęczniejący prekariat. Z dr. hab. R. Szarfenbergiem rozmawia Krystyna Hanyga, [online] 29.09. http://www.sprawynauki.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=230:prekaryzacja-w-ofensywie-&catid=301&Itemid=30 [dostęp 07.11.2013].
• Wójcik-Żołądek M. (2013), Bieda pracujących. Zjawisko working poor w Polsce, "Studia BAS" 4(36).
• Zagrożenie ubóstwem wśród osób pracujących w województwie podlaskim (2013), WUP w Białymstoku, Podlaskie Obserwatorium Polityki Społecznej, Białystok.
• Zalewski D. (2012), Zbiorowe stosunki pracy z perspektywy zatrudnienia na czas określony, w: M. Bednarski, K.W. Frieske (red.), Zatrudnienie na czas określony w polskiej gospodarce. Społeczne i ekonomiczne konsekwencje zjawiska, IPiSS, Warszawa.