Zastosowanie metody UTA do wspomagania podejmowania decyzji o finansowaniu startupów działalności gospodarczej

• Autorzy: Paweł Konopka , Ewa Roszkowska

Warianty tytułu

Application of UTA Procedure to Support Decisions Concerning Start-Up Financing

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Powodzenie ekonomiczne inwestycji w sektorze przedsiębiorstw jest obarczone różnymi czynnikami ryzyka. Ocena wniosku o udzielenie kredytu lub dofinansowanie projektu inwestycyjnego jest złożonym problemem, wymagającym wnikliwej i wielokryterialnej analizy. Przy czym zadanie jest jeszcze trudniejsze, gdy dotyczy oceny wniosków przedsiębiorstw dopiero zaczynających swoją działalność. W opracowaniu zaprezentowano autorską propozycję modelu wielokryterialnego oceny wniosków dotacyjnych oraz pożyczkowych przedsiębiorstw rozpoczynających działalność gospodarczą opartą na metodzie UTA (Utility Additive) uwzględniającą trzy kryteria: doświadczenie zawodowe osoby planującej rozpoczęcie działalności gospodarczej, ocenę biznes planu przedsięwzięcia oraz ocenę dotychczasowej współpracy z bankami wnioskodawcy. Na wstępie opisano zbiór referencyjny będący podzbiorem wariantów decyzyjnych, na którym wyznaczono preporządek zupełny na podstawie wiedzy eksperckiej. Metodę UTA wykorzystano następnie do budowy modelu, który umożliwia ocenę decyzji na całym zbiorze wariantów. Użyteczność modelu została zweryfikowana z wykorzystaniem danych z wniosków pożyczkowych w Funduszu Przyjaznym Przedsiębiorczości działającym w jednym z banków spółdzielczych w województwie podlaskim. (abstrakt oryginalny)

EN

Companies starting their business activity have the opportunity to obtain start-up funding using various financial instruments. Due to the fact that start-ups are new entities without any history of operations, the evaluation of support applications is a difficult task and requires taking into account a large range of expert knowledge. The paper presents a multi-criteria model of evaluation of grant and loan applications submitted by companies commencing business activity, based on the UTA method. This model takes into account three criteria: professional experience of the person planning to start a business, assessment of business plan of the project, and assessment of the applicant's previous cooperation with banks. The usefulness of the model is verified using data from loan applications submitted by borrowers under the Enterprise Friendly Fund, operating in one of the cooperative banks in Podlaskie Voivodeship. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sektor przedsiębiorstw; Analiza wielokryterialna; Finansowanie przedsiębiorstwa; Podejmowanie decyzji

EN

Manufacturing sector; Multicriteria analysis; Financing enterprises; Decision making

• Czasopismo: Optimum : studia ekonomiczne
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 3 (75)
• Strony: 138--153

Twórcy

autor

Paweł Konopka

• Uniwersytet w Białymstoku

autor

Ewa Roszkowska

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Altman E. I. 1968 Financial ratios diskriminant analysys and the prediction of corporate bankruptcy, "Journal of Finance", no. 23.
• Bana e Costa C., Vansnick J-C. 1999 The MACBETH approach: Basic ideas, software, and an application, [in:] Advances in Decision Analysis, N. Meskens, M. Roubens (ed.), Springer.
• Figueira J. R., Greco S., Słowiński R. 2009 Building a set of additive value functions representing a referencepreorder and intensities of preference: GRIP method, "Eur J Oper Res", 195(2).
• Górecka D., Roszkowska E., Wachowicz T. 2014 MARS - a hybrid of ZAPROS and MACBETH for verbal evaluation of the negotiation template, [in:] P. Zarate, G. Camilleri, D. Kamissoko, F. Amblard. Proceedings of, Toulouse University Press, 24-31.
• Greco S., Mousseau V., Słowiński R. 2008 Ordinal regression revisited: Multiple criteria ranking using a set of additive value functions, "Eur J Oper Res", 191(2).
• Greco S., Słowiński R., Figueira J., Mousseau V. 2010 Robust ordinal regression, [in:] Trends in multiple criteria decision analysis, M. Ehrgott, S. Greco, J. Figueira (eds.), Springer, Berlin.
• Grzywacz J. 2009 Ryzyko kredytowania małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, "Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie", nr 77.
• Jacquet-Lagreze E., Siskos J. 2001 Preference disaggregation: 20years of MCDA experience, "European Journal of Operational Research", 130.
• Jacquet-Lagreze E., Siskos J. 1982 Assessing a set of additive utility functions for multicriteria decision making: The UTA method, "European Journal of Operational Research", 10.
• Janc A., Kraska M. 2001 Credit- scoring. Nowoczesna metoda oceny zdolności kredytowej, Biblioteka Menedżera i Bankowca, Warszawa.
• Kadzinski M., Greco S., Slowiński R. Extreme ranking analysis in robust ordinal regression. "Omega", 401.
• Krysiak A., Staniszewska A., Wiatr M. S. 2012 Zarządzanie portfelem kredytowym banku, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Larichev O. I., Moshkovich H. M., ZAPROS-LM - A method and system for ordering multiattribute alternatives, "Eur J Oper Res", 82(3).
• Matuszyk A. 2008 Credit Scoring, CeDeWu , Warszawa.
• Moshkovich H., Mechitov A., Olson D. 2005 Verbal Decision Analysis, [in:] Multiple criteria decision analysis: State of the art surveys, Figueira, S. Greco, M. Ehrgott (eds.), Kluwer Academic Publishers, Dortrecht.
• Peters J. 1990 A Cognititve Computational Model of Risk Hypothesis Generation, "Journal of Accounting Research", 28.
• Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2012-2013, 2014, PARP, Warszawa.
• Roszkowska E., Wachowicz T. 2015 Holistic evaluation of the negotiation template - comparing MARS and GRIP approaches, [in:] The 15th International Conference on Group Decision and Negotiation Letters, B. Kamiński, G. E. Kersten, P. Szufel, M. Jakubczyk, T. Wachowicz (eds.), Warsaw School of Economics Press, Warsaw.
• Siskos Y., Grigoroudis E. 2010 New trends in aggregation - disaggregation approaches, [in:] Handbook of multicntena analysis, C. Zopounidis, P. M. Pardalos (eds.) Springer Berlin.
• Siskos Y., Grigoroudis E., Matsatsinis N. 2005 The UTA methods, [in:] Multiple criteria decision analysis: State of the art surveys, Figueira, S. Greco, M. Ehrgott (eds.), Kluwer Academic Publishers, Dortrecht.
• Turlej J. 1996 Strategia i taktyka zarządzania ryzykiem kredytowym, "Bank i Kredyt", nr. 7-8.
• Wielokryterialne wspomaganie decyzji. Metody i zastosowania, 2014, T. Trzaskalik (red.), PWE, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.15290/ose.2015.03.75.10