Piłka nożna jako przedmiot badań ekonomicznych

• Autorzy: Jan Murak

Warianty tytułu

Football as the Subject of Economic Research

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Piłka nożna, mimo że jest jedną z najpopularniejszych dyscyplin sportowych na świecie i ważną sferą życia społeczno-gospodarczego, przez długi czas pozostawała na uboczu rozważań naukowych. Dopiero zaproponowana przez L.C. Robbinsa definicja ekonomii oraz podejście ekonomiczne G.S. Beckera przyczyniły się do zainteresowania się ekonomistów nowymi problemami, w tym zjawiskami związanymi z dyscyplinami sportowymi, m.in. piłką nożną. Sprzyjało temu również pojawienie się nowych narzędzi wykorzystywanych w ekonomii. Celem niniejszej pracy jest pokazanie użyteczności metod i narzędzi ekonomii do opisu i wyjaśnienia zjawisk występujących w piłce nożnej jako dyscyplinie sportu. Dlatego też wybrano i omówiono część prac naukowych związanych z piłką nożną, która nie jest tradycyjnie kojarzona z ekonomią. Określono, dlaczego zjawiska ściśle związane z futbolem nie były uznawane za tradycyjny obszar dociekań ekonomicznych. Zastanowiono się przy tym, czy prowadzenie klubu piłkarskiego różni się od innych przedsięwzięć biznesowych, jak uważa część praktyków. Przedstawiono najważniejsze cechy charakterystyczne klubów sportowych, m.in.: zróżnicowanie celów klubów sportowych oraz brak bodźców do monopolizacji rynków. Wskazano, że dopiero połączenie wszystkich cech stanowi o wyjątkowości zarządzania klubem piłkarskim. Przedstawiono i spróbowano ocenić różne propozycje uatrakcyjnienia widowisk piłkarskich. Wyróżniono trzy grupy czynników mających zwiększyć popyt na oglądanie futbolu. Pierwszą grupę stanowiły zasady obowiązujące w trakcie meczu. Druga grupa czynników związana jest z systemem rozgrywkowym, a ostatnia odnosi się do organizacji wielkich imprez sportowych. Wykorzystanie narzędzi ekonomii dostarczyło argumentów zarówno za, jak i przeciw różnym propozycjom. Przede wszystkim wskazano, że ostrzejsze karanie jedynie pewnych grup fauli nie spowodowało wzrostu płynności meczów, a wyniki dotyczące wpływu wprowadzenia zasady 3 punktów za zwycięstwo na otwartość gry są niejednoznaczne. Ponadto rezultaty badań sugerują, że ta ostatnia zasada mogła przynieść dość nieoczekiwany skutek, jakim jest zwiększenie liczby fauli. Omówiono także problem efektywności. Przede wszystkim starano się określić, jak dobrze miejsca zajęte przez kluby piłkarskie pod koniec sezonu ligowego odpowiadają uszeregowaniu zespołów według ich efektywności. W tym celu przedstawiono wyniki badań efektywności hiszpańskich klubów piłkarskich, które to, w zależności od użytej metody, znacząco się od siebie różniły, a przez to nie pozwoliły na udzielenie jednoznacznej odpowiedzi. Omówiono także wyniki dotyczące efektywności trenerów, które wskazały, że nie należy ich oceniać jedynie przez pryzmat liczby wygranych meczów. Podsumowując, zauważono, że dzięki zainteresowaniu się ekonomistów piłką nożną było możliwe nie tylko lepsze zrozumienie i ocena zachowań właścicieli, władz piłkarskich, trenerów i zawodników, ale także sprawdzenie możliwości zastosowania narzędzi i metod ekonomii do analizy zjawisk występujących w tej dyscyplinie sportu. Ponadto zwrócono uwagę na to, że nie wszystkie zjawiska związane z futbolem nadają się do naukowej analizy, co wynika przede wszystkim z ich złożoności.(abstrakt oryginalny)

EN

For a long time football, despite being a very important part of modern world, and because of it an important part of the socio-economic sphere, has not been the subject of scientific considerations. Economists have been interested in new problems, including football, since L.C. Robbins proposed a definition of economics and G.S. Becker started his economic approach. Furthermore, the development of economic instruments helpsthose changes. The main purpose of this paper is to show the usefulness of economic methods and instruments in finding solutions of various problems. Therefore, we choose and describe a part of scientific, football research. At the beginning, we try to answer two questions. Why has not football been the subject of scientific consideration? Do football clubs differ from other firms? The second question is vital for businessmen. We present the most important, economic characteristics of a football club, for example: a diversity of sports clubs targets and the lack of incentives to monopolize markets. We argue that only a sum of all mentioned characteristics makes a football clubs managment special. In the next part, we present and try to assess different propositions which should make football matches more attractive. We find three groups of features, which should grow the demand for football matches. In the first group there are principles during a match. The second group is connected with the league system, and the last one refers to organizing big, football tournaments. The application of economic instruments gives arguments for and against various propositions. The most important results suggest that if only one type of fouls is punished, it does not improve the flow of the game. Furthermore, the results show that the effect of the rule of three points for a win on the game is ambiguous. It can improve the attractiveness of a match, but it also grows the number of fouls. Next, we discuss the effectiveness of football clubs and coaches. First of all, we try to find whether positions in the football leagues after a season match to clubs classifications of effectiveness well. For this purpose, we present the results of effectiveness research which use data set from Spanish leagues. The results differ from each other, thus we do not get a clear answer. In the next step, we show research about coach effectiveness which suggests that coaches should not be judged solely on the basis of a number of won matches.In the last part, we argue, that the use of the data set from football matches allows for empirical verification of the economic instruments and methods, on the one hand. On the other hand, it helps to solve many problems related to football. However, not all situations related to football are suitable for scientific research. Part of them are too complex.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sport; Ekonomia; Podejmowanie decyzji; Teoria gier; Efektywność

EN

Sport; Economics; Decision making; Game theory; Effectiveness

• Czasopismo: Ekonomia XXI Wieku
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 1 (5)
• Strony: 138--151

Twórcy

autor

Jan Murak

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Barros C.P., Garcia-Del-Barrio P., 2011, Productivity drivers and market dynamics in the Spanish first division football league, "Journal of Productivity Analysis", no. 35.
• Bator P., 2014, Mioduski: nie chcę zarabiać na Legii, http://sport.fakt.pl (22.10.2014).
• Borland J., MacDonald R., 2003, Demand for sport, "Oxford Review of Economic Policy", vol. 19, no. 4, s. 478-502.
• Brocas I., Carrillo J.D., 2004, Do the 'three-point victory' and 'golden goal' rules make soccer more exciting?, "Journal of Sports Economics", no. 2(5).
• Corral J., Prieto-Rodriguez J., Simmons R., 2010, The effect of incentives on Sabotage: The case of Spanish football, "Journal of Sports Economics", no. 11(3).
• Dawson P., Dobson S., Gerrard B., 2000, Estimating coaching efficiency in professional team sports: evidence from English association football, "Scottish Journal of Political Economy", no. 4(47).
• Dębiec K., 2009, Nierównowaga konkurencyjna w europejskiej klubowej piłce nożnej - obraz oraz możliwe środki zaradcze, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Handlowej, nr 26, s. 149-173.
• Gębarowski M., 2011, Mistrzostwa Europy w piłce nożnej w 2012 r. - wyzwanie dla polskich miast oraz znaczenie dla ich działań promocyjnych, "Samorząd Terytorialny", nr 5, s. 27-39.
• Grabowski A., 2009, Modele finansowania stadionów sportowych na terenie Republiki Federalnej Niemiec: implikacja dla Polski w okresie przygotowań do EURO 2012, Studia Doktorantów Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, nr 7, s. 201-208.
• Guz M., 2012, Koniec marzeń o wielkim Śląsku? Finansowy zakręt we Wrocławiu, http://www.przegladsportowy. pl (22.10.2014).
• Henszel M., Bugajski A., 2013, Właściciel Lecha: dziwię się, że Legia zmieniła trenera, http://www. przegladsportowy.pl (22.10.2014).
• Juchniewicz M., 2007, EURO 2012 w Polsce - ocena kosztów i korzyści, "Przegląd Organizacji", nr 12, s. 10-13.
• Kamiński M.M., 2012, Jak silna jest polska piłka nożna? Paradoks "gospodarza turnieju" w rankingu FIFA, "Decyzje", nr 17, s. 29-45.
• Moschini G., 2010, Incentives and outcomes in a strategic setting: The 3-points-for-a-win system in soccer, "Economic Inquire", vol. 48, no. 1, s. 65-79.
• Raport na temat wpływu przygotowań i organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 na gospodarkę Polski, red. J. Borowski, 2010, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Warszawa.
• Scully G.W., 1974, Pay and performance in major league baseball, "American Economic Review", no. 64.
• Simar L., Wilson P., 2007, Estimation and inference in two-stage, semi-parametric models of productions processes, "Journal of Econometrics", no. 1(136).
• Sznajder A., 2007, Charakterystyka rynku sportu profesjonalnego, "Gospodarka Narodowa", nr 10, s. 45-65.
• Sznajder A., 2010, Równowaga sił konkurentów na rynku sportu profesjonalnego, "Gospodarka Narodowa", nr 10, s. 79-95.
• Szostek R., 2011, An effective system of sports competition management, "Operations Research and Decisions", vol. 21, no. 1, s. 65-75.
• Wasilczuk J.E., Zawadzki K., 2011, Euro 2012: Czy ten mecz można wygrać?, CeDeWu, Warszawa.
• Witt R., 2005, Do players react to sanction changes? Evidence from the English Premier League, "Scottish Journal of Political Economy", no. 4(52).
• Zawadzki K., 2011, Wydatki na infrastrukturę stadionową w ramach Euro 2012 i źródła ich finansowania, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, nr 168, s. 279-290.

Identyfikatory

DOI

10.15611/e21.2015.1.08