Miejsce i rola przedsiębiorstwa jako ogniwa gospodarki turystycznej

• Autorzy: Jerzy Kuczyński
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Aktualne dyskusje nad potrzebą bardziej racjonalnego dysponowania zasobami i naszym narodowym majątkiem skłaniają do bardziej wnikliwego prześledzenia struktur, powiązań oraz mechanizmów funkcjonujących w gospodarce jako całości, a także w poszczególnych jej sferach. W ostatnich miesiącach ze wzmożoną uwagą śledzimy działania społeczno-gospodarcze i koncepcje polityko-ekonomiczne, które bezpośrednio nawiązują do kwestii zaspokojenia potrzeb konsumpcyjnych społeczeństwa. Obok działów gospodarki narodowej bezsprzecznie podporządkowanych w pierwszym rzędzie wymogom rachunku ekonomicznego wyróżnić można pewien obszar aktywności społeczno-gospodarczej, co do którego nie ma w Polsce i w niektórych krajach socjalistycznych pełnego przekonania o konieczności bezwzględnego kierowania się zasadami opłacalności ekonomicznej. Odnosi się to głównie do dziedzin, których działalność jest adresowana nie tylko do sfery potrzeb materialnych, lecz przede wszystkim do potrzeb trudnych do jednoznacznego sprecyzowania, tkwiących w sferze psychicznej konsumentów. Toteż efekty owej działalności rozpatrywane być muszą bardziej w kategoriach pewnych jakości niż li tylko w aspekcie ilościowym. Odmienność tych dziedzin stwarza przesłanki do stosowania różnych rodzajów i form jednostek operatywnych, bezpośrednio zaangażowanych w tej sferze. W zależności od ogólnie przyjętych założeń systemu ekonomicznego charakter owych jednostek może być uwarunkowany: zasadami finansowania danej dziedziny, jej rangą wśród innych typów działalności, charakterem zaspokojenia potrzeb, szczególnymi preferencjami odbiorców itp. Jedną z tych dziedzin jest zabezpieczenie potrzeb ruchu turystycznego. Intencją autora jest wskazanie, w jakim stopniu tak niejednorodna przedmiotowo i podmiotowo sfera obsługi turystów opanowana jest przez działalność jednostek gospodarczych o statusie przedsiębiorstwa. Ponieważ zasady, na jakich funkcjonują określone jednostki operatywne na rynku, są pochodną znacznie głębiej w gospodarkę sięgających powiązań między innymi ze sferą administracji państwowej i innych centralnych związków, zrzeszeń czy organizacji społecznych, celem pomocniczym dla zrealizowania pierwotnego zamierzenia badawczego będzie uporządkowanie i krótka charakterystyka typów powiązań zachodzących między organami administracji państwowej a podmiotami gospodarczymi rynku turystycznego. Zależności te stanowią bezsprzecznie system uwarunkowań dla procesów eskalacji rynkowej w turystyce, polegającej na bardziej efektywnym wykorzystaniu środków materialnych zaangażowanych w tej dziedzinie. W obliczu przygotowywanej reformy gospodarczej, a szczególnie projektu ustawy o przedsiębiorstwie państwowym, warto się chyba zastanowić, czy formy organizacyjne różnych ogniw gospodarki turystycznej odpowiadaj założeniom wzrostu efektywności gospodarowania, a jednocześnie czy są on adekwatne i właściwie dostosowane do cech działalności turystycznej współczesnego popytu konsumpcyjnego związanego z wypoczynkiem. Tego głównego nurtu rozważań nie sposób oddzielić od innych kwestii stanowiących niezbędne tło, to jest: interdyscyplinarności turystyki; podziału podmiotów gospodarczych zaspokajających potrzeby turystów na wyspecjalizowane turystycznie oraz inne, obsługujące turystów na marginesie swych zasadniczych zadań; dwudzielności towarów turystycznych, którymi są zarówno dobra jak i usługi; powiązań jednostek obsługi turystów ze szczeblem centralnym administracji państwowej. Po rozważeniu tych przesłanek będzie można dopiero mówić o rzeczywistej roli przedsiębiorstwa jako szczególnej formy gospodarowania. Z uwagi na zakres przedmiotowy niniejszej książki, kwestie te rozpatrywać będziemy w odniesieniu do sfery rynku, i to rynku o poważnych dysproporcjach ilościowo-jakościowych, nie ingerując w pozarynkowe ogniwa działalności turystycznej. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarka turystyczna; Przedsiębiorstwo turystyczne; Struktura gospodarcza; Rynek turystyczny; Ruch turystyczny; Finansowanie turystyki; Usługi turystyczne

EN

Touristic economy; Tourist enterprises; Economic structure; Tourism market; Tourist movement; Tourism financing; Tourism services

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1982
• Numer: nr 103 Przedsiębiorstwo usługowe w warunkach nierównowagi rynkowej
• Strony: 77--89

Twórcy

autor

Jerzy Kuczyński

Bibliografia

• G. Gołembski, Rynek turystyczny w Polsce, Biblioteka IHWiU, Warszawa 1979.
• J. Giezgała, Turystyka w gospodarce narodowej, PWE, Warszawa 1969.
• S. Bosiacki, J. Kuczyński, Dobra a usługi na rynku turystycznym, Roczniki IHWiU, Warszawa 1978 nr 2.
• S. Bosiacki, Analiza wydatków na urlopy i turystykę, Warszawa 1973, IHW - Opracowania i materiały nr 81.
• M. Walczak, System usług turystycznych - postulaty dotyczące planowania i zarządzania, SGPiS, Ruch turystyczny 1969, nr 2.
• A. Styś, J. Olearnik, J. Kruczyna, Ekonomika i organizacja usług, PWE, Warszawa 1980.
• Z. Zakrzewski, Ekonomika handlu wewnętrznego, PWE, Warszawa 1972.
• S. Bosiacki, J. Kuczyński, Rola a usługi na rynku turystycznym, Roczniki IHWiU, 1978 nr 2.2. (86).
• R. Gałecki, K. Fonfara, J. Kuczyński, Instrumenty polityki rynkowej w kształtowaniu popytu na dobra i usługi turystyczne, AE, Poznań, 1980.
• J. Kuczyński, Działalność usługowa na tle świątecznego ruchu turystycznego w strefie podmiejskiej dużych miast, Poznań 1977, praca doktorska (masz.), Biblioteka AE w Poznaniu.
• A. Kornak, Społeczno-ekonomiczne funkcje usług turystycznych, PWN, Poznań - Warszawa 1972.
• A. Tymowski, Minimum socjalne - metodyka i próba określenia, PWN, Warszawa 1972.