Rola lokalnego samorządu terytorialnego w rozwoju społeczno-gospodarczym i przestrzennym gmin

• Autorzy: Jerzy J. Parysek

Warianty tytułu

The Role of Local Self-Government in the Socio-Economic and Spatial Development of Communes and Municipalities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podsumowując 25-letni okres działalności samorządów terytorialnych szczebla gminnego, warto przyjrzeć się aktualnym i potencjalnym zadaniom tych struktur społeczeństwa obywatelskiego w dziedzinie rozwoju społeczno-gospodarczego i zagospodarowania przestrzennego, dopełniając w sumie dość ogólną ocenę stanu zbiorem propozycji działania, ale i pewnych uwag krytycznych.(fragment tekstu)

EN

As a result of the changes in Poland's political system after 1989, self-government has regained agency as administrative entity and is now obliged to satisfy the collective needs of local communities. There is a list of the basic tasks vested in local self-government and they generally involve taking care of socio-economic and spatial development. To accomplish these goals, local government authorities work out strategies of socio-economic development, prepare studies of the conditions and directions of spatial development, and draw up local development plans. However, because of inadequate legal regulations, especially those concerning spatial economy, and sometimes also due to a poor understanding of the tasks, it frequently happens that entities in control of the changes are not local authorities, as should be the case, but investors, property owners, housing construction developers, design-construction consortia, or all kinds of speculators. Another urgent task before local authorities (the legal regulations of which are still being drawn up) is revitalisation of the degraded parts of towns and rural areas. Urban policy cannot be of no interest to the local authorities of Polish towns, since it became obligatory when Poland joined the European Union. And yet, there are no legal regulations in this field either. For the last twenty-five years, Polish local self-government has gained in maturity, has strengthened its position as manager of its areas, and has performed its tasks ever better. This, however, does not mean that there is no room for further improvement. The activity of self-government structures needs de-politicising, giving priority to general social interests, socialising the development-related decision-making process, and departing from the client-patron model of exercising power. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój lokalny; Gospodarka przestrzenna; Rewitalizacja miasta; Polityka miejska

EN

Local development; Spatial economy; City revitalization; Urban policy

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 3
• Strony: 27--46

Twórcy

autor

Jerzy J. Parysek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Adair, A., Berry, J., McGreal, S., Deddis, B., Hirst, S. (2000), The Financing of Urban Regeneration, Land Use Policy 17: 147-156.
• Atkinson, R. (2000), Measuring gentrification and displacement in Greater London, Urban Studies 37(1): 149-165.
• Billert, A. (2006), Planowanie przestrzenne a polityka. Trzecia droga do trzeciego świata, [w:] Ossowicz, T., Zipser, T. (red.), Urbanistyka w działaniu. Teoria i praktyka. Materiały II Kongresu Urbanistyki Polskiej, Biblioteka Urbanisty 9, Warszawa.
• Billert, A. (2010), Polityka rozwoju i rewitalizacji miast w Polsce na tle standardów unijnych w zakresie planowania, Urbanistyka INFO (zlikwidowany portal internetowy).
• Blakely, E.J. (1989), Planning Local Economic Development. Theory and Practice, Sage Library and Social Research 168, London.
• Bradford, N. (2004), Place matters and multi-level governance: perspectives on a new urban policy paradigm, Policy Option 25(2): 39-44.
• Chojnicki, Z. (1990),Współczesne problemy gospodarki przestrzennej, Biuletyn KPZK PAN. 146: 203-219.
• Couch, C., Sykes, O., Börstinghaus, W. (2011), Thirty years of urban regeneration in Britain, Germany and France: the importance of context and path dependence, Progress in Planning 75: 1-52.
• Domański, R. (2012), Ewolucyjna gospodarka przestrzenna, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• European Commission (2007), Leipziger Charter on Sustainable European Cities, European Urban Knowledge Network.
• European Commission (2008), Green Paper on Territorial Cohesion, DG Regional Policy, Brussels.
• Friedmann, J. (2007), A spatial framework for urban policy: new directions, new changes, [w:] What Policies for Globalizing Cities? Rethinking the Urban Policy Agenda, OECD Club de Madrid, Madrid: 74-93.
• Goldsmith, M. (1992), Local government, Urban Studies 29(3/4): 393-410.
• Grochowski, M. (2005), Polityka miejska a kształtowanie struktury przestrzennej miasta metropolitalnego (przypadek Warszawy), Prace i Studia Geograficzne 35, Uniwersytet Warszawski, Warszawa: 71-86.
• Harding, A. (2007), Globalization, spatial economic change and urban policy, [w:] What Policies for Globalizing Cities? Rethinking the Urban Policy Agenda, OECD Club de Madrid, Madrid: 44-73.
• Healey, P. (1992), Planning through debate: the communicative turn to planning theory, Town Planning Review 63(2): 143-162.
• Healey, P. (1997), Collaborative Planning: Shaping Places in Fragmented Societies, Macmillan, London.
• Hutton, W. (2007), Building successful cities in the knowledge economy: the role of "soft policy" instruments, [w:] What Policies for Globalizing Cities? Rethinking the Urban Policy Agenda, OECD Club de Madrid, Madrid: 125-159.
• Jędraszko, A. (2008), Gospodarka przestrzenna w Polsce wobec standardów europejskich, Biblioteka Urbanisty 13, Urbanista, Warszawa.
• Kaczmarek, S. (2001), Rewitalizacja terenów poprzemysłowych. Nowy wymiar rozwoju miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2001.
• Karczmarek, T. (1991), Rewitalizacja miast w Polsce na tle doświadczeń europejskich, [w:] Billert, A. (red.), Nowoczesne zarządzanie rozwojem miast, Collegium Polonicum UAM Poznań w Słubicach, Projekt Tempus-PHARE "Nowoczesne zarządzanie rozwojem miast", Słubice: 106-114.
• Martin, D., McCann, E., Purcell, M. (2003), Space, scale, governance and representation: Contemporary geographical perspectives on urban politics and policy, Journal of Urban Affairs 25(2): 113-121.
• McCarthy, J. (1998), Reconstructing, regeneration and re-imagining: the case of Rotterdam, Cities 15(5): 337-344.
• Mierzejewska, L. (2009), Rozwój zrównoważony miasta: aspekty poznawcze i praktyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
• Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Założenia ustawy o rewitalizacji - wersja z listopada 2014 r.
• Niewiadomski, Z. (2002), Planowanie przestrzenne. Zarys systemu, LexisNexis, Warszawa.
• Parysek, J, Mierzejewska, L. (2014), Życie miasta. Studium Poznania. Infrastruktura miejska, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2014.
• Parysek, J. (1997), Podstawy gospodarki lokalnej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
• Parysek, J. (2005), Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
• Parysek, J. (2006), The postwar rebuilding and renewal of historic towns in Poland: dilemmas and problems, [w:] Gonzales, R.C.L. (ed.), Urban Changes in Different Scales: Systems and Structures, Universidade de Santiago de Compostela, Santiago de Compostela: 711-724.
• Parysek, J. (2008), Suburbanizacja i reurbanizacji, dwa bieguny polskiej urbanizacji, [w:] Parysek, J., Stryjakiewicz, T. (red.), Region społeczno-ekonomiczny i rozwój regionalny, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań: 261-286.
• Parysek, J. (2010), Rozwój miast a polityka miejska w Polsce po 1989 roku, [w:] Ciok, S., Migoń, P. (red.), Przekształcenia struktur regionalnych. Aspekty społeczne, ekonomiczne i przyrodnicze. Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław: 117-132.
• Parysek, J. (2010), Urban development policy of the European Union and the discretionary nature of Polish spatial planning, [w:] Churski, P., Ratajczak, W. (eds.), Regional Development and Regional Policy in Poland: First Experiences and New Challenges of the European Union Membership, Part I, KPZK PAN, Studia Regionalia 27(1): 172-184.
• Parysek, J. (2010), Urban policy in the context of contemporary urbanisation processes and development issues of Polish cities, Journal of Urban and Regional Analysis 2(2): 33-44.
• Parysek, J. (2015), Rewitalizacja miast w Polsce. Wczoraj, dziś i może jutro, Studia Miejskie [praca w druku], Opole.
• Parysek, J., Tölle, A. (eds.) (2007), Urban Development and Urban Governance, Quaestiones Geographicae 26B, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
• Roberts, H., Sykes, H. (2008), Urban Regeneration: A Hand Book, Sage Publ. Ltd., London.
• Roberts, P. (1989), Local economic development: alternative forms of local and regional policy for the 1990s, [w:] Albrechts, L., Moulaert, F., Roberts, P., Swyngedouw, E. (eds.), Regional Policy at the Crossroads. European Perspectives, Jessica Kingsley Publ., London: 170-179.
• Swianiewicz, P. (2005), Nowe interpretacje teoretyczne polityki miejskiej, Studia Regionalne i Lokalne 4(22): 5-25.
• Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r., Dz. U. 2003, Nr 80, poz. 717.
• Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r., Dz. U. 1990, Nr 16, poz. 95.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rpeis.2015.77.3.4