Problem agencji w relacji członkowie zarządów-Skarb Państwa

• Autorzy: Igor Postuła

Warianty tytułu

The Agency Problem between Management Boards Members and the Treasury in Polish State Owned Companies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy problemu agencji w relacji członkowie zarządów-Skarb Państwa w spółkach Skarbu Państwa. Problem ten w tego rodzaju spółkach posiada cechy specyficzne, wynikające z faktu, iż ich głównym bądź jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa. Celem artykułu jest zidentyfikowanie cech specyficznych problemu agencji w relacji członkowie zarządów-Skarb Państwa. Badania przeprowadzone przez autora miały charakter interdyscyplinarny, składały się na nie analiza regulacji prawnych oraz badania ankietowe przeprowadzone wśród członków zarządów i rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa, a także wśród pracowników Ministerstwa Skarbu Państwa nadzorujących spółki. Analiza regulacji prawnych, której wyniki są prezentowane w części 1, służyła wskazaniu, w jaki sposób szczegółowe regulacje prawne odnoszące się do spółek Skarbu Państwa determinują problem agencji w relacji członkowie zarządów-Skarb Państwa. Badania ankietowe, których wyniki są analizowane w części 2, miały z kolei wskazać, jakie są najważniejsze problemy funkcjonowania zarządów spółek Skarbu Państwa oraz jakie są determinanty działań podejmowanych przez członków zarządów. Zarówno analiza regulacji prawnych, jak i badania ankietowe odnosiły się także do kwestii szczegółowej determinującej problem agencji, czyli sposobu wynagradzania członków zarządów spółek Skarbu Państwa i praktycznych implikacji przyjętych rozwiązań prawnych w tym zakresie. (abstrakt oryginalny)

EN

The article concerns the agency problem between management boards members and the Treasury in Polish State Owned Companies. The agency problem in this kind of companies has its own specificities that result from the fact that the Treasury is their sole or major shareholder. The purpose of the article is to identify these specificities. The research is multidisciplinary, comprising an analysis of legal regulations and a survey carried out among members of management and supervisory boards of state-owned companies and among officials of the Ministry of Treasury supervising these companies. The regulation analysis's purpose, which results are presented in Chapter 1, was to indicate, how the regulation affects the agency problem between management boards members and the Treasury. The survey results, analyzed in Chapter 2, were to identify the problems of functioning of management boards and indicate the determinants of management boards members' actions. Both regulation analysis and the survey regarded the problem of management boards members remuneration that also determines the agency problem.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Skarb Państwa; Zarząd; Relacje organizacyjne

EN

State Treasury; Board of directors; Organizational relationships

• Czasopismo: Zarządzanie i Finanse
• Rocznik: 13 (2015)
• Numer: nr 1
• Strony: 199--219

Twórcy

autor

Igor Postuła

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Aharoni Y. (1981), Managerial discretion, w: State Owned Enterprise in Western Economies, Vernon R. i Aharoni Y. (red.), Croom Helm, London.
• Anastassopoulos J. P. (1981), The French experience: conflict with government, w: State Owned Enterprise in Western Economies, Vernon R. i Aharoni Y. (red), Croom Helm, London.
• Andreff W. (2006), Privatization and Corporate Governance In Transition Countries: Quantitive Success and Qualitative Failure, w: Corporate governance and globalization, Vol. 2 Development and Regulation, Clarke T. i Dela Rama M. (red.), SAGE Publications Ltd, London.
• Ayub M. A., Hegstad S. O. (1986), Public Industrial Enterprises: Determi-nations of Performance, "World Bank Research Observer", Vol. 2, No. 1.
• Boubakri N., Cosset J., Saffar W. (2008), Political connections of newly privatized firms, "Journal of Corporate Finance", Vol. 14.
• Claessens S., Feijen E., Laeven L. (2008), Political connections and preferential access to finance: the role ofcampaign distributions, "Journal of Financial Economics", Vol. 88.
• Clarke T. (2004), Introduction: Theories of Governance - Reconceptualizing Corporate Governance Theory After the Enron Experience, w: Theories of Corporate Governance, The philosophical foundations of corporate governance, Clarke T. (red.), Routledge, London and New York.
• Daily C. M., Dalton D., Cannella A. (2003), Corporate governance: decades of dialogue and data, "Academy of Management Review", Vol. 28.
• Eisenhardt K. M. (1989), Agency Theory: An Assessment and Review, "The Academy Management Review", Vol. 14, No. 1.
• Faccio M. (2006), Politically connected firms, "American Economic Review", Vol. 96.
• Fan J., Rui O., Zhao M. (2008), Public governance and corporate finance: evidence from corruption cases, "Journal of Comparative Economics", Vol. 36.
• Fisman R. (2001), Estimating the value of political connections, "American Economic Review", Vol. 91.
• Goldman E., Rochol J., So J. (2009), Do politically connected boards affect firm value?, "Review of Financial Studies", Vol. 22.
• Hafis T., Koenig C. (1988), The State -SOE relationship: some patterns, "Journal of Management Studies", Vol. 25, No. 3.
• Jensen M. C., Meckling W. H. (1976), Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure, "Journal of Financial Economics", Vol. 3, No. 4.
• Jensen M. C., Smith C. W. Jr. (1985), Stockholder, manager and creditor interests: Applications of agency theory, w: Recent advances in corporate finance, Altman E., Subrahmanyam M. G. (red.), Dow-Jones Irwin, Homewood.
• Kirkpatrick C. (1988), The UK Privatization Model: Is IT Transferable To Developing Countries, w: Privatization in the UK, Ramanadham V. V. (red.), Routledge, London.
• Lamont D. F. (1979), Foreign State Enterprise in Western Economies, Basic Books, New York.
• Mesjasz Cz. (2011), Ład (nadzór) korporacyjny. Geneza, definicje i podstawowe problemy, w: Ład korporacyjny. Podręcznik akademicki, Dobija D., Koładkiewicz I. (red.), Wolters Kluwer, Warszawa.
• Okhmatovskiy I. (2010), Performance implications of ties to the government and SOEs: a political embeddedness perspective, "Journal of Management Studies", Vol. 47, No. 6.
• Postuła I. (2013), Nadzór korporacyjny w spółkach Skarbu Państwa, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Postuła I. (2014), Interes publiczny jako cel lub determinanta celów spółek Skarbu Państwa, "Studia Prawno Ekonomiczne", t. 92.
• Quian Y. (1996), Enterprise reform in China: agency problems and political control, "Economics of Transition", Vol. 4, No. 2.
• Rudolf S. (2011), Oportunizm i próby jego ograniczania w nadzorze korporacyjnym, "Master of Business Administration", No. 3.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 1992 roku, III CZP 140/91, LexPolonica nr 296006, OSNCP 12/92, poz. 199.
• Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa, t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1224.
• Ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 747.
• Ustawa z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi, t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 254.
• Ustawa z dnia 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych, t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.
• Walters K., Monsem J. (1979), State-owned enterprises: The new competitive threat, "Harvard Business Review", March-April.
• Xu L. C., Zhu T., Lin Y. (2005), Politician control, agency problems and ownership reform. Evidence from China, "Economics of Transition", Vol. 13, No. 1.
• Żabski Ł. (2013), Asymetria informacji w nadzorze właścicielskim na przykładzie Ministerstwa Skarbu Państwa i podległych spółek, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 310.