Nadzór w firmie rodzinnej : przegląd pierwszych doświadczeń polskich firm rodzinnych

• Autorzy: Izabela Koładkiewicz

Warianty tytułu

Family Business Governance : the First Observations from the Polish Family Firms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu była ocena rozwoju struktur systemu nadzoru (family business governance) w polskich firmach rodzinnych oraz określenie przydatności wykształconych do tej pory jego struktur na poziomie rodziny (podsystem zarządzania rodziną) i na poziomie firmy (podsystem nadzoru korporacyjnego). Ocena została dokonana na podstawie wyników badań przeprowadzonych w 2013 roku w 20 firmach rodzinnych. Przeprowadzone badania miały charakter badań jakościowych, a wykorzystaną techniką pozyskania danych był wywiad. W badaniach uczestniczyli przede wszystkim przedstawiciele pierwszej i drugiej generacji z rodzin właścicieli badanych firm (39 respondentów). Otrzymane wyniki badań wskazują, że stopień zaawansowania procesu tworzenia struktur systemu nadzoru w badanych firmach rodzinnych nie był duży. O tej ocenie decyduje wykorzystanie najprostszego mechanizmu w podsystemie zarządzania rodziną (family governance) w postaci spotkań rodziny, które cechował niski stopień rozwoju wyrażający się m.in. brakiem ich sformalizowania. Z kolei rada nadzorcza jako główny element podsystemu nadzoru korporacyjnego była obecna jedynie w 6 na 20 badanych firm rodzinnych. Oceniając przydatność stworzonych do tej pory struktur systemu nadzoru w badanych firmach rodzinnych, należy stwierdzić, że dotychczasowe doświadczenia przedstawicieli starszego i młodszego pokolenia potwierdziły pozytywny wkład wnoszony przez spotkania rodziny, z kolei przydatność rady nadzorczej została oceniona jako niska. (abstrakt oryginalny)

EN

The objective of this article was the assessment of the level of development of the family governance system in Polish family firms as well as of the usefulness of its established structures on a family level (family governance subsystem) and the company level (corporate governance subsystem). The assessment was made on the basis of the results received from research conducted on twenty Polish family firms in 2013. The conducted research was qualitative in character. The technique used for gathering data was the interview. Thirty-nine representatives of the older and younger generation from the examined owner families took part in the research. Received data indicate that the level of progress of the process of establishing family business governance structures in the researched family businesses was not particularly high. Such an evaluation is supported by the use of only the simplest mechanism in the family governance subsystem-family meetings-characterized by a low level of development expressed in a lack of formalization. In its turn, the main element of the corporate governance subsystem-the supervisory board-was present in only six of the 20 examined family companies. In assessing the usefulness of family business governance structures developed up to now, the current experience of the examined representatives of the older and younger generations have confirmed the positive input of family meetings, however the usefulness of supervisory boards was assessed as low. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwo rodzinne; Ład korporacyjny; Rada nadzorcza

EN

Family-owned business; Corporate governance; Supervisory board

• Czasopismo: Zarządzanie i Finanse
• Rocznik: 13 (2015)
• Numer: nr 1
• Strony: 165--180

Twórcy

autor

Izabela Koładkiewicz

• Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

Bibliografia

• Aronoff C. G., Ward J. L. (2011), Family Business Governance: Maximizing Family and Business Potential, A Family Business Publication, Palgrave Macmillan, New York.
• Aronoff C. E., McClure S. L., Ward J. L. (2003), Succession: The Final Test of Greatness, Family Enterprise Publishers, Marietta, Georgia.
• Bammens Y., Voordeckers W., Van Gils A. (2008), Boards of Directors in Family Firms: A Generational Perspective, "Small Business Economy", Vol. 31.
• Cadbury A. (2000), Family Firms and Their Governance: Creating Tomorrow's Company from Today's, Efon Zehnder International, Great Britain.
• Carlock R. S., Ward J. L. (2010), When Family Business Are Best: The Parallel Planning Process for Family Harmony and Business Success, Palgrave Macmillan.
• Corbetta G., Salvato C. A. (2004), The Board of Directors in Family Firms: One Size Fits All?, "Family Business Review", No. 17 (2).
• Eisenhardt K. M. (1989), Agency Theory: An Assessment and Review, "Academy Management Review", No. 14 (1).
• Fama E. F. (1980), Agency Problems and Theory of the Firm, "Journal of Political Economy", No. 88 (2).
• Fama E. F., Jensen M. C. (1983), Separation of Ownership and Control, "Journal of Law and Economics", Vol. 26.
• Gallo M. A., Kenyon-Rouvinez D. (2005), The Importance of Family and Business Governance, w: Family Business Key Issues, Kenyon-Rouvinez D., Ward J. L. (red.), Palgrave MacMillan, New York.
• Gersick K. E., Davis J. A., McCollom M. H., Lansberg I. (1997), Generation to Generation: Life Cycles of the Family Business, Harvard Business School Press, Boston.
• Hartley B. B., Griffith G. (2009), Family Wealth Transition Planning; Ad-vising Families with Small Businesses, Bloomberg Press, New York.
• IFC Family Business Governance Handbook, 2008.
• Jaffe D., Davis S. (2010), The Independent Family Business Board, "Family Business" (Winter).
• Koładkiewicz I. (2014), The Family Meeting as a Mechanism of Family Governance: Review of the Experiences of Polish Family Companies, "Management and Business Administration. Central Europe", Vol. 22, No. 3 (126).
• Koładkiewicz I. (2015), Rada nadzorcza w firmach rodzinnych w Polsce -balast czy wartość dodana? Przegląd doświadczeń oraz oczekiwań, "Problemy Zarządzania", Vol. 13, nr 1 (51), t. 2.
• Kowalewska A. (red.) (2009), Firmy rodzinne w polskiej gospodarce -szanse i wyzwania - raport, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
• KPMG Enterprise (2011), Constructing a Family Constitution, KPMG Enterprise Center for Family Business, KPMG LLP.
• Lansberg I. (1999), Succeeding Generations: Realizing the Dream of Family in Business, Harvard Business School Press, Boston, Massachusetts.
• Lewandowska A. (red.) (2013), Kody wartości. Diagnoza sytuacji sukcesyjnej w przedsiębiorstwach rodzinnych w Polsce, Raport, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości PARP, Warszawa.
• Montemerlo D., Ward J. L. (2005), The Family Constitution: Agreements to Secure and Perpetuate Your Family and Your Business, Family Enterprise Publishers.
• Neubauer F., Lank A. G. (1998), The Family Business -Its Governance for Sustainability, Macmillan Press Ltd.
• Ward J. L. (2004), Perpetuating the Family Business, Palgrave Macmillan, New York.